Kup subskrypcję
Zaloguj się

Płaca minimalna w 2020 roku

Wytyczne rządu jasno określają, jakie jest minimalne wynagrodzenie za pracę. Kogo ono jednak dotyczy? Co zrobić kiedy przepis ten jest łamany? Ile wynosi aktualna płaca minimalna? Wyjaśniamy.

Pensja minimalna jest podnoszona o co najmniej wskaźnik inflacji – przez ostatnie kilka lat dążenia rządu i dobra kondycja polskiej gospodarki pozwalały na większe podwyżki, niż te wynikające z inflacji.
Pensja minimalna jest podnoszona o co najmniej wskaźnik inflacji – przez ostatnie kilka lat dążenia rządu i dobra kondycja polskiej gospodarki pozwalały na większe podwyżki, niż te wynikające z inflacji. | Foto: Shutterstock

Przepis o wprowadzeniu płacy minimalnej pojawił się w polskim ustawodawstwie pod koniec 2002 roku. Dopiero od tego momentu pracodawcy stracili pełną dowolność i uznaniowość w wyznaczaniu pensji pracowników.

Z założenia miało to poprawić sytuację najmniej doświadczonych i najsłabiej zarabiających osób, jednak ostatecznie wpłynęło na cały rynek pracy.

Minimalne wynagrodzenie – dla kogo?

Czy jednak przepis o wprowadzeniu płacy minimalnej obejmuje wszystkich pracowników bez wyjątku? Otóż nie do końca. Samo bowiem określenie płacy minimalnej odnosi się jedynie do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze godzin.

Dopiero pod tymi dwoma warunkami dany pracownik objęty zostaje gwarantowaną najniższą pensją. W przypadku zatrudnienia na część etatu, pensja pracownika równa jest określonej części płacy minimalnej. Na przykład pracownik zatrudniony na pół etatu dostanie tylko połowę płacy minimalnej.

Jeśli zaś chodzi o osoby zatrudnione na podstawie umów cywilno-prawnych, w tym przypadku pojawiło się inne rozwiązanie obejmujące minimalną stawkę za godzinę pracy.

Płaca minimalna 2020

Skoro już wiadomo jakiej grupy pracowników dotyczy płaca minimalna, pojawia się pytanie o jej wysokość. A ta zmienia się z roku na rok, a jej ogłoszenie na rok następny musi nastąpić najpóźniej w połowie września wraz z opublikowaniem w Dzienniku Ustaw.

Pensja minimalna jest podnoszona o co najmniej wskaźnik inflacji – przez ostatnie kilka lat dążenia rządu i dobra kondycja polskiej gospodarki pozwalały na większe podwyżki, niż te wynikające z inflacji. Ile więc wynosi płaca minimalna w roku 2020? We wrześniu 2019 premier obiecywał kwotę 2600 zł brutto.

Płaca minimalna netto

Tak jak zapowiedział premier, pensja minimalna w roku 2020, pobierana przez około 1,5 miliona osób, wynosi 2600 zł brutto. Skoro jednak obejmuje ona tylko osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, to jakie będzie ich faktyczne wynagrodzenie na rękę, czyli netto?

W skutek wysokości obciążeń podatkowych nakładanych na pensje etatowych pracowników, z pensji brutto do dyspozycji pracownika zostaje nieco ponad 70 procent. Daje to kwotę równą 1920 zł. A jak to wyglądało w przeszłości?

Płaca minimalna 2019

W roku 2019 minimalne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na pełen etat na podstawie umowy o pracę wynosiło 2250 zł brutto. Z uwagi na zmieniające się stawki podatków, na przestrzeni roku 2019 pensja minimalna netto uległa zmianie.

Do dnia 30 września wynosiła ona ok. 1634 zł, a w ostatnim kwartale roku 2019 wzrosła do 1674 zł. Oznaczało to wzrost stosunku pensji netto do wynagrodzenia brutto o dwa punkty procentowe.

