Naar inhoud springen

Oscar voor beste animatiefilm

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

De Academy Award voor beste animatiefilm (Engels: Academy Award for Best Animated Feature Film, ook bekend als de Oscar voor beste animatiefilm) is sinds 2001 een jaarlijkse filmprijs van de Academy of Motion Picture Arts and Sciences. De prijs wordt gegeven aan de beste animatiefilm van het betreffende jaar.

De Oscar voor beste animatiefilm wordt alleen gegeven als er minstens acht animatiespeelfilms meedingen naar de prijs. Alleen films met een minimumlengte van 70 minuten worden gezien als speelfilms. Als er meer dan zestien films meedingen naar de prijs in deze categorie, dan zal de winnaar uit vijf genomineerde films gekozen worden, anders zullen er drie films genomineerd worden.

Winnaars en genomineerden

[bewerken | brontekst bewerken]

De winnaars staan bovenaan in vette letters op een gele achtergrond. De overige films en personen die werden genomineerd staan eronder vermeld in alfabetische volgorde.[1]

Jaar Film Genomineerde(n)
2001
(74e)
Shrek Aron Warner
Jimmy Neutron: Boy Genius Steve Oedekerk en John A. Davis
Monsters, Inc. Pete Docter en John Lasseter
2002
(75e)
Spirited Away Hayao Miyazaki
Ice Age Chris Wedge
Lilo & Stitch Chris Sanders
Spirit: Stallion of the Cimarron Jeffrey Katzenberg
Treasure Planet Ron Clements
2003
(76e)
Finding Nemo Andrew Stanton
Brother Bear Aaron Blaise en Robert Walker
The Triplets of Belleville Sylvain Chomet
2004
(77e)
The Incredibles Brad Bird
Shark Tale Bill Damaschke
Shrek 2 Andrew Adamson
2005
(78e)
Wallace & Gromit in The Curse of the Were-Rabbit Nick Park en Steve Box
Howl's Moving Castle Hayao Miyazaki
Tim Burton's Corpse Bride Mike Johnson en Tim Burton
2006
(79e)
Happy Feet George Miller
Cars John Lasseter
Monster House Gil Kenan
2007
(80e)
Ratatouille Brad Bird
Persepolis Marjane Satrapi en Vincent Paronnaud
Surf's Up Ash Brannon en Chris Buck
2008
(81e)
WALL-E Andrew Stanton
Bolt Chris Williams en Byron Howard
Kung Fu Panda John Stevenson en Mark Osborne
2009
(82e)
Up Pete Docter
Coraline Henry Selick
Fantastic Mr. Fox Wes Anderson
The Princess and the Frog John Musker en Ron Clements
The Secret of Kells Tomm Moore
Jaar Film Genomineerde(n)
2010
(83e)
Toy Story 3 Lee Unkrich
How to Train Your Dragon Chris Sanders en Dean DeBlois
The Illusionist Sylvain Chomet
2011
(84e)
Rango Gore Verbinski
A Cat in Paris Alain Gagnol en Jean-Loup Felicioli
Chico & Rita Fernando Trueba en Javier Mariscal
Kung Fu Panda 2 Jennifer Yuh Nelson
Puss in Boots Chris Miller
2012
(85e)
Brave Mark Andrews en Brenda Chapman
Frankenweenie Tim Burton
ParaNorman Sam Fell en Chris Butler
The Pirates! Band of Misfits Peter Lord
Wreck-It Ralph Rich Moore
2013
(86e)
Frozen Chris Buck, Jennifer Lee en Peter Del Vecho
The Croods Chris Sanders, Kirk DeMicco en Kristine Belson
Despicable Me 2 Chris Renaud, Pierre Coffin en Chris Meledandri
Ernest & Celestine Benjamin Renner en Didier Brunner
The Wind Rises Hayao Miyazaki en Toshio Suzuki
2014
(87e)
Big Hero 6 Don Hall, Chris Williams en Roy Conli
The Boxtrolls Anthony Stacchi, Graham Annable en Travis Knight
How to Train Your Dragon 2 Dean DeBlois en Bonnie Arnold
Song of the Sea Tomm Moore en Paul Young
The Tale of the Princess Kaguya Isao Takahata en Yoshiaki Nishimura
2015
(88e)
Inside Out Pete Docter en Jonas Rivera
Anomalisa Charlie Kaufman, Duke Johnson en Rosa Tran
