Prócz twórcy odzieżowej marki Red is Bad Pawła Szopy, zlecenie na dostarczenie prądotwórczych agregatów dla Ukrainy otrzymała również eventowa agencja StoPro należąca do Dominika Basiora. W 2019 r. spółka ta pracowała przy kampanii wyborczej Mateusza Morawieckiego, a wg CBA w roku ubiegłym na rzecz walczącego o mandat poselski prezesa Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych Michała Kuczmierowskiego. Agregaty, na których zakup agencja przekazała spółce Basiora prawie 92 mln zł, nigdy jednak do Ukrainy nie trafiły. Były za to rozdawane w ramach ubiegłorocznej kampanii Prawa i Sprawiedliwości.
PAP/Radek Pietruszka
Michał Kuczmierowski i Mateusz Morawiecki w czasie ubiegłorocznej kampanii wyborczej, w której obaj walczyli o poselskie mandaty
Dominik Basior to kolejny, obok Pawła Szopy, przedsiębiorca bliski poprzedniej władzy, któremu Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych zlecała wielomilionowe kontrakty
Za 92 mln zł sprowadził dla RARS partię prądotwórczych agregatów, które miały trafić do Ukrainy. Jak ustalili agenci CBA rozpracowujący Szopę, Basiora i układ w RARS, agregaty nie opuściły jednak terenu Polski
"Wymienieni [Szopa i Basior] przekazywali korzyści m.in. w postaci organizowania, nadzorowania, koordynowania i finansowania kampanii wyborczej do Parlamentu RP prezesowi RARS Michałowi Kuczmierowskiemu i innym kandydatom związanym z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, mającą bezpośredni nadzór nad RARS" — napisali w raporcie z prowadzonej operacji specjalnej o kryptonimie "Walet" zaangażowani w nią funkcjonariusze CBA
Historię współpracy twórcy Red is Bad Pawła Szopy opisujemy w Onecie od początku tygodnia. Mężczyzna przez lata był hołubiony przez rządzący Polską obóz Zjednoczonej Prawicy: spotykali się z nim prezydent Andrzej Duda, ówczesny premier Mateusz Morawiecki i wielu parlamentarzystów PiS, którzy chętnie pozowali do zdjęć w produkowanych przez niego ubraniach.
Zaprzeczył jednocześnie, by wcześniej wiedział o udzielanych spółkom Szopy zleceniach z RARS: "Szczerze mówiąc, dowiedziałem się o tym z mediów wczoraj. [...] Mój jedyny kontakt z tą firmą był taki, że nosiłem jej odzież i mam ją w swojej szafie".
30 lipca 2021 r. sklep Red is Bad odwiedził prezydent Andrzej Duda.
Jak ustalili agenci CBA, Szopa to niejedyny pupil poprzednich władz, którego spółki — choć nie posiadające żadnego doświadczenia w obrocie tego typu sprzętem — zarabiały na sprowadzaniu dla RARS specjalistycznego sprzętu na rzecz Ukrainy.
W dalszej części artykułu dowiesz się, w jaki sposób spółka bez praktycznie żadnego doświadczenia zarobiła miliony i jak wykorzystano agregaty dla Ukrainy w kampanii wyborczej PiS. Przeczytasz również stenogramy rozmów zarejestrowanych przez CBA.
91 mln dla spółki bez doświadczenia i wbrew negatywnej opinii CBA
Z raportu CBA dotyczącej operacji "Walet": "Kolejnym podmiotem, z którym RARS podpisała umowę na zakup agregatów prądotwórczych jest należąca do Dominika Basiora agencja eventowa StoPro sp. z o.o. Pomimo braku jakiegokolwiek doświadczenia w branży energetycznej, mechanicznej czy elektrycznej, spółka ta otrzymała zamówienie. Podobnie jak w przypadku podmiotu należącego do Pawła Szopy, RARS przed dostawą towaru na rachunek StoPro przekazała zaliczkę obejmującą znaczną część wartości zamówienia. W dniu 14 lutego 2023 r. dyrektor biura bezpieczeństwa RARS Paweł Kacprzak, w ramach tzw. tarczy antykorupcyjnej RARS zwrócił się do Departamentu Analiz CBA o opinię dotyczącą zakupu agregatów prądotwórczych od firmy StoPro sp. z o.o. o łącznej wartości 62.405.550 zł. Naczelnik DA CBA Marek Ś. w odpowiedzi stanowczo odradził zakup tego rodzaju produktów w tej firmie. Wskazując, że »zarówno jej profil, jak i skala działalności są zdecydowanie nieadekwatne do oferowanego asortymentu«, a nadto wskazał, że jest to pośrednik, za którego usługi trzeba będzie zapłacić wysoką prowizję. Analizując dane finansowe podmiotu należącego do Dominika Basiora StoPro sp. z o.o. z/s w Warszawie (STiR) ustalono, że w związku z realizacją zamówienia na agregaty prądotwórcze w ramach kilkudziesięciu transakcji dokonał on dostaw do Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych o łącznej wartości 91.751.168,51 zł".
