Tafel Aard- en Milieuwetenschappen

Janne Koornneef, voorzitter

Janne Koornneef is universitair hoofddocent bij de afdeling Aardwetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ze is gespecialiseerd in hoge temperatuur isotopen geochemie. Ze promoveerde in 2011 aan de ETH-Zürich en is sindsdien terug aan de VU waar ze ook studeerde. Haar onderzoek richt zich op de geochemische evolutie van de Aardmantel als gevolg van tektonische processen over miljarden jaren. Ze kijkt specifiek naar de uitwisseling van elementen tussen de mantel, korst en atmosfeer als gevolg van subductie en magmatisme. Ze is deskundig in de analyse van radiogene isotopen in kleine monsters, zoals smelt insluitsels in olivijn of mineraal insluitsels in diamant. In 2017 ontving Janne een ERC Starting Grant.

Corina Brussaard

Corina Brussaard is verbonden aan het NIOZ (Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee) en bekleedt een bijzondere leerstoel Virale Ecologie aan de Universiteit van Amsterdam. Als biologisch oceanograaf richt haar onderzoek zich grotendeels op de ecologische rol van virussen in, door microben gedomineerde, mariene biomen. Brussaard is momenteel president-elect van de International Society for Viruses of Microorganisms (ISVM), fellow van de American Academy of Microbiology en secretaris van het Scientific Committee on Oceanic Research (SCOR).

Sander Houweling

Sander Houweling is hoogleraar Atmosfeer, Broeikasgassen en Klimaat bij de afdeling Aardwetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam en is als senior onderzoeker verbonden aan NWO-I SRON Netherlands Institute for Space Research. Zijn onderzoek richt zich op de cycli van langlevende broeikasgassen in de atmosfeer en hoe deze worden beïnvloed door menselijke activiteiten. Hij was nauw betrokken bij de ontwikkeling van de Copernicus CO2M satellietmissie voor mondiale monitoring van kooldioxide die in 2026 wordt gelanceerd. Zijn onderzoeksgroep aan de VU ontwikkelt numerieke methoden om emissies van kooldioxide en methaan wereldwijd te monitoren op basis van metingen van mondiale en regionale meetnetwerken en satellieten. Als lid van de wetenschappelijke stuurgroep van het Integrated Global Greenhouse Gas Information System (IG3IS) van de World Meteorological Organisation (WMO) zet hij zich in voor onafhankelijke evaluatie van landelijke emissie rapportages aan de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) op basis van atmosferische metingen.       

Caroline Katsman

Caroline Katsman is sinds 2014 Universitair Hoofddocent bij de TU Delft, Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen. Haar onderzoek richt zich op het belang van de oceaan voor het huidige en toekomstige klimaat, en met name op de rol van wervels op de circulatiepatronen.

 Naast haar wetenschappelijke werk adviseerde ze de overheid op het gebied van kustbescherming en ze ontwikkelde regionale scenario’s voor zeespiegelstijging. In 2013 ontving ze een VIDI beurs voor haar onderzoeksplan “Wervelend de diepzee in”, naar de rol die oceaanwervels spelen voor de stromingen in het Noord-Atlantisch gebied.

Wout Krijgsman

Wout Krijgsman is hoogleraar Paleomagnetisme bij de afdeling Aardwetenschappen van de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoek richt zich voornamelijk op het dateren van de geologische geschiedenis met behulp van magnetostratigrafie in combinatie met andere dateringstechnieken. Hij bestudeert vooral de co-evolutie van de Middellandse Zee, Zwarte Zee en Kaspische Zee gebieden, waarbij bekkenontwikkeling, connectiviteit, milieu- en biodiversiteitsveranderingen in een gedetailleerd tijdkader geplaatst worden. Sinds 2017 is hij president van de Regional Committee of Mediterranean Neogene Stratigraphy (RCMNS). In 2010 ontving hij een VICI beurs voor zijn onderzoeksplan “De evolutie van Paratethys: de verloren zee van centraal Eurazië”.

