Pekao: wartość polskiego rynku M&A wzrosła, gdy inne kraje notowały spadek

W Polsce zawierana jest co trzecia transakcja M&A w regionie. W ostatnich trzech latach było ich ponad 400 o łącznej wartości 22 mld euro. Spośród 30 największych transakcji w tym okresie niemal połowa dotyczyła podmiotów z Polski. Łączna wartość polskiego rynku wzrosła o ponad 20 proc. (w porównaniu do lat 2013-15), gdy w innych krajach regionu odnotowano około 10-proc. spadek, podano w materiale.

Co ciekawe, obserwujemy wyraźną dysproporcję między liczbą transakcji, w których uczestniczą podmioty zagraniczne na rynkach Europy Środkowej i Wschodniej, a Polską. W naszym kraju znaczna część fuzji i przejęć odbywa się pomiędzy podmiotami z polskim kapitałem lub polskimi korzeniami. Eksperci Pekao uważają, że ten trend ulegnie zmianie i polskie firmy będą częściej zarówno podmiotem przejęć, jak i przedsiębiorstwami kupującymi firmy za granicą.

W latach 2016-2018 średnia wartość jednej transakcji M&A w Polsce wyniosła 121 mln euro (wzrost o 31 proc. w stosunku do okresu 2013-2015). Raport wskazuje jednak, że polski rynek charakteryzuje przesunięcie w kierunku mniejszych transakcji (ponad połowa z nich o wartości poniżej 25 mln euro). Łączna wartość rynku podlega istotnemu wpływowi pojedynczych, dużych transakcji (powyżej 1 mld euro), jednak w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej zdarzają się one stosunkowo rzadko.

Eksperci dostrzegają rosnącą rolę funduszy private equity zarówno w Polsce, jak i w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej. W badanym okresie fundusze tego typu odpowiadały za około 30 proc. transakcji M&A. Wzrasta wartość topowych transakcji, na znaczeniu zyskują transakcje cross-border, a przy jednoczesnym rozdrobnieniu wielu sektorów w Polsce i w regionie, utrzymanie tego kierunku wydaje się bardzo prawdopodobne również w najbliższych latach. Fundusze PE mogą pełnić rolę integratorów rozdrobnionych rynków.

Eksperci zwrócili również uwagę na dysproporcję pomiędzy transakcjami inwestycyjnymi funduszy private equity, a transakcjami wyjścia z inwestycji tych funduszy. Znaczna przewaga wejść oznacza zdaniem ekspertów banku dodatkowy bodziec dla rozwoju rynku M&A, ze względu na konieczność wyjścia funduszy z posiadanych udziałów w firmach w perspektywie kilku najbliższych lat.

Zobacz też: 50 transakcji fuzji i przejęć w pierwszych trzech miesiącach tego roku

Według autorów raportu, jednym z motorów wzrostu polskiego rynku M&A w najbliższych latach może stać się szybszy rozwój segmentu średnich transakcji (tzw. mid-marketu). W ostatnich latach polskie średnie firmy znacząco rozwinęły swoją działalność, stając się atrakcyjnymi celami przejęć, ale też są coraz bardziej predestynowane do roli aktywnego przejmującego w Europie Środkowo-Wschodniej i Zachodniej.

W najbliższych latach polski rynek fuzji i przejęć powinna cechować nie tylko rosnąca aktywność, ale również jego coraz większa złożoność. Przyszłe transakcje na lokalnym rynku coraz częściej zawierać będą elementy międzynarodowe, udział zawodowego inwestora w postaci funduszy private equity, czy też bardziej skomplikowanego finansowania, a ponadto perspektywę dalszego inwestowania środków 'emerytowanego' właściciela.

Zdaniem autorów raportu, rynek M&A może być jednym z czynników rozwoju polskiej gospodarki. Model rozwoju przedsiębiorstw, polegający na wzroście produkcji poprzez zwiększenie zatrudnienia, prawdopodobnie uległ wyczerpaniu m.in. z powodów demograficznych. Nadchodzi węc okres poszukiwania wzrostu przychodów i efektywności przedsiębiorstw poprzez zdobywanie nowych rynków zbytu czy konsolidację branżową. W obu wypadkach to właśnie fuzje i przejęcia mogą być bardzo ważnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarki.

"W najbliższych latach możemy oczekiwać utrzymania wysokiej aktywności na rynku M&A, a silnym bodźcem do jego rozwoju może okazać się wzrost dynamiki w segmencie średnich transakcji. Słabsza koniunktura gospodarcza i niepewność geopolityczna powinny być bowiem neutralizowane przez nasilenie tendencji konsolidacyjnych, wzrost liczby spółek wystawianych na sprzedaż oraz poprawę ich wycen. Główne branże, które generują potencjał powyżej przeciętnego dla transakcji M&A w Polsce, to przemysł i produkcja żywności, branże technologiczne i sektor finansowy" - wskazano.

Raport przewiduje utrzymanie się liczby transakcji na poziomie co najmniej zbliżonym do średniej z ostatnich lat (130-140 transakcji o wartości jednostkowej powyżej 5 mln USD). Wartość rynku może pozostawać silnie zmienna pod wpływem prawdopodobnych dużych transakcji realizowanych w poszczególnych latach. Choć w centrum aktywności raczej pozostaną transakcje o stosunkowo niskiej wartości jednostkowej (do 25 mln euro), można spodziewać się dalszego rozwoju i wzrostu znaczenia tzw. mid-marketu.

Raport "Nowe otwarcie: Wyzwania polskiego sektora przedsiębiorstw motorem rozwojowym rynku M&A" został przygotowany przez analityków Grupy Pekao (Bank Pekao i Pekao Investment Banking) we współpracy z amerykańskim bankiem inwestycyjnym Lazard na podstawie danych z serwisu Mergermarket, dotyczących transakcji o jednostkowej wartości powyżej 5 mln USD, których przedmiotem była spółka mająca główną siedzibę w jednym z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, ogłoszone i zamknięte (2013-17) lub ogłoszone i nieanulowane do połowy maja 2019 r. (transakcje z 2018 r.), z wyłączeniem transakcji zakupu spółek SPV na rynku nieruchomości komercyjnych.

WARTO WIEDZIEĆ: