Prof. dr. ir. Corné Pieterse

Al vroeg in zijn carrière koos Pieterse voor het vakgebied van de fytopathologie: het begrijpen van plantenziektes. Tot in het kleinste detail onthult Pieterse het plantaardig immuunsysteem en brengt hij aan het licht hoe micro-organismen in de plantenwortels hun gastheer beschermen. Door zijn onderzoek begrijpen we hoe wonderlijk ingenieus planten omgaan met hun buitenwereld. Uit een vondst van Pieterse blijkt dat plantencellen kunnen ‘onthouden’ aan welke gevaren zij eerder zijn blootgesteld. Bij een herhalingsaanval stellen de planten daarmee sneller de juiste immuunreactie in werking. Ook toonde de onderzoeker aan dat tussen plantenwortels een microscopisch leger huist, dat in geval van nood door de plant wordt opgetrommeld om een aanval van ziekteverwekkers of insecten de kop in te drukken.

Met zijn passie voor het vak inspireert Pieterse beginnende onderzoekers tot het verleggen van wetenschappelijke grenzen. De meeste studenten die zich hebben ontwikkeld onder de bezielende leiding van Pieterse, zetten hun werk voort in belanghebbende laboratoria in het buitenland of vinden onderzoekposities in de biotechnologie, gewasbescherming of plantenveredelingsector. Zijn enthousiasme weet de plantenonderzoeker over te brengen op een breed publiek en hij heeft sterke contacten opgebouwd in het bedrijfsleven. Hieruit zijn meerdere innovatieve onderzoeksconsortia voortgekomen, zoals het onderzoeksprogramma Learning from Nature to Protect Crops, waarin Nederlandse universiteiten samenwerkten met plantenverdelingsbedrijven aan het benutten van de natuurlijke weerbaarheid van planten tegen biotische en abiotische stress. Of het programma Back to the Roots, waarin kennisinstellingen samenwerkten met private partners om te zoeken naar micro-organismen die al voordat de landbouw grootschalige veredeling en bemesting ging toepassen een gunstige werking op gewassen hadden.

Als pionier in het onderzoek naar de ondergrondse wereld van plantenwortels in relatie tot de groei en weerbaarheid van planten, is Pieterse een van de meest geciteerde plantenbiologen ter wereld. Hij heeft een sterk internationaal en nationaal academisch netwerk. Als directeur van het Institute of Environmental Biology brengt hij plantenwetenschappers en microbiologen van de Universiteit Utrecht samen, maar hij oefent ook veel invloed uit op het veld als veelgevraagd spreker op internationale symposia. Hij zet zijn netwerk in om grote samenwerkingsprojecten op te zetten, zoals het prestigieuze Zwaartekrachtprogramma MiCRop waarin onderzoekers van verschillende instituten op zoek gaan naar de gunstige eigenschappen van micro-organismen rond landbouwgewassen, om die vervolgens in te kunnen zetten voor stressbestendige, duurzame gewassen van de toekomst.

De Spinozacommissie is te spreken over het sterke verhaal dat Pieterse vertelt met zijn onderzoek over het afweersysteem van planten. De referenten waren het er unaniem over eens dat zijn onderzoek ook in de toekomst zal bijdragen aan een toekomstbestendige landbouw en meer voedselzekerheid voor de toenemende wereldbevolking. Hij is een plantenonderzoeker met hart voor mensen.