Mart's Madness: Schrikken, bidden, hopen en mis-interpreteren
De grote storm aan berichtgeving rond het angstaanjagende voorval met Buffalo Bills-speler Damar Hamlin lijkt achter ons te liggen. De Amerikaanse sportwereld haalde voor het eerst even opgelucht adem toen bekend gemaakt werd dat Hamlin’s eerste woorden in het ziekenhuis, nadat hij bij kennis was gekomen, waren: ''Did we win the game?''
Toen wat later er ook nog een bericht aan zijn medespelers van ''I love you guys'' overheen kwam, konden heel veel mensen met een iets andere blik naar NFL football kijken en luisteren. Het zou waarschijnlijk wel goed komen met Hamlin, dacht men. En ook: life goes on. Natuurlijk heerste er ferme paniek in de minuten nadat de sportman ter aarde stortte en duidelijk werd dat er van een zeer ernstige fysieke situatie kon worden gesproken. De speler werd, zoals de (Amerikaanse) term luidde 'CPR' toegediend door snel nadenkende en daarna handelende mensen (later meer daarover) en na 20 minuten werd Hamlin, die buiten bewustzijn was, per ambulance van het veld vervoerd richting ziekenhuis. De behandelende specialisten daar waren zeer tevreden en zelfs enthousiast hoe de medici en paramedici van beide ploegen hadden opgetreden.
Minder tevreden was een deel van het Amerikaanse televisiepubliek dat naar de wedstrijd had zitten kijken. Vooral commentator Joe Buck kreeg ze even van onderen omdat hij tot drie maal toe een zin had uitgesproken die leidde naar de vraagstelling: ''Wanneer gaan we verder spelen?''
Laat ik Buck in zoverre in bescherming nemen dat hij (vanuit zijn commentatorhokje) nooit zelf kon zien, horen of meemaken wat er precies aan de hand was. Terwijl hij, met zijn side-kicks, probeerde het beste ervan te maken, kwamen er al protesterende sociale berichten in de wereld dat de sportverslaggevers te weinig empathisch vermogen toonden en blijkbaar de voortgang van de wedstrijd belangrijker vonden dan de gezondheidstoestand van speler Hamlin.
Ik heb, in mijn actieve leven als tv-commentator, ook situaties meegemaakt dat er iets ernstigs in beeld gebeurde (ongelukken, keiharde botsingen, valpartijen, mensen die razendsnel van het speelveld werden vervoerd) waarvan de toedracht en de ernst je (nog) niet bereikte zodat je in een soort luchtledig ging zitten oreren.
Buck kreeg zijn 'berichten' op zijn oortje en probeerde er het beste van te maken, maar volgens zijn criticasters had hij, gezien de beelden die heel Amerika had kunnen bekijken, de weg van ''deze wedstrijd gaat echt niet uitgespeeld worden'' moeten kiezen.
Na enige tijd besloot de directie van ESPN het football-stadion te verlaten en de verslaggeving van alles dat er in Cincinnati gebeurde in handen te leggen van de zeer ervaren Scott van Pelt en diens bijzit, de ex-NFL-prof en analist Ryan Clark in de studio. Naar bleek: een zeer goede zet.
Beiden kozen voor reële teksten, gingen zich niet te buiten aan aannames en de verslaggeving kreeg een warme, maar ook professionele deken over zich heen: de ernst van de blessure van Hamlin stond boven alles en of de wedstrijd tussen de twee topploegen zou worden uitgespeeld was niet aan de orde.
Met name de rust van Ryan Clark was opmerkelijk. Hij koos goede woorden en zocht nergens de sensatie op die in dit soort gevallen nog weleens wil gaan optreden. De tijd moest opgevuld worden, presentator en analist hadden in die momenten geen autocue voor hun neus en alles dat ze zeiden moest (liefst) goed doordacht zijn en vooral de kijker op het gemak kunnen stellen door geen sensationele halve waarheden en aannames de wereld in te slingeren. Van Pelt is daar niet de mens naar en in Clark had men precies de juiste man op deze moeilijke (analisten)plaats.
Clark was tussen 2002 en 2012 zelf NFL speler geweest voor drie organisaties. Hij was safety en niet altijd een starter, maar wel een gedegen en betrouwbare speler geweest.
In 2007, in het Invesco Stadium van Denver, was hij, spelend voor de Pittsburgh Steelers neergegaan op het speelveld en was er rond hem paniek ontstaan. Hij had stekende pijnen in het linker deel van zijn lichaam en werd met grote zorgvuldigheid in een ambulance geladen die hem naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis bracht waar bij hem zijn galblaas en zijn milt verwijderd werden in een tamelijke spoedoperatie.
