Van Noord boog zich onder andere over het gebrek aan politieke vertegenwoordiging van mensen met een praktische opleiding. Ongelijkheid in de samenleving is een terugkerend thema in zijn onderzoek. ‘Daarbij kan meespelen dat ik links ben georiënteerd en dat linkse mensen zich doorgaans meer zorgen maken over ongelijkheid. Maar ongelijkheid is nu eenmaal ook een relevant maatschappelijk fenomeen.’ Wetenschap voltrekt zich niet in een vacuüm, wil Van Noord maar zeggen.
Die maatschappelijke inbedding leidt ertoe dat ook thema’s aan bod komen die minder stroken met een progressief gedachtegoed, stelt Van Noord. Zo stond de invloed van diversiteit op sociale cohesie zo’n vijftien jaar prominent in de wetenschappelijke belangstelling, in navolging van politieke zorgen over het mislukken van de multiculturele samenleving. Uit die onderzoeken bleek ook dat diversiteit in wijken het gevoel van sociale cohesie kan belemmeren. Die conclusie zou je kunnen zien als onwelgevallig voor migratie-onderzoekers zelf, die migratie over het algemeen als positief fenomeen zien. ‘Wetenschappers zijn in de eerste plaats wetenschapper. Kwaliteit van dat werk bevorder je eerder door je op die wetenschappelijke normen en methodes te richten dan op de politieke opvattingen van de persoon.’
Volgens Van Noord levert goed onderzoek feitelijk inzicht op en is het vervolgens aan politici of opiniemakers om op basis van die inzichten ‘linkse’ of ‘rechtse’ theorieën te onderbouwen. Zo werd zijn eigen onderzoek naar gevoelens van miskenning onder mensen met een praktische opleiding in de New York Times aangehaald binnen een conservatief pleidooi voor restrictiever migratiebeleid: ‘Vanuit de gedachte dat je die miskenning moet bezweren met beleid dat populair is bij praktisch geschoolde mensen, in plaats van te kijken naar de maatschappelijke structuren van ongelijkheid die het veroorzaken.’
Overigens doet Van Noord wel een oproep aan zijn beroepsgroep om de afstand tot de samenleving te verkleinen. ‘Als academici vergeten we vaak hoe ontoegankelijk wetenschappelijke kennis is voor mensen met een praktische opleiding. Ik heb daar geen pasklare oplossing voor, maar zie wel dat dat verschil in toegang oneerlijk is en dat dit het vertrouwen in wetenschap ondermijnt.’
Tekst: Marieke Buijs