Onet
Fragment raportu z operacji specjalnej CBA o kryptonimie "Walet"
Jak ujawniły swego czasu "Gazeta Wyborcza" i "Polityka", w 2019 r. StoPro pracowała przy kampanii wyborczej ówczesnego szefa rządu Mateusza Morawieckiego. Dla niego przygotowała m.in. projekty graficzne banneru "Wybieram Śląsk", projekty reklam w lokalnych gazetach oraz plakatów na tramwaje i autobusy. Miała też wydrukować i rozdać gazetkę wyborczą, wykleić plakaty i bannery z wizerunkiem szefa rządu oraz poprowadzić kampanię w mediach społecznościowych.
Za to wszystko, a także organizację ponad 20 spotkań szefa rządu z wyborcami, StoPro otrzymało z funduszu wyborczego Prawa i Sprawiedliwości 600 tys. zł.
Jak donosiła "Wyborcza", spółka miała się również chwalić pracą na rzecz kilku spółek Skarbu Państwa: Banku Gospodarstwa Krajowego, KGHM, PKP, Orlenu.
Te, poza BGK, zaprzeczały jednak tej współpracy.
Agregaty? "One służą w kraju, wcale nie jechały na Ukrainę"
Jedną z podsłuchiwanych w ramach operacji "Walet" osobą jest jego pełnomocnik Paweł Pietrzak, w przeszłości pracujący w banku Santander, którego prezesem był Mateusz Morawiecki, związany z założonym przez ojca byłego premiera Kornela Morawieckiego Stowarzyszeniem "Solidarność Walcząca". CBA nadaje mu kryptonim "Walet12". Jego żona Anna zatrudniona była w Kancelarii Premiera za czasów rządu Morawieckiego juniora.
Onet
W sierpniu 2018 r. sklep marki Red is Bad odwiedził ówczesny premier Mateusz Morawiecki. Po wnętrzach oprowadzał go wówczas Paweł Szopa. Źródło: Facebook
8 listopada 2023 r. agenci rejestrują rozmowę Pietrzaka z nieustalonym mężczyzną, podczas której tłumaczy on, że "my na przykład strażakom udostępnialiśmy generatory kupione z fpu (Fundusz Pomocy Ukrainie) i one służą w kraju, wcale nie jechały na Ukrainę, tylko uzasadnienie napisali, że to na przyszłe na przykład miasteczka uchodźców".
Jak czytamy w raporcie CBA z operacji "Walet", z kontroli operacyjnej prowadzonej wobec Pawła Pietrzaka: "generatory zostały zakupione z przeznaczeniem na pomoc dla Ukrainy, a następnie przekazane jednostkom PSP [Państwowej Straży Pożarnej] w Polsce [...] przekazywanie ich zbiegło się czasowo z kampanią wyborczą do Parlamentu RP, a agregaty w trakcie kampanii przekazywał osobiście kandydat na Posła do Sejmu RP — Michał Kuczmierowski".
PAP/Radek Pietruszka
Mateusz Morawiecki, Michał Kuczmierowski w trakcie kampanii przed ubiegłorocznymi wyborami parlamentarnymi
Świadczy o tym również mnóstwo rozmów prowadzonych przez samego Dominika Basiora, do którego zaczynają zwracać się kolejni przedstawiciele straży pożarnej, skarżąc się, że dostarczony przez niego sprzęt jest wybrakowany i wadliwy.
16 października 2023 r. dzwoni do niego przedstawiciel Komendy Powiatowej PSP w Stargardzie Szczecińskim: "Ja dzwonię tutaj, bo tutaj otrzymaliśmy agregat prądotwórczy DG-700. Pan był chyba dostawcą tych agregatów? On po prostu tutaj nie działa".
"Jest problem z uruchomieniem, a jeśli już się uruchomi, to strasznie kopci"
17 października do Basiora (DB) dzwoni strażak (SKP) z Kamienia Pomorskiego.
