Krachten bundelen om kennis verder te brengen
Om vooruitgang te boeken op moeilijke dossiers is weliswaar iedereen nodig, maar niet iedereen moet alles doen. Welke rol willen we als land internationaal vervullen, welke keuzes maken we, waar zijn we goed in? En hoe kan de wetenschap daaraan bijdragen én daarop inspelen? Kortom: Hoe bundelen we de krachten om ons te verweren tegen de grote kwesties die ons bedreigen? Over deze vragen gaat de nieuwe editie van Onderzoek.
De wetenschap moet haar krachten bundelen op verschillende schalen en vanuit verschillende invalshoeken: Met de politiek, binnen de wetenschap, als Nederland en tussen de verschillende wetenschapsdomeinen. Ze komen allemaal aan bod in het magazine. Lees het redactioneel
![Hand met koffer in gekleurde cirkels. Kennis en de kamer. Wetenschapen en Politiek. Blad onderzoek november 2023.](https://cdn.statically.io/img/www.nwo.nl/sites/nwo/files/styles/max_1300x1300/public/media-images/kennis_en_de_kamer_knipsel.png?itok=eLVFwRFW)
Kennis en de Kamer
Vandaag iets beweren kan morgen krantenkoppen of zelfs zetels opleveren, denkt de politicus. Zonder kennis over gisteren en visies op morgen kunnen we geen onderbouwde keuzes maken, vindt de wetenschapper. Hoe brengen we die verschillende werelden bij elkaar? ‘Wetenschappers kunnen het politici makkelijker maken om het over de lange termijn te hebben.’
![Letterendecaan Thony Visser van Rijksuniversiteit Groningen Letterendecaan Thony Visser van Rijksuniversiteit Groningen](https://cdn.statically.io/img/www.nwo.nl/sites/nwo/files/styles/max_1300x1300/public/media-images/sectorplannen_thecla_knipsel.png?itok=DAvR8TLl)
De juiste kennis op de juiste plek
‘Liever twee faculteiten met topchemie dan dertien middelmatige’, zei toenmalig VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes aan de vooravond van de parlementsverkiezingen in 2006. Nu er zeventien jaar later weer parlementsverkiezingen aankomen, lijkt die wens – die breder leeft en al langer doorklinkt – voor meer samenwerking en een scherpe profilering in elk van de wetenschapsdomeinen eindelijk uit te komen.
![Ogen beschouwen de lezer Ogen beschouwen de lezer](https://cdn.statically.io/img/www.nwo.nl/sites/nwo/files/styles/max_1300x1300/public/media-images/land_van_water_en_van_zon_knipsel.png?itok=vNssDh9K)
Land van water - en van zon?
Voor kennis over water moet je in Nederland zijn, zo staan we van oudsher te boek. Maar kunnen we ons ook ontwikkelen tot bijvoorbeeld zonne-energieland? Hoe bepaal je als land op welke thema’s je jezelf wil en kan profileren - en wat je beter aan anderen overlaat?
![Handen en gloeilampen Handen en gloeilampen](https://cdn.statically.io/img/www.nwo.nl/sites/nwo/files/styles/max_1300x1300/public/media-images/dwars_door_domeinen_heen_knipsel.png?itok=mQbwd9BV)
Dwars door de domeinen heen
Als de wetenschap haar krachten nog meer wil bundelen op de grote maatschappelijke thema’s, wat betekent dat dan voor domeinen en vakdisciplines? Wat zijn de voordelen? Is er ook een keerzijde? En blijft er voldoende ruimte voor onderzoek dat voortkomt uit eigen ideeën en nieuwsgierigheid van wetenschappers? De domeinvoorzitters bij NWO en ZonMw schetsen het perspectief vanuit hun veld.
-
De verhalen over onderzoek
In Onderzoek magazine staan, naast verhalen over een specifiek wetenschapsthema, ook verhalen over onderzoek. Lees die verhalen hier:
Rubriek: van de redactie
Kennis verder brengen
‘We weten genoeg’, zegt oceaanonderzoeker Laura Pacho Sampedro over wat haar onderzoek kan bijdragen aan een oplossing voor klimaatverandering. Wat haar betreft is het niet nodig om te wachten op méér wetenschappelijke kennis. ‘Het is nu aan de maatschappij en aan politici om actie te ondernemen.’ De vraag is alleen: belanden die relevante wetenschappelijke inzichten wel goed genoeg bij politici en beleidsmakers, zodat zij daar belangrijke beslissingen op kunnen baseren? Om vooruit te komen met grote maatschappelijke vragen, moeten wetenschap en beleid beter samen optrekken, stelt hoogleraar Corien Prins in dit magazine.
De politiek kan de wetenschap veel vaker inzetten, niet alleen vanwege alle beschikbare kennis, maar ook om vragen scherp te krijgen of om blinde vlekken te signaleren. Ook op andere terreinen kan wetenschap meer doen dan kennis delen door een verbindende rol te vervullen. In dit nummer van Onderzoek gaan we in op de vraag hoe en met wie onderzoekers meer kunnen samenwerken om verder te komen met de grote uitdagingen in de samenleving.
Samenwerken betekent ook: de ander wat gunnen, keuzes maken over wat je wel en niet doet, en hoe je elkaar kunt versterken. Decaan Thony Visser legt bijvoorbeeld uit hoe het Nederlandse letterenveld erin slaagde om faculteiten over de eigen schaduw heen te laten stappen om samen tot vernieuwende ideeën te komen over verdeling van expertises en vermindering van onderlinge concurrentie. Zulke stappen helpen ook weer bij het bepalen van de terreinen waarop we ons als land internationaal willen profileren.
De rol van wetenschap gaat natuurlijk veel verder dan het opleveren van onderzoeksresultaten die inzicht geven in grote maatschappelijke kwesties. En het goede nieuws is dat we in Nederland een behoorlijk partijtje meeblazen, stelt hoogleraar Mark Bovens. ‘Wereldwijd boksen we boven onze gewichtsklasse - en dat kunnen we alleen blijven doen als we onze krachten bundelen.’
Download het hele magazine
![Cover Onderzoek 14 Cover Onderzoek 14](https://cdn.statically.io/img/www.nwo.nl/sites/nwo/files/styles/max_1300x1300/public/media-images/cover_onderzoek_14.png?itok=me2eAbpb)