Asier Moneva – ‘Alleen als je weet hoe cybercrime werkt, kun je het terugdringen.’

Nee, hij heeft zelf nooit gehackt, maar wil heel graag zijn steentje bijdragen aan de strijd tegen deze groeiende vorm van criminaliteit. Terwijl de traditionele misdaad daalt, neemt cybercrime nog altijd toe. Criminoloog Asier Moneva richtte zich tijdens zijn studie aanvankelijk op minder technische vormen van criminaliteit, zoals online harassment en hate speech, maar voelt nu de urgentie om technische cybercriminaliteit tegen te gaan: ‘Het is een belangrijk onderwerp. Ik wil het criminele hackers moeilijk maken, barrières opwerpen. Het is een ingewikkelde puzzel die ik wil oplossen.’

Asier Moneva
Asier Moneva

De sociale wetenschapper raakte geïnspireerd door een eerder onderzoek naar het gedrag van inbrekers. Hoe gaan ze te werk als ze inbreken, welke beslissingen nemen zij als ze hun slag slaan? Onderzoekers bestudeerden de dieven stap voor stap. ‘Ik wil de beslissingen begrijpen die hackers nemen wanneer zij aan het werk zijn. Daarom ga ik hackers observeren en al hun stappen volgen, terwijl zij een fictief computersysteem binnen dringen. Zij zijn criminelen met enorme vaardigheden en kennis, zij beheersen de techniek. Ik wil het cognitieve proces achter hun misdaad vastleggen, begrijpen welke beslissingen ze keer op keer nemen.’

Nu nog de hackers vinden om mee te werken aan het onderzoek. Hoe kom je met hen in contact? Hij streeft naar een minimum aantal van 25, maar heeft er vertrouwen in dat dit wel lukt. ‘Ik heb al een behoorlijk netwerk van mensen rond hacken die nu bijvoorbeeld in cyberveiligheid werken. Via hen kan ik de hackers benaderen.’ En hoe komt hij aan een goede nepwebsite om te hacken - niet te makkelijk en wel realistisch? Daarvoor werkt hij samen met de IT Security-docenten van De Haagse Hogeschool. ‘De technische kant doen zij. Dat praktijkgerichte deel van het onderzoek is niet mijn expertise. Ik richt me op het ontwerp, de observatie, en analyse met software voor het monitoren. Achteraf ga ik samen met de hackers de beelden analyseren. Doen ze altijd hetzelfde? Wat is de volgorde, is het altijd eerst A en dan B? Met die data wil ik gedragspatronen blootleggen.’

Moneva’s boodschap voor de politiek laat zich raden. ‘Vroeger lag de focus op het veilig houden van steden en de woonomgeving van mensen, nu moeten we mensen een veilige cyberomgeving bieden. Om dat te kunnen doen, moeten we wel precies weten hoe het allemaal werkt. Blijf dus investeren in criminologie, weet hoe cybercrime werkt. Alleen dan kun je de moderne misdaad terugdringen.’