Boy and the World Alê Abreu
Shaun the Sheep Movie Mark Burton en Richard Starzak
When Marnie Was There Hiromasa Yonebayashi en Yoshiaki Nishimura
2016
(89e)
Zootopia Byron Howard, Rich Moore en Clark Spencer
Kubo and the Two Strings Travis Knight en Arianne Sutner
Moana John Musker, Ron Clements en Osnat Shurer
My Life as a Zucchini Claude Barras en Max Karli
The Red Turtle Michael Dudok de Wit en Toshio Suzuki
2017
(90e)
Coco Lee Unkrich en Darla K. Anderson
The Boss Baby Tom McGrath en Ramsey Naito
The Breadwinner Nora Twomey en Anthony Leo
Ferdinand Carlos Saldanha en Lori Forte
Loving Vincent Dorota Kobiela, Hugh Welchman en Ivan Mactaggart
2018
(91e)
Spider-Man: Into the Spider-Verse Bob Persichetti, Peter Ramsey, Rodney Rothman, Phil Lord en Christopher Miller
Incredibles 2 Brad Bird, John Walker en Nicole Paradis Grindle
Isle of Dogs Wes Anderson, Scott Rudin, Steven Rales en Jeremy Dawson
Mirai Mamoru Hosoda en Yūichirō Saitō
Ralph Breaks the Internet Rich Moore, Phil Johnston en Clark Spencer
2019
(92e)
Toy Story 4 Josh Cooley, Mark Nielsen en Jonas Rivera
How to Train Your Dragon: The Hidden World Dean DeBlois, Bradford Lewis en Bonnie Arnold
I Lost My Body Jérémy Clapin en Marc du Pontavice
Klaus Sergio Pablos, Jinko Gotoh en Marisa Román
Missing Link Chris Butler, Arianne Sutner en Travis Knight
Jaar Film Genomineerde(n)
2020
(93e)
Soul Pete Docter en Dana Murray
Onward Dan Scanlon en Kori Rae
Over the Moon Glen Keane, Gennie Rim en Peilin Chou
A Shaun the Sheep Movie: Farmageddon Richard Phelan, Will Becher en Paul Kewley
Wolfwalkers Tomm Moore, Ross Stewart, Paul Young en Stéphan Roelants
2021
(94e)
Encanto Jared Bush, Byron Howard, Yvett Merino en Clark Spencer
Flee Jonas Poher Rasmussen, Monica Hellström, Signe Byrge Sørensen en Charlotte De La Gournerie
Luca Enrico Casarosa en Andrea Warren
The Mitchells vs. the Machines Mike Rianda, Phil Lord, Christopher Miller en Kurt Albrecht
Raya and the Last Dragon Don Hall, Carlos López Estrada, Osnat Shurer en Peter Del Vecho
2022
(95e)
Guillermo del Toro's Pinocchio Guillermo del Toro, Mark Gustafson, Gary Ungar en Alex Bulkley
Marcel the Shell with Shoes On Dean Fleischer Camp, Elisabeth Holm, Andrew Goldman, Caroline Kaplan en Paul Mezey
Puss in Boots: The Last Wish Joel Crawford en Mark Swift
The Sea Beast Chris Williams en Jed Schlanger
Turning Red Domee Shi en Lindsey Collins
2023
(96e)
The Boy and the Heron Hayao Miyazaki en Toshio Suzuki
Elemental Peter Sohn en Denise Ream
Nimona Nick Bruno, Troy Quane, Karen Ryan en Julie Zackary
Robot Dreams Pablo Berger, Ibon Cormenzana, Ignasi Estapé en Sandra Tapia Díaz
Spider-Man: Across the Spider-Verse Kemp Powers, Justin K. Thompson, Phil Lord, Christopher Miller en Amy Pascal

Recordhouders

[bewerken | brontekst bewerken]

De computeranimatiestudio Pixar heeft veruit de meeste Oscars en nominaties op zijn naam staan. Van de achttien Pixar-films die een nominatie kregen, hebben er elf de Oscar ook daadwerkelijk gewonnen. Deze films zijn respectievelijk Finding Nemo (2003), The Incredibles (2004), Ratatouille (2007), WALL-E (2008), Up (2009), Toy Story 3 (2010), Brave (2012), Inside Out (2015), Coco (2017), Toy Story 4 (2019) en Soul (2020). De genomineerde films die niet wonnen zijn Monsters, Inc. (2001), Cars (2006), Incredibles 2 (2018), Onward (2020), Luca (2021), Turning Red (2022) en Elemental (2023).

