Prof. dr. M.I. (Michail) Katsnelson

Theoretische Natuurkunde, Radboud Universiteit Nijmegen, Spinozalaureaat 2013

Mikhail_Katsnelson-006_A3.jpg
Michail Katsnelson

Prof. dr. M.I. (Michail) Katsnelson (1957) is hoogleraar Theoretische Fysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Katsnelson is wereldwijd de meest geciteerde en meest invloedrijke theoreticus op het gebied van grafeen. Zijn publicaties over dit onderwerp zijn 12.000 keer geciteerd. André Geim, die in 2010 de Nobelprijs voor de Natuurkunde ontving voor de ontdekking van grafeen, noemde het werk van Katsnelson ‘onmisbaar’. Het onderzoek van Katsnelson ligt ten grondslag aan vrijwel alle ontdekkingen en voorspellingen over grafeen. Hij voorspelde onder ander Klein-tunneling in grafeen en het veranderen van de elektrische eigenschappen van grafeen als het wordt opgerekt.

Katsnelson is een van de grondleggers van het onderzoek naar grafeen. Grafeen is een enkele laag koolstofatomen die geordend zijn in een honingraatrooster. Deze tweedimensionale structuur geeft het unieke eigenschappen. Het is het dunste materiaal, één van de sterkste materialen, en het geleidt elektriciteit 30 keer sneller dan gangbare materialen. Grafeen kan zorgen voor een revolutie in elektronica en kan mogelijk toegepast worden in onder andere zonnecellen en computerchips.

Zijn brede onderzoeksprofiel maakt Katsnelson uniek: binnen de vastestoffysica is hij toonaangevend in het onderzoek naar roosterdynamiek, veellichamentheorie, magnetisme, supergeleiding, elektronenstructuur en spectroscopie. Hij brengt onderzoekers en onderzoek uit verschillende disciplines samen en versterkt op die manier de theoretische natuurkunde. Hij leidt in Nijmegen een algemeen als zeer goed erkende onderzoeksgroep. Katsnelson werkt als theoreticus veelvuldig samen met experimentele natuurkundigen om zijn voorspellingen en theorieën te toetsen.

Michail Katsnelson, geboren in Magnitogorsk, studeerde toen hij twintig jaar was summa cum laude af in natuurkunde aan de Federale Universiteit van de Oeral in Jekaterinenburg. In 1975, hij was toen zeventien, verscheen zijn eerste wetenschappelijke publicatie. Binnen drie jaar na zijn afstuderen promoveerde hij aan het Instituut voor metaalfysica in het Jekaterinenburg. Katsnelson werd in 1986 de jongste ‘Doctor of Science’ in de natuurkunde in de voormalige Sovjet-Unie. In 1992 begon Katsnelson als hoogleraar aan de Federale Universiteit van de Oeral. Tussen 2002 en 2004 werkte hij als gastonderzoeker aan de Uppsala Universiteit in Zweden. Sinds 2004 is hij hoogleraar in de Theoretische natuurkunde aan de Radboud Universiteit. In 2011 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In 2012 kreeg hij een eredoctoraat aan de Uppsala Universiteit. De Radboud Universiteit kende hem in 2010 de Radboud Science Award toe, die hij heeft gebruikt om jonge wetenschappers zijn onderzoek te laten bewerken tot lesmateriaal voor basisscholieren.