Sześć najważniejszych zmian w prawie. Sejm w nocy nie próżnował

WIĘCEJ INFORMACJI PRAWNYCH W NOWEJ SEKCJI BUSINESS INSIDER POLSKA — PRAWO

1. Pijany pracownik nie umknie już pracodawcy

Co do zasady obecnie pracodawcy, którzy podejrzewają, że pracownik jest pod wpływem, nie mogą zmusić go do dmuchania w tzw. balonik. Powinni wezwać policję. I to się zmieni za sprawą nowelizacji Kodeksu pracy. Firma będzie mogła wprowadzić kontrolę trzeźwości w miejscu pracy, jeśli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób albo do ochrony mienia. Chodzi o nadzór niewymagający badania laboratoryjnego (czyli np. sprawdzanie alkomatem, a nie pobieranie krwi). Samo wprowadzenie kontroli trzeźwości oraz grupę lub grupy pracowników, którzy są nią objęci (np. kierowcy, pracownicy działu produkcji itp.), trzeba będzie ustalić w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem lub nie musi tworzyć regulaminu. Przepisy te określą też sposób przeprowadzania kontroli, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do weryfikacji trzeźwości oraz czas i częstotliwość przeprowadzania badania. O wprowadzeniu nadzoru firma ma poinformować nie później niż dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem. Uchwalone przepisy trafią teraz do Senatu. Mają wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.

Czytaj więcej: Firmy sprawdzą pijanych pracowników. Legalnie każą dmuchać w alkomat

2. Sejm uchwalił przepisy o pracy zdalnej, choć pandemia w odwrocie, a biura się zaludniają

Pracodawcy będą mogli stosować pracę na odległość na stałe, na podstawie kodeksu pracy, a nie specustawy covidowej. Nowe przepisy wskazują, że zatrudniony będzie mógł wykonywać obowiązki całkowicie lub częściowo (tryb hybrydowy) poza siedzibą firmy, np. w swoim domu. Miejsce takie każdorazowo trzeba będzie ustalać z pracodawcą. Zasady wykonywania pracy zdalnej mają być określane w porozumieniach zawieranych ze związkami zawodowymi lub w regulaminie (jeśli w firmie nie działają związki). W wyjątkowych sytuacjach, np. stanu zagrożenia epidemicznego lub klęski żywiołowej, zatrudniający będzie mógł samodzielnie wydać polecenie pracy zdalnej. Nowe przepisy przewidują też, że firma ma zapewnić zatrudnionemu materiały i narzędzia niezbędne do pracy zdalnej oraz pokryć koszty energii elektrycznej, oraz usług telekomunikacyjnych (dostęp do internetu). W tym celu będzie można ustalić ryczałt, którego wysokość ma odpowiadać przewidywanym kosztom ponoszonym przez pracownika w związku z wykonywaniem obowiązków z domu. Uchwalone przepisy trafią teraz do Senatu. Mają wejść w życie po upływie dwóch miesięcy od ogłoszenia.

Zobacz też: Opłaca się łamać prawo pracy. Jak to zmienić? [ANALIZA]

3. Więcej praw dla kupujących przez telefon lub zdalnie, także usługi cyfrowe

Do podpisu prezydenta trafi nowelizacja ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona bardzo dużo ważnych zmian zarówno dla kupujących, jak i sprzedawców. Co ważne, ma być stosowana już od 1 stycznia 2023 r., a zatem firmy mają mało czasu na dostosowanie.

Z punktu widzenia e-biznesu ważne jest wprowadzenie:

1. obowiązku podania informacji, czy osoba oferująca produkty na platformie jest przedsiębiorcą, czy też nie,
2. obowiązku informowania o najniższej cenie w ostatnich 30 dniach przed obniżką;
3. obowiązku informowania o zasadach plasowaniu produktów przedstawianych konsumentowi w wyniku wyszukiwania, ale także o tym, czy i w jaki sposób przedsiębiorca zapewnia, aby publikowane opinie pochodziły od konsumentów, którzy rzeczywiście używali danego produktu lub go kupili
4. rozszerzenia katalogu nieuczciwych praktyk w każdych okolicznościach m.in. o działania przedsiębiorcy polegające na: podawaniu wyników wyszukiwania w odpowiedzi na wyszukiwanie internetowe konsumenta bez wyraźnego ujawnienia płatnej reklamy.

Dla konsumentów, zwłaszcza starszych, szczególnie ważne są:

1. prawo do odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Chodzi przede wszystkim o tzw. umowy obejmujące abonamenty medyczne, które oferowane są na tzw. pokazach po bardzo wysokiej cenie
2. zakaz świadczenia usług finansowych i zawierania takich umów na pokazach oraz podczas wszelkiego rodzaju wyjazdów zorganizowanych przez przedsiębiorcę, np. pielgrzymek, wycieczek
3. zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu do odstąpienia od umowy

Nowe przepisy oznaczają, że platformy sprzedażowe muszą zmienić regulaminy, ale także systemy informatyczne.

