Edukira joan

Karniboro

Wikipedia, Entziklopedia askea
Karniboro
42 Ma-0 Ma

Sailkapen zientifikoa
KlaseaMammalia
SuperordenaLaurasiatheria
Ordena Carnivora
Bowdich, 1821

Carnivora (latinez: carnis, "haragia" eta vorare, "jatea") ugaztunen barneko ordena bat da. Haren barruan 280 bat espezie sailkatzen dira. Nahiz eta ez diren animalia haragijale bakarrak, ordena horretako guztiak beste animalia batzuen gorputzez elikatzen dira, eta askok hori baino ez dute jaten. Oso tamaina desberdinetakoak daude: erbinude arruntak 25 gramoko pisua du, hartz zuriak 1.000 kilogramokoa, eta Mirounga leonina arra helduak 5.000 kilogramokoa, 6,9 metroko luzerarekin.

Lehenengo karniboroa haragijalea zen, eta ordenako gaur egungo kide gehienek haragia jaten dute. Felidae eta Pinnipedia taldekoek haragijale hertsiak dira. Hartzek, ordea, orojaleak dira, eta panda handia belarjalea, batzuetan arrainak, arrautzak eta intsektuak jaten baditu ere. Karniboroek ikusmen binokularra, haginak eta atzaparrak dituzte, ehizarako egokiak. Batzuk sozialak dira eta taldean ehizatzen dute.

Ziurrenik Ipar Amerikan eboluzionatu zuten, Miacidae familiaren baitan, orain dela 42 milioi urte. Laster Feliformia eta Caniformia taldeak sortu ziren, katuen antzekoak eta txakurren antzekoak. Euren filogenia molekularrak[1] erakusten du talde monofiletikoa direla, Carnivoramorpharen koroa-taldea.

Zuhaitz filogenetikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
   Carnivora   
Feliformia

Nimravidae

Stenoplesictidae

Percrocutidae

Nandiniidae

Prionodontidae

Barbourofelidae

Felidae

Viverridae

Hyaenidae

Herpestidae

Eupleridae

   Caniformia   

Amphicyonidae

Canidae

   Arctoidea   
   

Hemicyonidae

Ursidae

Pinnipedia

Enaliarctidae

   

Phocidae

   

Otariidae

Odobenidae

   Musteloidea   
   

Ailuridae

   

Mephitidae

   

Procyonidae

Mustelidae

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. doi:10.1016/j.ympev.2010.01.033
    Zita hau gehitzeko bi modu daude: Botaren zain egon gabe edo eskuz egin

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]