SKP: — "Dzień dobry, czy ja do agencji StoPro się dodzwoniłem?".
DB: — "Tak".
SKP: — "Aspirant Janiszewski, straż pożarna Kamień Pomorski z tej strony. Dzwonię w sprawie agregatu prądotwórczego, który otrzymaliśmy DG-1500".
DB: — "Mmmm...".
SKP: — "Mamy taki mały problem, ponieważ przy rozruchu okazało się, że jeden z agregatów nie pali...".
W kolejnych dniach Basior odbiera wiele podobnych telefonów od narzekających na stan sprowadzonych przez niego agregatów.
20 października dzwoni przedstawiciel straży ze Skarżyska-Kamiennej (SSK).
SSK: — "Dzień dobry, ja dzwonię w sprawie reklamacji agregatu prądotwórczego. Chciałem zapytać, jak to będzie wyglądało?".
DB: — "Skąd pan dzwoni?".
SSK: — "Ze straży pożarnej w Skarżysku".
DB: — "I coś było składane, wysyłane? Więcej szczegółów muszę mieć, bo ciężko odpowiedzieć na tak enigmatycznie zadane pytanie".
SSK: — "Otrzymaliśmy agregat nowy i po prostu po pierwsze, że jest problem z uruchomieniem, a jeśli już się uruchomi, to strasznie kopci. To jest agregat nowy, nieużywany. Ten, który państwo przekazaliście agencji...".
Onet
Sprowadzaniem agregatów, rzekomo na rzecz walczącej z Rosją Ukrainy, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych chwaliła się na swojej stronie internetowej. Źródło: www.rars.gov.pl
23 października dzwoni strażak z Komendy Miejskiej PSP w Katowicach (SK), z których o mandat poselski walczył Mateusz Morawiecki:
SK: — "Witam serdecznie, proszę mi powiedzieć, z kim można się ewentualnie kontaktować w sprawie agregatów prądotwórczych, jakie zostały nam w ostatnim czasie przekazane? Tam chodzi o te agregaty, poniżej 7 kW".
DB: — "Aha".
SK: — "Mam tam problem, ponieważ dostaliśmy, jeżeli chodzi o moją komendę, około dziesięciu agregatów, przy czym w dwóch sztukach brakuje jednego drobnego elementu. Agregat jest sprawny w stu procentach, jeżeli chodzi o jego pracę, natomiast brakuje dwóch takich rurek, które służą do mocowania kół".
Basior: nie pracowałem przy ostatniej kampanii PiS ani prezesa RARS
Dominik Basior w korespondencji z Onetem przyznał, że należąca do niego spółka StoPro rzeczywiście realizowała zlecenie na zakup i dostawę generatorów prądu dla Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.
"Współpracuję z Rządową Agencją Rezerw Strategicznych od czasów, jak jeszcze nosiła dawną nazwę, czyli Agencja Rezerw Materiałowych. To była jedna z szeregu umów, które zawarłem z tą Agencją, które osobiście negocjowałem z wieloma przedstawicielami działu zakupów" — napisał w przesłanym nam oświadczeniu Basior.
"Tam dałem się poznać jako sprawdzony kontrahent — dostarczający w terminie, z pełną dokumentacją i bez żadnych problemów zamówiony towar — zwłaszcza ze sprawnej współpracy z Chińskimi podmiotami. Jak się domyślam w związku z tym i moją marką w Agencji, oferty składane przez spółki, które reprezentowałem, mogły wydawać się pewne, a współpraca zawsze układała się w sposób bezproblemowy" — kontynuuje.
Jak twierdzi, umowa z RARS "została podpisana na wspomnianą kwotę z miejscem dostarczenia generatorów bezpośrednio na teren Ukrainy w trybie pilnym, a co za tym idzie, jedyną formą realizacji był transport lotniczy ze względów szybkości, jak i bezpieczeństwa przewozu i stanowił koszt połowy całej transakcji (niewiele firm byłoby w stanie sprostać zadaniu i zorganizować kilkadziesiąt samolotów transportowych na kilkuset tonowe ładunki w tak krótkim czasie)".
Już w czasie realizacji zamówienia agencja miała wystąpić do spółki Basiora o możliwość zmiany miejsca dostawy agregatów z terenu Ukrainy na teren Polski. Do łączącej RARS ze StoPro umowy trzeba więc było sporządzić aneks.
