Naar inhoud springen

Koninkrijk Beieren

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Königreich Bayern
Lid van de Rijnbond (1806–1813)
Lid van de Duitse Bond (1815–1866)
Staat in het Duitse Keizerrijk (1871–1918)

 Keurvorstendom Beieren
 Groothertogdom Würzburg
1806 – 1918 Vrijstaat Beieren 
Münchense Radenrepubliek 
Symbolen
(Details) (Details)
Kaart
Algemene gegevens
Hoofdstad München
Oppervlakte 76.321 km² (1840)[1]
Bevolking 3.707.966 (1818)
4.559.452 (1852)
6.176.057 (1900)[1]
Talen Duits
Religie Rooms-katholiek (71%)
Protestants (28%)[2]
Joods (1,4%)[1]
Munteenheid Beierse gulden (1806–1873)
Duitse mark(1873–1918)
Kenteken II A tot II Z
Volkslied Heil unserm König, Heil!
Politieke gegevens
Regeringsvorm Constitutionele monarchie
Staatshoofd Koning
Legislatuur Standenvergadering
Dynastie Wittelsbach
Bondsdag 4 stemmen[3]
Bondsraad 6 stemmen
Rijksdag 48 afgevaardigden
Portaal  Portaalicoon   Duitsland

Het koninkrijk Beieren (Duits: Königreich Bayern) was een Duitse staat die bestond van 1806 tot 1918. Het behoorde achtereenvolgens tot de Rijnbond, de Duitse Bond en het Duitse Keizerrijk. De Beierse koningen stamden af van de linie Palts-Birkenfeld-Bischweiler van het huis Wittelsbach. De hoofdstad en het hof waren gevestigd in München.

Het koninkrijk Beieren lag in Zuid-Duitsland en was na Oostenrijk en Pruisen de grootste staat binnen de Duitse bond. Tijdens de napoleontische oorlogen veranderde het grondgebied van Beieren regelmatig. Zo maakte Tirol tussen 1806 en 1815 deel uit van het koninkrijk. Na 1815 bestond Beieren uit twee van elkaar gescheiden landsdelen: Beieren en de Palts. Het Beierse deel werd omsloten door de Alpen, het Bohemer Woud, het Thüringer Woud en de Rhön. De belangrijkste rivieren in dit deel waren de Donau en de Main. De Palts lag aan de linkerzijde van de Rijn.

Tijdens de napoleontische oorlogen was het keurvorstendom Beieren aanvankelijk een bondgenoot van Oostenrijk, maar vanaf 1805 koos het de kant van de Franse keizer Napoleon. Met steun van Napoleon werd Beieren in 1806 tot koninkrijk verheven en werd het land lid van de Rijnbond. Op het Congres van Wenen in 1815 moest Beieren de gebieden die het met Franse steun van Oostenrijk had verkregen afstaan, maar ter compensatie kreeg Beieren de Palts en Würzburg toebedeeld. In 1818 kreeg het koninkrijk een grondwet naar Frans voorbeeld. Na de Revoluties van 1848 werden liberale hervormingen doorgevoerd. Tijdens de Pruisisch-Oostenrijkse Oorlog (1866) streed Beieren mee aan Oostenrijkse zijde en verloor. De Duitse Bond werd ontbonden en Pruisen richtte de Noord-Duitse Bond op, waar Oostenrijk, Beieren en de andere Zuid-Duitse staten van werden uitgesloten. Na een toenadering tot Pruisen trad Beieren in 1871 toe tot het Duitse Keizerrijk. De koning werd in 1918 na de Novemberrevolutie aan het einde van de Eerste Wereldoorlog afgezet en Beieren werd een vrijstaat.

Koningen en eerste ministers

[bewerken | brontekst bewerken]
naam periode opmerking
Maximiliaan I Jozef 1805 - 1825
Lodewijk I 1825 - 1848
Maximiliaan II 1848 - 1864
Lodewijk II 1864 - 1886
Otto I 1886 - 1913
1886 - 1912 Regent : Luitpold, zoon van Lodewijk I
1912 - 1913 Regent : Lodewijk, zoon van Luitpold
Lodewijk III 1913 - 1918 1918 : moest aftreden
  1. a b c 'Bayern' in: Andreas Kunz (red.), eKompendium HGIS Germany
  2. In 1808 werden de gereformeerde en lutherse kerken in Beieren verenigd.
  3. In de Engeren Rat had Beieren 4 stemmen.
    In het Plenum had Beieren 1 stem.