Erkennen en waarderen

Erkennen en Waarderen betekent voor NWO en ZonMw iets anders dan voor kennisinstellingen. De wetenschapsfinanciers richten zich primair op het beoordelen van onderzoeksvoorstellen en het track record van onderzoekers. Het verantwoord en onafhankelijk beoordelen van onderzoek zit in het hart van de wetenschapsfinanciers NWO en ZonMw. Bij het toekennen van onderzoeksbeurzen is de kwaliteit altijd doorslaggevend: de financiers beoordelen op basis van de kwaliteit van het onderzoeksvoorstel, de verwachte wetenschappelijke of maatschappelijke impact en de kwaliteit van de onderzoekers. Bij de beoordeling maken NWO en ZonMw gebruik van een bredere definitie van impact, ook open science en teamwetenschap worden in aanmerking genomen.

Bij het beoordelen gaat het om kwaliteit en originaliteit; minder om kwantiteit. Daarom moeten onderzoekers die een aanvraag doen voor een persoonsgebonden subsidie (zoals bijvoorbeeld Veni) een selectie geven van hun prestaties en opbrengsten, die naar hun mening de kwaliteit van hun werk in relatie tot het onderzoeksvoorstel overtuigend onderbouwen. Ook wordt verwacht van onderzoekers dat zij de omstandigheden waarin zijn hun prestaties geleverd hebben, toelichten. Dit doen zij in twee onderdelen. In het eerste deel, het academisch profiel, kunnen onderzoekers uiteenzetten wat voor wetenschapper zij zijn: wat is de onderzoeksfocus, ‐agenda en ‐visie van de onderzoeker. Wat hebben zij gedaan om die visie te verwezenlijken? In principe kunnen zij hier alle informatie kwijt die zij nuttig of belangrijk vinden, bijvoorbeeld die de kwaliteiten toont in relatie tot het vakgebied en tot de specifieke aanvraag.

Het tweede onderdeel is een selectie van de meest relevante ‘outputs’ (breder dan alleen publicaties). Zij kunnen de kwaliteit van hun ‘output’ onderbouwen aan de hand van verschillende indicatoren. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve indicatoren zijn toegestaan, zolang ze betrekking hebben op één output. Dus bijvoorbeeld dat een bepaald artikel uitzonderlijk vaak is geciteerd of tot verandering in tekstboeken heeft geleid, maar ook dat de samenwerking rond deze output heeft geleid tot een vervolgsubsidie. Het noemen van de H-index of Journal Impact Factors (JIFs) zijn niet toegestaan, omdat ze geen betrouwbaar beeld geven van de kwaliteit en bijdrage van de individuele onderzoeker. Uitvoerig onderzoek heeft dit aangetoond.

De hierboven beschreven combinatie van academisch profiel en een selectie van de belangrijkste output wordt ook wel het narratief of evidence based cv genoemd. Om ruimte te bieden aan de bijzondere kwaliteiten van de individuele onderzoeker, wordt binnen het Talentprogramma van NWO en ZonMw in toenemende mate dit cv gebruikt. Dit format biedt onderzoekers de mogelijkheid, rekeninghoudend met de criteria, inzicht te geven in de bereikte resultaten, competenties en kwaliteiten, en deze zoveel mogelijk onderbouwd met beargumenteerd en verifieerbaar bewijs. De onderzoekers maken zelf een selectie waarop zij beoordeeld willen worden inclusief een puntsgewijze, onderbouwde lijst van de voor de aanvraag meest relevante ‘outputs’. Overigens kan een onderzoeker er nog altijd voor kiezen in deze lijst uitsluitend peer-reviewed publicaties op te nemen, als deze bij uitstek de kwaliteit en geschiktheid van de onderzoeker onderbouwen.

Video Erkennen en waarderen – beleid NWO

Binnen de kennisinstellingen betekent Erkennen en Waarderen dat er ruimte moet zijn voor verschillende carrièrepaden die academici kunnen doorlopen, dus niet alleen maar op het gebied van onderzoek zoals in het verleden. Ook op basis van onderwijsprestaties, management of impact en outreach moeten academici verder kunnen groeien. Aangezien niemand overal goed in kan zijn, moet het mogelijk zijn om een wetenschappelijke carrière te maken op basis van de verschillende kwaliteiten. Samenwerking en diversiteit zijn sleutelbegrippen in deze context; vaststaat dat deze nodig zijn om een goede kennisinstelling te vormen. Daarnaast dient elk profiel zowel onderzoek als onderwijs te bevatten.

DORA-verklaring

Er is een brede internationale beweging gaande op het gebied van Erkennen en Waarderen. De werkwijze van NWO en ZonMw is in lijn met de DORA-verklaring (de San Francisco Declaration on Research Assessment). DORA is het wereldwijde initiatief om de manieren waarop onderzoekers en de resultaten van wetenschappelijk onderzoek worden beoordeeld, te verbeteren. De verklaring is intussen ondertekend door zo’n 19.000 individuen en 2500 organisaties uit 156 landen.

DORA-verklaring

Agreement on Reforming Research Assessment

Vanuit Europa is de 'Agreement on Reforming Research Assessment' opgesteld. Deze overeenkomst van de Europese Commissie en Science Europe (de Europese onderzoeksorganisaties) bevat afspraken over hoe onderzoeksresultaten beoordeeld dienen te worden met als doel de kwaliteit en impact van onderzoek te verbeteren. Die zijn tot stand gekomen in co-creatie met Science Europe en een kerngroep van twintig onderzoeksorganisaties, waaronder NWO. Het verdrag bevat principes, toezeggingen en tijdschema's voor hervormingen. In september 2022 is de uiteindelijke versie opengesteld. NWO heeft het verdrag op 28 september ondertekend. Alle organisatie die de Agreement ondertekend hebben, gaan samenwerken bij het implementeren van de veranderingen en zullen ervaringen delen.

Volledige tekst Agreement on Reforming Research Assessment

Veel van waar de overeenkomst om vraagt, hebben NWO en ZonMw al als beleid doorgevoerd of zijn daar mee bezig. Deze veranderingen maken deel uit van beleid dat voortkomt vanuit Erkennen & Waarderen of DORA. Zo vraagt de overeenkomst ook om een bredere vorm van het erkennen en waarderen van de verscheidenheid aan taken die academici uitvoeren. Daarnaast wil zij dat het beoordelen van wetenschap primair gestoeld is op kwalitatieve evaluaties, eventueel ondersteund door kwantitatieve indicatoren. De overeenkomst heeft een concreet tijdspad voor het doorvoeren van de veranderingen, waar NWO en ZonMW zich met de ondertekening dus aan committeren. Daarnaast dient er ook open geëvalueerd te worden over de veranderingen. Voor het einde van 2023 dienen ondertekenaars een plan te hebben opgesteld en in 2027 zullen de evaluaties afgerond worden.

Buiten Europa

Ook al is de overeenkomst opgezet door Europese organisaties, de verwachting is dat organisaties vanuit de hele wereld zullen aansluiten. Tot nu toe hebben meer dan 480 organisaties uit 40 landen hier interesse voor getoond.

Bekijk de lijst met geïnteresseerde landen

Video Erkennen en waarderen – beleid NWO