Prof. dr. ir. Thea Hilhorst

Ruim 274 miljoen mensen zijn dit jaar wereldwijd afhankelijk van humanitaire hulp in situaties van oorlog, rampen en armoede. Hoogleraar humanitaire studies Thea Hilhorst bestudeert aan het International Institute of Social Studies (Erasmus Universiteit Rotterdam) de rol die hulp speelt in deze situaties. Ze wordt gezien als een van de grondleggers van het relatief nieuwe vakgebied van de humanitaire studies. Haar werk is zeer relevant voor verschillende grote actuele uitdagingen, waaronder internationale migratie, klimaatverandering en pandemieën.

Thea Hilhorst
Prof.dr.ir. D.J.M. (Thea) Hilhorst (Fotografie: Studio Oostrum)

De wereld kent steeds meer noodsituaties als gevolg van rampen en gewapende conflicten. Hilhorst heeft gewerkt in het epicentrum van die noodsituaties in talrijke contexten over de hele wereld. Ze onderzocht onder meer de voedselhulp in Ethiopië, de gevolgen van de tsunami in Zuidoost-Azië en het effect van noodhulp in landen als Haïti, Angola, Rwanda Soedan en Congo. Ook werkte ze wereldwijd aan onderwerpen als weerbaarheid tegen de klimaatverandering en gemeenschapsinitiatieven tijdens de covid-19-pandemie. Vanuit een sociologisch perspectief legt Hilhorst de nadruk op de impact van humanitaire hulp op de alledaagse praktijk van mensen, organisaties en gemeenschappen. Ze laat onder andere zien dat er in de humanitaire hulpverlening ten onrechte meer aandacht gaat naar de uitzonderlijke crisissituatie dan naar de continuïteit van instituties en economische en sociale activiteiten. Met de door haar geïntroduceerde term resilience humanitarianism doet zij kritisch onderzoek naar hulp die zich richt op het versterken van de veerkracht van mensen zelf.

Als voortrekker van het vakgebied in Nederland en met een groot aanzien wereldwijd zet Hilhorst zich sterk in voor de verdere ontwikkeling van de humanitaire studies. Cruciaal in de aanpak van Hilhorst is de samenwerking met academici en praktijkmensen in de getroffen gebieden en de oprichting van lokale centra en expertisenetwerken. Ze richtte in 2009 de International Humanitarian Studies Association (IHSA) op, waarin een netwerk wordt opgebouwd van academici en non-academici in het veld. Ook de inzet voor de opleiding van jonge onderzoekers is kenmerkend voor Hilhorst. Ze gaf persoonlijke begeleiding aan vele promovendi en postdoctorale onderzoekers, van wie ten minste tweederde afkomstig is uit de zuidelijke lage- en middeninkomenslanden. Hilhorst heeft een leidende rol gespeeld in het vormgeven van het onderwijs in haar vakgebied in Nederland en wereldwijd, bijvoorbeeld door het opzetten van een interactieve cursus in de Democratische Republiek Congo en een Massive Online Open Course (MOOC) voor mensen die werken aan rampenbestrijding in crisissituaties.

Hilhorst gelooft dat onderzoek betekenisvol moet zijn en met haar sterke betrokkenheid bij beleid, praktijk en activisme streeft ze ernaar een wezenlijk verschil te maken in de mondiale ontwikkeling en sociale rechtvaardigheid. Een jurylid van de ERC Advanced Grant merkte al eens op dat het ‘tamelijk uniek’ is dat Hilhorst dit weet te combineren met academische topprestaties. Ook was ze een van de eerste wetenschappers die aandacht vroeg voor de veiligheid van onderzoekers die veldwerk doen in gevaarlijke of politiek instabiele regio’s.

