Cyfrowe umiejętności Polaków budzą poważne obawy
Najnowsze wyniki czwartej edycji ogólnopolskiego testu z cyfrowych kompetencji, rzucają nowe światło na aktualne wyzwania w edukacji cyfrowej w Polsce. Blisko 17 tysięcy uczestników wzięło udział w sprawdzianie, którego wyniki wyraźnie pokazują konieczność dalszych inwestycji w sektorze edukacji cyfrowej. Zdaniem ekspertów, pomimo licznych inicjatyw, osiągnięcia uczestników w teście nie odbiegają od poprzednich lat, co wskazuje na trudności w poprawie cyfrowych umiejętności społeczeństwa.
- Ponad 17 tysięcy osób wzięło udział w czwartej edycji ogólnopolskiego testu cyfrowych kompetencji, organizowanego przez Fundację Digital Poland
- Szybki postęp technologiczny stawia przed nami nowe wyzwania i wymaga stałego poszerzania swojej wiedzy oraz umiejętności, a wysokie kompetencje cyfrowe pozwalają na sprawną adaptację do zmian i bezpieczne wykorzystanie nowych rozwiązań
- Digital Fitness Test pomaga nauczycielom i rodzicom w praktycznej ocenie kompetencji dzieci w takich obszarach jak internet, bezpieczeństwo, media społecznościowe
Sprawdzian pod nazwą "Digital Fitness Test" przeprowadzony przez Fundację Digital Poland jesienią 2023 roku podczas piątej edycji Digital Festival potwierdza, że nadal jest wiele obszarów, w których Polacy powinni postawić na rozwój i poszerzanie wiedzy. Uczniowie oraz dorośli, którzy przystąpili do czwartej edycji ogólnopolskiego testu cyfrowych kompetencji Digital Fitness Test, zdobyli w nim 50 proc. Pokazuje to, jak bardzo potrzebne są odpowiednie inicjatywy i projekty edukacyjne, które pozwoliłyby Polakom pogłębić ich podstawową wiedzę i umiejętności informatyczne niezależnie od grupy wiekowej.
– Widzimy, że cyfrowa transformacja ma ogromny wpływ na każdy sektor, w tym także na edukację. Obecnie system nauczania musi sprostać wyzwaniom stawianym przez transformację cyfrową, integrując technologie w proces dydaktyczny oraz przygotowując młodzież do funkcjonowania w cyfrowej rzeczywistości. Jest to niezwykle istotne zadanie, ponieważ umiejętność efektywnego korzystania z narzędzi cyfrowych staje się niezbędna nie tylko w życiu codziennym, ale także na rynku pracy – mówi Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający Fundacją Digital Poland.
Pomimo dynamicznego rozwoju sztucznej inteligencji (AI) i jej coraz szerszego wykorzystania, nie możemy stwierdzić, że kompetencje cyfrowe Polaków automatycznie się zwiększył. Wyniki tegorocznej edycji Digital Fitness Test jednoznacznie pokazują, że korzystanie z technologii AI nie przekłada się wprost na poprawę naszych umiejętności cyfrowych. Rozwój technologii wymaga równoległego rozwoju naszej wiedzy i umiejętności, aby móc efektywnie korzystać z tych narzędzi.
– Cyfrowy świat oferuje wiele niesamowitych i nieznanych dotąd możliwości rozwoju, pozyskiwania informacji, a także dostęp do rozrywki. Jednocześnie szybki postęp technologiczny stawia przed nami nowe wyzwania i wymaga stałego poszerzania swojej wiedzy oraz umiejętności. Wysokie kompetencje cyfrowe pozwalają na sprawną adaptację do zmian i bezpieczne wykorzystanie nowych rozwiązań. Wyniki testu pokazały, że jako społeczeństwo mamy w tym zakresie jeszcze dużo do zrobienia. W TVN Warner Bros. Discovery doskonale zdajemy sobie sprawę zarówno z potrzeby nieustannego rozwoju i poszerzania kompetencji cyfrowych, jak i możliwości jakie oferują nowe technologie, dlatego cieszymy, że możemy być częścią tego niezwykle ważnego projektu – podkreśla Adam Sawicki, GSVP – Digital w TVN Warner Bros. Discovery.
Pilna potrzeba inwestycji w edukację cyfrową
Test od samego początku skoncentrowany jest na pięciu kluczowych obszarach: tworzeniu treści cyfrowych, cyberbezpieczeństwie, umiejętności korzystania z informacji i danych, rozwiązywaniu problemów oraz komunikacji i współpracy. Wyniki pokazują, że nadal istnieją wyzwania w każdym z tych obszarów, szczególnie w zakresie cyberbezpieczeństwa i umiejętności korzystania z danych.
