Academie & arbeidsmarkt

Terwijl de vakgebieden AI en Rechten nauwelijks kandidaten kunnen vinden voor hun vacatures, zit het vakgebied Nederlandse taal en cultuur door krimpende studentenaantallen zo op slot dat er haast geen onderzoeksposities zijn óm te vullen. In dit nummer van Onderzoek kijken we – in een tijd waarin de personeelstekorten overal in de samenleving oplopen – naar de specifieke spanningen op de wetenschappelijke arbeidsmarkt. En dat geeft een uiterst 'veelkleurig' beeld.

Cover editie 11 van Onderzoek, een magazine van NWO, 2022

Van de redactie

Op welke positie dan ook

Terwijl de vakgebieden AI en Rechten nauwelijks kandidaten kunnen vinden voor hun vacatures, zit het vakgebied Nederlandse taal en cultuur door krimpende studentenaantallen zo op slot dat er haast geen onderzoeksposities zijn óm te vullen. In dit nummer van Onderzoek kijken we - in een tijd waarin de personeelstekorten overal in de samenleving oplopen – naar de specifieke spanningen op de wetenschappelijke arbeidsmarkt. En dat geeft een uiterst ‘veelkleurig’ beeld, volgens hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen. Hij ziet één heel duidelijke verandering: door de meer flexibele en minder aan de academie gebonden carrièrepaden van onderzoekers, vloeien de academische en reguliere arbeidsmarkt steeds meer in elkaar over.

Die toegenomen dynamiek maakt ook dat het wetenschappelijke werkveld zich hard moet inzetten om talenten aan te trekken én te behouden. Hoogleraar algemene rechtswetenschap Roel Schutgens vindt dat we daarom het eigen verhaal duidelijker moeten vertellen. ‘Het is aan ons om te laten zien wat de academie aantrekkelijk maakt: werken in een stimulerende omgeving waarin je vrij kunt debatteren, denken en schrijven.’ Rianne Letschert pleit voor nog meer internationale profilering van Nederland als wetenschapsland, want buitenlandse studenten en medewerkers hebben we ‘keihard nodig’.

Onze eigen sector verkopen aan talent van buiten, kan alleen als we ook van binnenuit werken aan talentontwikkeling. Hoogleraar bestuurs- en organisatiewetenschap Paul Boeselie vindt dat de academische wereld achterloopt als het gaat om aandacht voor welzijn, arbeidsmarkt en carrièremogelijkheden. ‘Dat zal anders moeten, anders lopen mensen weg.’ Onderzoeker Laila Ritsma is daar het levende voorbeeld van: de druk om financieringsaanvragen te schrijven liep tijdens de geboorte van haar tweede kind zo hoog op, dat ze ervoor koos over te stappen naar het bedrijfsleven.

Maar dát de uitwisseling van talent tussen de wetenschap en sectoren daarbuiten in het algemeen groter is geworden, ziet Wilthagen juist als een goede ontwikkeling. Het opent de ogen voor mooie samenwerkingen. Zijn advies luidt dan ook: ‘Ga die dingen doen waar je goed in bent, op welke positie dan ook.’