Część osób płaci dwie składki zdrowotne. Ministerstwo Zdrowia zabrało głos

Pozostała część artykułu pod materiałem wideo

Czytaj też: Zegarek można wrzucić do kosztów podatkowych i odliczyć VAT? Są nowe interpretacje

Kto musi płacić nawet kilka składek zdrowotnych?

Wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny w odpowiedzi na interpelację przyznał, że obecne przepisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146) przewidują, że obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne obciąża np.

• pracowników, którzy jednocześnie wykonują pozarolniczą działalność gospodarczą (zbieg różnych tytułów),
• pracowników zatrudnionych w kilku miejscach czy
• przedsiębiorców, którzy prowadzą kilka działalności gospodarczych (zbieg przychodów w ramach jednego tytułu).

Z każdego takiego tytułu lub przychodu trzeba płacić odrębnie składkę zdrowotną, choć ustawa przewiduje wyjątki od tej zasady.

Przykładowo osoba zatrudniona na etacie i jednocześnie prowadząca działalność gospodarczą musi płacić składkę zdrowotną dwa razy: według zasad dotyczących pracowników (pobiera ją pracodawca) oraz według zasad obowiązujących przedsiębiorców (w zależności od formy opodatkowania). W tym przypadku przepisy od 2022 r. przewidują wyjątki (art. 82 ust. 9b ustawy).

Jeśli osoba pracuje na podstawie umowy o pracę oraz jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą i podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę nie przekracza minimalnego wynagrodzenia obowiązującego 1 stycznia danego roku, to osoba taka jest zwolniona — jako przedsiębiorca — z opłacania za siebie składki na ubezpieczenie zdrowotne, pod warunkiem że:

• przychód z działalności jest nie wyższy niż 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia

oraz

• opodatkowuje działalność ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

To oznacza również, że jeśli osoba jest zatrudniona na etacie i prowadzi działalność, z której przychód przekracza połowę minimalnego wynagrodzenia lub opodatkowuje ją liniowym PIT lub skalą PIT, to płaci dwie składki zdrowotne: z tytułu pracy na etacie i z tytułu działalności gospodarczej.

Z kolei w przypadku, gdy przedsiębiorca prowadzi np. trzy odrębne działalności gospodarcze, to musi płacić składkę trzykrotnie, od każdej działalności (według zasad określonych dla każdej działalności).

Zgodnie z ustawą (art. 82 ust. 1), w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

Ponadto w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie (art. 82 ust. 2 ustawy).

Czytaj też: Sprzedajesz w internecie? Skarbówka już kontroluje. Zobacz, jak się rozliczać i co ci grozi

Dlaczego Ministerstwo Zdrowia uważa, że osoby muszą płacić kilka składek jednocześnie?

Jak wyjaśnił Wojciech Konieczny, resort zdrowia nie planuje zmian dla osób opłacających dwie lub więcej składek, a więc zmian "ingerujących w zasadę odprowadzania składki od każdego tytułu odrębnie", ponieważ pieniądze ze składek przeznaczane są na finansowanie bieżących świadczeń opieki zdrowotnej, udzielanych osobom uprawnionym, przy uwzględnieniu aktualnych potrzeb zdrowotnych, w oderwaniu od indywidualnej sytuacji ubezpieczonego (m.in. wysokości odprowadzanej składki, czy okresu pozostawania w ubezpieczeniu zdrowotnym).

Ponadto każde zwolnienie ze składki zdrowotnej oznaczałoby mniejsze wpływy do Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) i mniej pieniędzy na świadczenia opieki zdrowotnej. Wojciech Konieczny podkreślił też, że koszty leczenia pacjenta:

• na intensywnej terapii mogą wynieść nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych za dobę, a
• leczenie pacjentów onkologicznych również wynosi również nierzadko kilkadziesiąt tys. zł za podanie specjalistycznego leku.

"Kwoty te pokazują, iż w przypadku większości bardziej skomplikowanych jednostek chorobowych, niż wymagających porady podstawowej opieki zdrowotnej, koszt leczenia pacjenta znacznie przekracza sumę nawet wieloletniego odprowadzania składek zdrowotnych" — wskazał wiceminister Konieczny.

Na koniec Wojciech Konieczny dodał, że "każdorazowe podejmowanie dodatkowej działalności może prowadzić do intensyfikacji czynności zawodowych, a ta może powodować zwiększenie ryzyka wystąpienia konieczności udzielenia świadczenia zdrowotnego". Innymi słowy: im więcej pracujesz, tym większe prawdopodobieństwo choroby i leczenia.

Dodajmy, że na odpowiedź czeka kolejne pytanie zadane przez posłankę Małgorzatę Niemczyk. Dotyczy ono pracującego emeryta, który również musi płacić dwie składki zdrowotne.

Odpowiedź Wojciecha Koniecznego, wiceministra zdrowia z 27 maja 2024 r. na interpelację 2659 posłanki Małgorzaty Niemczyk (sygn. DLU.050.21.2024.AŻ).

Autor: Łukasz Zalewski, dziennikarz działu prawnego Business Insider Polska