4. Fiskus i służby dostaną informacje o skrytkach

Sejm uchwalił również ustawę o Systemie Informacji Finansowej. Ustawa zakłada utworzenie nowego systemu, dzięki któremu Krajowa Administracja Skarbowa (a konkretnie dyrektorzy izb administracji skarbowej), Policja, CBA i inne służby, prowadzące postępowania, uzyskają dostęp do danych o rachunkach i skrytkach bankowych. Dostęp uzyskają w ciągu paru minut. Jak pisaliśmy w Business Insider, skarbówka i inne służby będą wiedziały, że Kowalski ma skrytkę, ale nie co w niej jest. Będą też wiedziały, że ma rachunek w banku, ale nie, ile jest pieniędzy na koncie. Zasadniczo chodzi o to, aby sprawniej ścigać sprawców najcięższych przestępstw, takich jak np. pranie pieniędzy, finansowanie terroryzmu, handel narkotykami, ale także: przestępstwa związane z pojazdami silnikowymi, podrabianie i piractwo, czy przestępczość komputerową. Większość sejmowa nie zgodziła się na ograniczenie tego systemu tylko do ścigania przestępstw prania pieniędzy i finansowania terroryzmu.

Dodajmy, że służby będą mogły szybko poznać informacje m.in. o tym, kto jest posiadaczem rachunku/skrytki, w tym jego numer telefonu i e-maila.

Administratorem danych o rachunkach i skrytkach gromadzonych w nowym systemie będzie Szef Krajowej Administracji Skarbowej. Poprawka opozycji, aby był nim Generalny Inspektor Informacji Finansowej, również została odrzucona.

Ustawa trafi teraz do Senatu. Ma ona wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

5. Zmiany w akcyzie coraz bliżej, ale też płatność BLIK-iem w urzędzie skarbowym

Sejm przyjął również obszerną nowelizację akcyzy i niektórych innych ustaw.

Najwięcej kontrowersji podczas prac w Sejmie wzbudziła zaproponowana nowa definicja płynów do e-papierosów. Opodatkowana ma zostać bowiem sprzedaż każdego roztworu przeznaczonego do wykorzystania w papierosach elektronicznych, zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, w tym baza do tego roztworu zawierająca glikol lub glicerynę, bez względu na miejsce jego sprzedaży bądź oferowania do sprzedaży. Jak wyjaśniało Ministerstwo Finansów, chodzi o to, aby podatnicy nie unikali opodatkowania takich płynów. Podczas kontroli urzędnicy stwierdzali, że płyn do e-papierosów był deklarowany jako aromat wykorzystywany np. w kominkach oraz do odświeżania powietrza. Po zmianach nie będzie więc można uniknąć akcyzy w takich przypadkach.

Nowelizacja przewiduje też, że z akcyzy będą zwolnione nie tylko hybrydy z silnikiem spalinowym, ale również tzw. samochody z gniazdkiem (hybrydy plug-in).

Nowelizacja przewiduje też m.in., że ewidencje i dokumentację dotyczącą wyrobów akcyzowych w postaci papierowej będzie można składać do 31 stycznia 2024 r. Będą też uproszczenia dla podmiotów produkujących energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii (OZE).

Tą samą nowelizacją, do końca 2023 r. zostanie wydłużony też termin na zakup kas fiskalnych starego typu (z elektronicznym zapisem).

Od 2023 r. podatnicy będą też mogli wnosić wpłaty w e-Urzędzie Skarbowym nowymi metodami, w tym BLIK-iem, o czym pisaliśmy w Business Insider.

Ustawa trafi teraz do Senatu. Ma wejść w życie 1 stycznia 2023 r., z wyjątkami.

6. Bezkarność dla samorządowców za wybory kopertowe

Ponadto Sejm uchwalił też ustawę, która chroni wójtów, burmistrzów i prezydentów przed skutkami bezprawnego przekazania Poczcie Polskiej spisu wyborców w 2020 r. Tak naprawdę wprowadza abolicję i wyręcza prezydenta, o czym pisaliśmy, omawiając pierwszy projekt posłów PiS w tej sprawie.

Teraz ustawa o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. trafi do Senatu. Liczy ona tylko pięć artykułów, ale brzemiennych w skutkach. Przesądza, że wójt, burmistrz i prezydent, który przekazał spis wyborców, nie popełnił przestępstwa. Zgodnie z nim nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, o czyn popełniony w czasie obowiązywania stanu epidemii w rozumieniu ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. polegający na przekazaniu operatorowi pocztowemu, spisu wyborców w związku z zarządzonymi na dzień 10 maja 2020 r. wyborami na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Zobacz też: Sejm przegłosował bezkarność plus. PiS chroni wójtów i prezydentów

Z kolei orzeczone prawomocnie kary za taki czyn nie podlegają wykonaniu, a skazania za te czyny ulegają zatarciu z mocy prawa, a wpis o skazaniu i warunkowym umorzeniu postępowania o te czyny usuwa się z Krajowego Rejestru Karnego. Ponadto nie podlegają wykonaniu orzeczone prawomocnie nieuiszczone w całości lub w części koszty postępowania.

Jeśli ustawa wejdzie w życie, zostaną umorzone postępowania w sprawach o przestępstwo polegające przekazaniu danych wszczęte i niezakończone prawomocnym wyrokiem przed dniem wejścia jej w życie. Teraz ustawa trafi do Senatu.