Jak twierdzi właściciel StoPro, "Spółka nie ma wiedzy, co się dzieje z całym przedmiotem zamówienia [...] dział Spółki w wykonywaniu umowy skończył się w momencie dostarczenia agregatów i ich odbioru przez Agencję. Spółka nie posiada wiedzy, czy, kiedy i w jakich partiach zostały one dostarczone na Ukrainę. Jedyne informacje, jakie spółka posiada o rozdysponowaniu agregatów, jest w zakresie napraw gwarancyjnych realizowanych przez spółkę na podstawie umowy. O skargach na jakość agregatów spółka nie ma wiedzy".
Podczas odbytej z nim wczoraj rozmowy telefonicznej Dominik Basior zdecydowanie zaprzeczył, by on lub jego spółki zaangażowani byli w ubiegłoroczną kampanię jakichkolwiek polityków PiS.
Również pytany przez nas w sobotę Paweł Szopa zaprzeczył, by kiedykolwiek on lub jego spółki zaangażowani byli w kampanię Prawa i Sprawiedliwości.
CBA: przekazywali korzyści w postaci organizowania i finansowania kampanii PiS
Udzielane spółkom Pawła Szopy i Dominika Basiora zlecenia agenci CBA opisują jako "działalność przestępczą, określoną w art. 229 kodeksu karnego, polegającą na udzielaniu korzyści majątkowych i osobistych osobom pełniącym funkcje publiczne w związku z pełnieniem tych funkcji".
Jedną z takich korzyści miało być zorganizowanie wyjazdu integracyjnego dla pracowników działu zakupów RARS przez należącą do wspólnika Basiora — Łukasza Urbanka — spółkę Joker.
Onet
Rozmowa Justyny Gdańskiej z RARS z pracownicą firmy Joker w sprawie organizacji wyjazdu integracyjnego dla pracowników agencji, zarejestrowana przez CBA
29 sierpnia 2023 r. pracownica spółki Joker Marta B. (MB) dzwoni w tej sprawie do Justyny Gdańskiej (JG) z działu zakupów strategicznych RARS.
MB: — "Dzień dobry, dzwonię z firmy Joker w sprawie organizacji wyjazdu do Brzozowej Góry bodajże w okolicy 21 września. Dostałam informację, żeby się z panią skontaktować".
JG: — "Tak, dzień dobry".
MB: — "Po pierwsze potrzebna jest mi informacja, bo ja mniej więcej otrzymałam informację, czego byście sobie państwo życzyli. Czy to jest wyjazd na jedną noc, czy na dwie? To jest główna informacja, której ja potrzebuję.
JG: — "Okej, to w takim razie proszę, to znaczy potrzebuję wyjazdu, wyjazd będzie dwudniowy. Tylko moje potrzeby każdego dnia będą inne. To znaczy, w pierwszy dzień chciałabym, żeby była strzelnica i potrzebuję...".
MB: — "Tak, tak...".
JG: — "Aha, to pani już wie...".
W swoim raporcie z operacji specjalnej "Walet" agenci oceniają: "Wymienieni przekazywali korzyści między innymi w postaci organizowania, nadzorowania, koordynowania i finansowania kampanii wyborczej do Parlamentu RP prezesowi RARS Michałowi Kuczmierowskiemu i innym kandydatom związanym z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów, mającą bezpośredni nadzór nad RARS".
Michał Kuczmierowski nie odpowiedział na pytania Onetu o swoją kampanię
Były prezes Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych Michał Kuczmierowski
Poprosił nas jednak o przesłanie pytań SMS-em.
Tą samą drogą przekazał nam swoje oświadczenie: "W ramach kampanii nie rozdysponowywałem agregatów prądotwórczych. RARS przekazywał agregaty, które decyzją Premiera były przeznaczone dla straży pożarnych z terenu kilku województw całej wschodniej Polski, zaangażowanych w zapewnienie bezpieczeństwa Polakom w związku z sytuacją na Ukrainie i na wschodniej granicy Polski [...] Część jednostek straży pożarnej w pierwszych miesiącach wojny przekazała swój sprzęt na rzecz wsparcia Ukrainy w kryzysie wojennym, więc przekazanie sprzętu miało za zadanie odbudowanie ich potencjału. Decyzja Premiera wynikała z wniosku straży pożarnej, która zwróciła się o takie wsparcie i nie miała związku z moją kampanią wyborczą".
Na pytanie o to, czy agencja StoPro wspierała go w prowadzeniu kampanii wyborczej, Michał Kuczmierowski nie odpowiedział. Podobnie, jak na to, czy był w tej sprawie przesłuchiwany przez prowadzącą śledztwo prokuraturę i w jakim charakterze.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