De na Pixar succesvolste studio is Disney. De studio won viermaal, met Frozen (2013), Big Hero 6 (2014), Zootopia (2015) en Encanto (2021). Verder kregen nog negen Disneyfilms een nominatie: Lilo & Stitch en Treasure Planet (2002), Brother Bear (2003), Bolt (2008), The Princess and the Frog (2009), Wreck-It Ralph (2012), Moana (2016), Ralph Breaks the Internet (2018) en Raya and the Last Dragon (2021).

De studio die na Pixar de meeste nominaties op zijn naam heeft staan is DreamWorks Animation met dertien nominaties. De film Shrek (2001) won een Oscar. De andere genomineerde films zijn Spirit: Stallion of the Cimarron (2002), Shark Tale en Shrek 2 (2004), Kung Fu Panda (2008), How to Train Your Dragon (2010), Kung Fu Panda 2 en Puss in Boots (2011), The Croods (2013), How to Train Your Dragon 2 (2014), The Boss Baby (2017), How to Train Your Dragon: The Hidden World (2019) en Puss in Boots: The Last Wish (2022).

Met het invoeren van een categorie voor beste animatiefilm werd in eerste instantie gehoopt dat animatiefilms meer in de schijnwerpers zouden worden gezet, wat moest leiden tot hogere opbrengsten en dus tot de productie van meer animatiefilms. Door sommige critici werd het invoeren van de nieuwe categorie echter bestempeld als een manier om te voorkomen dat animatiefilms gelijk zouden worden getrokken met liveaction film en de producers van die films de kans ontnam een Oscar te winnen. Deze kritiek ontstond opnieuw bij de bekendmaking van de Oscarnominaties in 2009, waarbij de film WALL-E wel genomineerd was in de categorie 'Beste animatiefilm', maar niet in de lijst voor 'Beste film' stond, terwijl WALL-E bij zijn release unaniem lovende kritieken kreeg en in talloze eindejaarlijsten verscheen als een van de beste films van 2008. Dit leidde tot veel controverse en riep de vraag op of WALL-E al dan niet bewust was genegeerd door de Academy. Filmcriticus Peter Travers zei hierover: "If there was ever a time where an animated feature deserved to be nominated for Best Picture, it's WALL-E."

Sinds de invoering van deze categorie bij de Oscars, hebben andere filmprijzen zoals de Golden Globes en BAFTA's het voorbeeld gevolgd en ook een dergelijke categorie ingevoerd.

In de jaren dat deze categorie bestaat, is de computeranimatiefilm veruit het populairst gebleken. De forse vermindering van handgetekende animatie en de hoge ontwikkeling die de computeranimatie doormaakt spelen hier uiteraard een grote rol in. De enige handgetekende animatiefilms die een Oscar wonnen zijn Spirited Away (2002) en The Boy and the Heron (2023), beide geregisseerd door Hayao Miyazaki. De enige stop-motion animatiefilms die een Oscar wonnen zijn Wallace & Gromit in The Curse of the Were-Rabbit (2005) en Guillermo del Toro's Pinocchio (2022).

Beauty and the Beast (1991), Up (2009) en Toy Story 3 (2010) zijn de enige animatiefilms die een nominatie hebben gekregen in de categorie 'Beste film'. De Israëlische film Waltz with Bashir (Vals Im Bashir, 2008) en het Deense Flee (Flugt, 2021) zijn de enige animatiefilms die een nominatie kregen in de categorie 'Beste niet-Engelstalige film'. Flee is de enige animatiefilm met een nominatie in de categorie 'Beste documentaire'.