Mark van der Meijde

Mark van der Meijde is hoogleraar aardstructuren en dynamiek en departementshoofd van de groep toegepaste aardwetenschappen aan de Universiteit Twente. Hij heeft een MSc in seismologie en exploratie geofysica van de Universiteit Utrecht. Na zijn studie heeft hij bij het KNMI op de seismologische afdeling gewerkt en bij TNO bij de ondiepe geofysica groep. Hij heeft zijn PhD gedaan aan de ETH in Zurich, Zwitserland op het gebied van korst en mantel discontinuïteiten en daar ook het MIDSEA netwerk geïnstalleerd en onderhouden. Na een paar maanden een seismologisch netwerk geïnstalleerd te hebben in Brazilië is hij teruggekeerd naar Nederland en bij het ITC begonnen in Enschede. Zijn werk focust zich voornamelijk op observationele seismologie met speciale aandacht voor aardstructuren en dynamiek, en de uitwerking daarvan aan het aardoppervlak. Hij gebruikt daarbij ook veel aardobservatie technieken en databronnen en velddata

Rob Middag

Rob Middag is Research Leader bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en honorair hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek richt zich op mariene biogeochemische cycli, met name de rol van sporenelementen als essentiële voedingsstoffen voor het mariene voedselweb en hun gebruik als tracers van mariene processen. Hoewel metalen vaak uitsluitend als gifstoffen worden beschouwd, zijn ze nodig als voedingsstoffen voor de groei van alle organismen. Metalen vormen de reactieve centra van enzymen, waardoor deze biochemische functies kunnen uitvoeren, zoals zuurstoftransport of fotosynthese. Als zodanig zijn sporenmetalen van cruciaal belang voor de gezondheid van individuele organismen, maar ook voor hele ecosystemen en dus voor het mondiale klimaat. Prof Middag is actief betrokken bij het internationale GEOTRACES-programma en het opkomende BioGeoSCAPES-programma, die allebei focussen op de rol van sporenmetalen als micronutriënten en bepalende factor in cruciale mariene processen.

Bert Vermeersen

Bert Vermeersen is Hoogleraar Planetaire Exploratie bij de afdeling Space Engineering van de Faculteit voor Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek en bij de afdeling Geoscience en Remote Sensing van de Faculteit voor Civiele Techniek en Geowetenschappen van de TU Delft. Hij werkt tevens als Senior Onderzoeker bij de Afdeling Estuariene en Delta Systemen (EDS) van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) in Yerseke, waar hij het NIOZ Zeespiegelcentrum leidt. Zijn huidige onderzoek richt zich op de manen van de reuzenplaneten, met speciale belangstelling voor hun interne wateroceanen, en op geofysica van de vaste Aarde en de zeespiegel.

Roderik van de Wal

Prof. van de Wal (UU) is een klimatoloog die werkt aan de cryosferische component van zeespiegelstijging en de impact van zeespiegelstijging. Hij heeft bijgedragen aan de kwantificering van de verandering in de cryosfeer met behulp van veldwaarnemingen alsmede de ontwikkeling van numerieke modellen. Als zodanig heeft hij ook bijgedragen aan diverse IPCC rapporten over klimaatverandering. Zijn huidige werk concentreert zich op de interactie tussen oceaan en ijs en tussen de vaste aarde en ijs, met name in Antarctica. Een belangrijke vraag daarbij is of de West-Antarctische ijskap al instabiel is of nog niet. Hij is betrokken geweest bij het World Climate research program over regionale zeespiegelstijging waarin samen met gebruikers is gekeken hoe zeespiegelinformatie zo nuttig mogelijk gemaakt kan worden voor gebruikers. Zijn onderzoeksinteresses liggen op het grensvlak van cryosfeer, zeespiegel en paleoklimaat.

Daphne van der Wal

Daphne van der Wal is sinds 2017 hoogleraar Spatial Water Quality and Aquatic Systems aan de Universiteit Twente, Faculteit Geo-informatie wetenschappen en Aardobservatie (ITC), afdeling Water Resources. Zij is daarnaast senior onderzoeker (onderzoeksleider) bij het NIOZ - Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, afdeling Estuariene en Delta Systemen. Zij heeft een achtergrond in de fysische geografie (MSc 1994; PhD, 1999, Universiteit van Amsterdam); postdoc Geology Dept, Royal Holloway, University of London.

Wouter van der Wal

Wouter van der Wal is universitair hoofddocent bij de TU Delft aan de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Zijn onderzoek richt zich op de deformatie van de vaste aarde en hemellichamen onder invloed van ijsplaten en getijden, en waarnemingen van deze processen met satellieten. Samen met promovendi ontwikkelt hij computermodellen gebaseerd op driedimensionale eigenschappen van de mantel. De modellen worden toegepast voor het verklaren van het ontstaan van vulkanisme en ondergrondse oceanen in ons zonnestelsel en het beschrijven van de stabiliteit van ijskappen. Hij heeft zijn PhD behaald aan de Universiteit van Calgary in 2009 op het gebruik van zwaartekrachtmetingen voor het waarnemen van deformatie van de aardkorst in Canada. Daarna keerde hij terug naar de TU Delft waar hij ook studeerde.