Clark was patiënt en hij wist dat hij kwetsbaar was als hij op hoogte zou spelen en Denver ligt nu eenmaal 'a mile high'. Hij was een z.g. sickle-cell patiënt, een ziekte die bij ongeveer 2000 Nederlanders voorkomt en die te maken heeft met een erfelijk voorkomende bloedarmoede (rode cellen). Daarbij komt dus ook dat op hoogte de drager van deze ziekte (vaak) eerder (zeer) kwetsbaar is. Clark was echter vrij gegeven door de artsen van de Steelers…
Clark overleefde de snelle operatie en zijn lange herstel. Hij bleef bij de Steelers die hem in de vier volgende jaren niet meer opstelden voor de uitwedstrijd in Denver, zeer tot tevredenheid van de hele familie Clark en de cickel-cell-community in de USA, die ongeveer 80.000 patiënten telt.
Na zijn loopbaan werd Clark een zeer geapprecieerde analist, die vooral bekend stond vanwege zijn weloverwogen woordkeuze en die nu kwam in de studio met Van Pelt zeer tot zijn recht. Clark wist waarover hij sprak, hij had het moment dat hij in een ambulance werd vervoerd naar een ziekenhuis in een vreemde stad waar hij snel geopereerd moest worden, nog in zijn geheugen gegrift staan; hij herkende de situatie en hij sloeg een soms bijna vrome, maar in ieder geval zeer goed te begrijpen taal aan.
Waar eerst het commentatoren-trio Joe Buck, Troy Aikman, Lisa Sanders een ferme pandoering van de sociale media in de VS over zich heen kreeg, kwamen voor de daden en woorden van Van Pelt en helemaal van Clark bijna alleen maar lovende woorden op de vunzige scheldkanalen door. Daarvoor al hadden studio-analisten Booger McFarland en Adam Shefter een beetje aan luchtfietsen moeten doen omdat ze te weinig informatie voor handen hadden.
ESPN werd later alom geprezen over de keuze van uitzenden en het feit dat een mensenleven toch echt belangrijker was dan het eventueel doorgaan van een sportwedstrijd waaruit dat individu zojuist vertrokken is richting ziekenhuis en medische specialisten.
De NFL had zich inmiddels in Cincinnati duidelijk gedistantieerd van die gedachte. Troy Vincent, een der hoogste bazen binnen de NFL, had direct een statement losgelaten: ''Over verder spelen hebben wij het nog geen seconde gehad. Het gaat nu eerst en vooral om een mensenleven te redden.''
Het opmerkelijke was nu weer wel dat later, uren en dagen later, de bekende scheldfiguren binnen de Amerikaanse sport-journalistenwereld (Scott Bayless, Stephen A. Smith) deze vraagstelling centraal stelden in licht ruziënde sfeer, waar toch ook de centrale positie van de aan de licht beterende hand zijnde Hamlin voorrang werd gegeven.
Eens te meer bleek dat het afgewogen en sensibel omgaan met zeer ernstig gewonde of dode sportmensen tijdens of na een wedstrijd een grote manier van takt en inlevingsvermogen van de betrokkenen vraagt. En dat nu is niet een ieder gegeven.
Wat wel gebeurde? Er werd een nummer open gesteld voor fundraising van Damar Hamlins goede doelen project. Men rekende op kleine bijdragen, maar op het moment van schrijven is de kaap van 8 miljoen dollar gepasseerd. Twee NFL quarterbacks, Tom Brady en Russell Wilson, bliezen meteen in de bus met ieder 10.000 dollar. De eigenaar van de New England Patriots, de befaamde Robert Kraft, schonk direct 18.003 dollar. Uhhh, hoezo? Waarom dat bedrag? Kraft is van joodse afkomst en in zijn geloof betekent het cijfer '18' geluk. En de '3' was en is nog steeds het shirtnummer van Hamlin.
Tot slot nog deze: de man die heel snel op het veld handelde en a.h.w. de eerste was die zijn zinnen bij elkaar had, was de assistent-athletic trainer van de Buffalo Bills, Denny Kellington. Hij, geholpen door collega’s, deed wat gedaan moest worden en hij deed het snel en goed. De plaats van handeling, midden op het veld, werd voor mensenogen en camera’s snel afgeschermd (zoals het hoort). Kellington, een midden-veertiger en Christen, werkte voor diverse organisaties (Denver Broncos, Ohio State, Syracuse University), maar het meest opmerkelijke feit was dat hij, in het begin van zijn loopbaan, werkte voor…de Amsterdam Admirals. Kleine wereld. Lelijke wereld, maar soms ook nog net: mooie wereld.
