Jak duże wsparcie rządowe powinna otrzymać osoba, która straciła pracę lub nie może pracować z powodów zdrowotnych? Jeśli zadamy to pytanie przedstawicielom pokolenia Z, odpowiedzą oni, że obecny system jest niewystarczający.
Christina Elson, dyrektorka wykonawcza Center for the Study of Capitalism na Wake Forest University, powiedziała Business Insiderowi, że wielu młodych ludzi przyjęło ideę, którą określa mianem "kapitalizmu bezpieczeństwa".
Zobacz także: Polski 30- i 40-latku, masz przechlapane. Jest kilka powodów
Czytaj także w BUSINESS INSIDER
Teoria stojąca za kapitalizmem bezpieczeństwa zakłada, że prosperujący system kapitalistyczny jest w stanie i zarazem powinien zapewnić wystarczającą ochronę lub bezpieczeństwo, tym, którzy potrzebują wsparcia w takich okolicznościach, jak utrata pracy lub choroba. Elson uważa, że jednym z kluczowych pytań stojących przed każdym systemem gospodarczym jest: "Jak powinna wyglądać porażka?".
Wielu Amerykanów otrzymuje wsparcie z różnych programów społecznych, takich jak zasiłki dla bezrobotnych, bony żywnościowe lub renty inwalidzkie, ale niektóre z nich zostały ograniczone od czasu szczytu pandemii. W obecnej sytuacji wielu przedstawicieli pokolenia Z uważa, że amerykański system opieki społecznej jest niewystarczający.
W badaniu Wake Forest przeprowadzonym wśród 2000 osób z pokolenia Z i milenialsów we współpracy z YouGov w 2022 r. 65 proc. respondentów stwierdziło, że ich zdaniem rząd powinien zapewnić pracę każdemu, kto chce pracować. 45 proc. stwierdziło, że pozytywnie ocenia wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego. W badaniu przeprowadzonym przez tę samą grupę w 2023 r. 65 proc. osób z pokolenia Z stwierdziło, że zasiłki dla bezrobotnych powinny odpowiadać wynagrodzeniu.
Większość przedstawicieli pokolenia Z nadal popiera kapitalistyczne idee, takie jak prywatna własność domów i przedsiębiorczość. Wielu z nich jest jednak sfrustrowanych tym, jak wysokie koszty opieki zdrowotnej, mieszkań i edukacji odbiły się na finansach Amerykanów i uważają, że interwencja rządu mogłaby korzystnie wpłynąć na te systemy.
— Słyszysz o tym, że należy zdelegalizować miliarderów. To naprawdę nie jest problem — powiedziała Elson. — Problem leży u podstaw. Jaki jest odpowiedni dolny standard życia dla obywatela amerykańskiego i jaką rolę powinien odgrywać rząd w zapewnieniu, że ludzie nie spadną poniżej tego poziomu? — dodała.
Niektórzy wręcz całkowicie odcinają się od kapitalizmu. W sondażu BI przeprowadzonym w lipcu wśród ponad 1800 Amerykanów, 28 proc. respondentów z pokolenia Z stwierdziło, że w pewnym stopniu lub zdecydowanie woli socjalizm od kapitalizmu, co stanowi największy odsetek spośród wszystkich pokoleń. 29 proc. osób z pokolenia Z stwierdziło, że preferuje kapitalizm, a reszta stwierdziła, że nie ma preferencji lub nie jest pewna.
Zobacz także: Zarobki 1 proc. najbogatszych w Polsce. Oszacowaliśmy próg wstępu do klubu
Dlaczego pokolenie Z chce rozbudowanej opieki społecznej?
Niektóre badania wykazały, że w porównaniu z poprzednimi pokoleniami, młodzi ludzie rzadziej jeżdżą autem, piją alkohol i uprawiają seks, a także częściej mieszkają w domu rodzinnym. Elson stwierdziła, że przykłady te świadczą o niechęci do ryzyka, która może być charakterystyczna dla pokolenia Z.
— Pokolenie Z dłużej jest młode i wolniej wychodzi w dorosłe życie — powiedziała. — Czego potrzebuje to pokolenie, aby poczuć, że jest w stanie wyjść na zewnątrz i podjąć ryzyko? — zapytała.
Elson sądzi, że wiele osób z pokolenia Z szuka "przeprojektowania bezpieczeństwa socjalnego", aby ulepszyć to, co niektórzy uważają za przestarzały system. Na przykład ubezpieczenie na wypadek bezrobocia i ubezpieczenie społeczne zostały wprowadzone prawie 90 lat temu, podczas Wielkiego Kryzysu.
Wyzwania finansowe stojące przed systemem ubezpieczeń społecznych, częściowo ze względu na starzenie się populacji USA, są być może kolejnym dowodem na to, że system wymaga reformy.
— Wszystko to zostało zaprojektowane w innym czasie i miejscu — powiedziała Elson.
To, jakie dokładnie zmiany, jeśli w ogóle, Stany Zjednoczone powinny wprowadzić do swoich programów socjalnych, jest przedmiotem debaty. Niektórzy młodzi ludzie mogą spojrzeć na Europę, gdzie kraje mają na ogół bardziej rozbudowane zabezpieczenia socjalne niż USA.
W Niemczech bezrobotni otrzymują od 60 do 67 proc. swojej poprzedniej pensji przez okres do jednego roku. Rozwiązania takie jak powszechne ubezpieczenie zdrowotne i gwarantowane urlopy chorobowe są również bardziej powszechne w Europie. Zanim wprowadzono tymczasowe zmiany podczas pandemii, większość stanów USA oferowała sześciomiesięczne zasiłki dla bezrobotnych, a Amerykanie pobierali średnio 372 dol. tygodniowo zasiłku.
Niezależnie od tego Elson twierdzi, że ważne jest, aby kultura przedsiębiorczości w USA, która może nagradzać podejmowanie ryzyka i napędzać postęp gospodarczy, pozostała na swoim miejscu.
Większość firm upada, ale jak powiedział kiedyś wybitny inwestor Charlie Munger, aby istniała kwitnąca gospodarka, konieczna może być pewna liczba niepowodzeń.
— Kapitalizm bez porażki jest jak religia bez piekła — powiedział Munger.
Powyższe tłumaczenie pochodzi z amerykańskiego wydania Insidera.
Tłum.: Mateusz Albin