Najniższa krajowa 2018

Jak więc wyglądał rozwój pensji minimalnej? Sięgnijmy do danych jeszcze o rok wcześniej. W roku 2018 pensja minimalna brutto wynosiła 2100 zł. Jeśli jednak wziąć pod uwagę inflację i przyjąć, że na określone dobra wydajemy całą najniższą krajową, to w roku 2019 za te same dobra musielibyśmy zapłacić o 33 złote więcej – 2133 zł brutto. Pensja minimalna netto wynosiła w roku 2018 około 1530 zł.

Minimalna stawka godzinowa

Jak wcześniej wspomnieliśmy rząd dla osób zatrudnionych na podstawie umów cywilno-prawnych przewidział rozwiązanie w postaci gwarantowanej minimalnej płatności za godzinę pracy. Wynika to z faktu, że często osoby zatrudnione na umowach o dzieło lub zlecenie nie osiągają wymiaru 40 godzin pracy tygodniowo.

Co ciekawe, przepis ten wprowadzony został dużo później niż pensja minimalna, bowiem dopiero w roku 2017. Z początku wynosiła ona 13 zł brutto. Zakładając, że osoba zatrudniona na umowie cywilno-prawnej pracowała by pełne 40 godzin w tygodniu, po miesiącu pracy przełożyło by się to na 2080 zł brutto.

Minimalna stawka godzinowa 2020

Z roku na rok, tak jak i minimalna pensja, stawka godzinowa także rosła. W roku 2020 wynosi ona 17 złotych brutto. Przy założeniach opisanych powyżej daje to kwotę około 2700 zł brutto.

Należy jednak pamiętać, iż od umów cywilno-prawnych są dużo niższe cięcia z tytułu obowiązkowych składek, a więc w ogólnym rozrachunku, przy przyjętych założeniach, pensja netto wyliczona na podstawie minimalnej stawki godzinowej będzie wyższa.

Najniższa krajowa vs rzeczywistość

Ustalenie najniższej pensji otworzyło także innym pracownikom drogę do poprawy warunków życia. Oto nagle mogło się okazać, że pensja pracownika z kilkuletnim stażem bardzo zbliżyła się do pensji minimalnej.

Miał on więc argument w rozmowach z przełożonym o podwyżce. Co prawda powoduje to tzw. błędne koło, kiedy najbardziej zyskują na wprowadzeniu pensji minimalnej inni pracownicy, a nie Ci, dla których została ona ustalona, jednak na pewno w pewnym stopniu napędza ona gospodarkę.

Najniższa krajowa w praktyce

Czy każdy pracodawca stosuje się do przepisu o wysokości pensji minimalnej? Bezsprzecznie powinien, gdyż tego nakazuje Kodeks Pracy. Cóż jednak ma uczynić szeregowy pracownik, któremu szef podsuwa do podpisania umowę, w której zawarta jest kwota wynagrodzenia niższa, niż najniższa krajowa?

O ile pracownik był młodszy niż 26 lat, a sytuacja miała miejsce jeszcze w roku 2016 to wszystko w porządku. Takiemu pracownikowi bowiem pracodawca mógł jeszcze wtedy płacić 80 procent pensji minimalnej.

W każdym innym przypadku pracodawca postępuje niezgodnie z prawem. Pracownik jednak nie jest sam w tej trudnej sytuacji. Ma on pełne prawo złożyć anonimowe zgłoszenie o zaistniałej sytuacji do Państwowej Inspekcji Pracy.

Można to zrobić osobiście, mailowo lub za pośrednictwem formularza na stronie internetowej. Należy pamiętać, że za złamanie przepisu o wysokości minimalnego wynagrodzenia pracodawcy grozi kara w wysokości od 1 do nawet 30 tysięcy złotych. Pracownik jest w tej sytuacji więc w pełni chroniony.

Można mieć pewność, że po takim zgłoszeniu Inspektor PIP pojawi się w zakładzie pracy i przeprowadzi kontrolę, a wraz z nią wystawi nakaz zmiany polityki płacowej.

WARTO WIEDZIEĆ