Dorośli Polacy najwięcej trafnych odpowiedzi uzyskali w części sprawdzającej umiejętność korzystania z informacji i danych – poprawnie odpowiedziało 66 proc. badanych. Trochę mniej, bo 49 proc. respondentów zdobyło wystarczającą liczbę punktów w teście w zakresie cyberbezpieczeństwa.
Największą cyfrową sprawnością wykazali się mieszkańcy województwa mazowieckiego, którzy poprawnie odpowiedzieli na 60 proc. pytań. Natomiast najmniej poprawnych odpowiedzi – 50 proc. – uzyskały osoby z województwa podkarpackiego.
Młodzi w cyfrowym świecie
Ostatnie lata podkreśliła znaczenie cyfrowych kompetencji wśród młodego pokolenia. Pomimo tego, że dzieci i młodzież dorastają w otoczeniu technologii, ich umiejętności w zakresie wykorzystywania cyfrowych narzędzi nadal pozostawiają wiele do życzenia. Potwierdzają to wyniki Digital Fitness Test. Dziewczynki poprawnie odpowiedziały zaledwie na 50 proc. pytań, a chłopcy na 54 proc. w zakresie wiedzy podstawowej i umiejętności informatycznych.
Najlepiej z cyfrowymi zadaniami poradzili sobie uczniowie liceów ogólnokształcących, natomiast nieco gorzej – z wynikiem 44 proc. – uczniowie szkół podstawowych. Obszar, w którym dzieci i młodzież dobrze sobie radzą, to umiejętność korzystania z danych i informacji – uśredniony poziom poprawnych odpowiedzi wyniósł 59 proc. Gorzej wypadły wyniki związane z bezpieczeństwa w internecie – 46 proc. uczniów poprawnie odpowiedziało na pytania zadane w teście.
Poziom cyfrowych kompetencji jest największy wśród uczniów z województwa mazowieckiego (59 proc.), a najmniejszy wśród uczniów z Podkarpacia oraz województwa warmińsko-mazurskiego. Wyniki wyraźnie pokazują, że od drugiej edycji testu niewiele się zmieniło.
– W ciągu ostatnich lat coraz częściej słyszymy o pilnej potrzebie rozwijania kompetencji cyfrowych oraz edukacji w zakresie technologii. Jednakże, mimo głośnych apeli i podejmowanych inicjatyw, wyniki przeprowadzonego przez Fundację Digital Fitness Testu nie przynoszą oczekiwanych zmian. Od trzech lat poziom osiągany przez Polaków oscyluje w granicach zaledwie 50 proc. – wyniki te są sygnałem ostrzegawczym dla nas wszystkich, którzy troszczą się o przyszłość młodych Polaków i ich konkurencyjność na rynku pracy – mówi Aleksandra Brzozowska, Head of Learning and Development RASP, członkini zarządu Fundacji Digital Poland.
I podkreśla, że to organizacje pozarządowe, szkoły i coraz częściej korporacje odgrywają kluczową rolę w wspieraniu edukacji i rozwijaniu umiejętności młodego pokolenia. – Dlatego też, mimo wielu podejmowanych już inicjatyw, cały czas jesteśmy zobowiązani do refleksji i weryfikacji dotychczasowych działań na rzecz bardziej efektywnych strategii edukacyjnych – dodaje Brzozowska.
Wyniki czwartej edycji Digital Fitness Test wskazują na konieczność dalszych działań w zakresie edukacji cyfrowej w Polsce. Fundacja Digital Poland oraz inne instytucje edukacyjne powinny kontynuować swoje inicjatywy mające na celu zwiększenie świadomości i umiejętności cyfrowych w społeczeństwie. Tylko poprzez ciągłe inwestycje i zaangażowanie możemy osiągnąć cel rozwijania cyfrowych kompetencji obywateli Polski.
Digital Fitness Test
Digital Fitness Test to darmowy test, do którego co roku przystępują uczniowie szkół podstawowych, techników, liceów ogólnokształcących i szkół branżowych I stopnia oraz dorośli. Test pomaga ocenić poziom wiedzy związanej z nowymi technologiami, a także obrać właściwy kierunek w rozwijaniu kompetencji cyfrowych. Digital Fitness Test opiera się na europejskich ramach kompetencji cyfrowych i został opracowany we współpracy z Komisją Europejską.