Als echte publiekswetenschapper schrijft ze regelmatig opiniestukken en vertaalt ze haar onderzoek naar een breder publiek. Ze wordt vaak door landelijke media gevraagd naar duiding van actuele conflictsituaties, zoals recent nog bij de Oekraïne-oorlog. Daarnaast zet ze haar kennis ook moeiteloos om naar beleidsadviezen, bijvoorbeeld voor de Tweede Kamer, hulporganisaties en in verschillende VN-adviesfuncties. Ze heeft ook verschillende toezichthoudende functies bekleed, waaronder voor de Stichting GNDR (Global Network for Disaster Reduction), de Humanity Hub in Den Haag, en de Core Humanitarian Standard Alliance in Genève.

De Spinozacommissie verwacht dat Thea Hilhorst als sterk geëngageerde hoogleraar met talent om partijen te verbinden ook in de toekomst een groot verschil zal blijven maken in de levens van door crises getroffen mensen.

Meer informatie

Meer informatie over het werk van Thea Hilhorst is te vinden op haar website

1961      geboren op 28 september in Voorburg

1998      universitair docent en universitair hoofddocent Rampenstudies, Wageningen University & Research centre

2000      promoveert cum laude aan de WUR op een onderzoek naar de praktijk van NGO's
                (gebaseerd op drie jaar veldwerk in de Cordillera van de Filipijnen)

2006       benoemd tot bijzonder hoogleraar humanitaire hulp en wederopbouw aan Wageningen University & Research centre

2006      ontvangt een Vidi-beurs voor onderzoek naar noodhulp in conflictgebieden

2008      ontvangt financiering van NWO-WOTRO om in samenwerking met Bahir Dar University het verband tussen voedselhulp en voedselzekerheid in Ethiopië te onderzoeken

2009     Is voor twee maanden gasthoogleraar aan Columbia University

2011       Is tot 2014 directeur van de IS Academy on Human Security in Fragile States, een
                samenwerkingsproject tussen het ministerie van Buitenlandse Zaken, verschillende onderzoeksinstituten en vijf grote Nederlandse NGO’s

2012       ontvangt financiering van NWO-WOTRO om in samenwerking met het Institut Supérieur de Développement Rural in Bukavu, Democratic Republic Congo (DRC), onderzoek uit te voeren naar de hervorming van de ambachtelijke mijnbouw

2012       wordt coördinator van het DRC-programma in het Secure Livelihoods Research Consortium (SLRC), een achtjarig wereldwijd onderzoeksprogramma naar bestaansmiddelen en sociale voorzieningen in door conflicten getroffen situaties, gefinancierd met 8 miljoen pond door het Department for International Development

2014       medeoprichter en -directeur van het Onderzoekscentrum voor Gender en Ontwikkeling aan het Institut Supérieur de Développement Rural in Bukavu, DRC

2015       ontvangt een Vici-beurs voor onderzoek naar voor onderzoek naar rampenmanagement in conflictgebieden

2016      benoemd tot voorzitter van de International Humanitarian Studies Association

2015      aanvaardt de bijzondere Leerstoel Humanitaire Hulp en Wederopbouw in het International
                Institute of Social Studies van Erasmus Universiteit Rotterdam

2016      mede-oprichter van KUNO: kennisuitwisseling noodhulp, een platform van 11 hulporganisaties en 5 academische instituten.

2017       benoemd tot International Fellow aan het Peace Research Institute Oslo (PRIO), een
                samenwerkingsverband van academici over de onderzoeksagenda inzake vrede en conflict.

2017       benoemd tot hoogleraar humanitaire studies in het International Institute of Social Studies van Erasmus Universiteit Rotterdam

2017       doceert drie maanden als gasthoogleraar aan de London School of Economics

2020      ontvangt de ERC Advanced Grant voor onderzoek naar verantwoording van hulp aan gemeenschappen in crisis, de rol pleitbezorging en alternatieven van hulp in een nieuw humanitair landschap

2020      wordt de eerste niet-Franse laureaat van de jaarlijkse prijs van de Franse Rode Kruis Stichting, bedoeld om onderzoek over humanitaire en sociale vraagstukken te bevorderen

2021       benoemd tot lid van de KNAW

2021      ontvangt een Open Competitie-beurs van NWO om onderzoek te doen naar transactionele seks in humanitaire crisissituaties.