Naar inhoud springen

Taxonomie (biologie)

Van Wikipedia

Taxonomie es de noame dan ze in de biologie geevn an de weetnschappelikke ordenienge van levende organismen. 't Word es ofkomstig van 't Grieks taxon (groep). Taxonomie verwyst nie ollene na d'indelienge zevve, moa ook na de methode da je gebruukt vo in te deeln.

De Latynsche weetnschappelikke benoamienge stoat tusschn aksjes.

Afsproakn vo de SV categoriebenoamiengn:

  1. beestecategorieën osan in 't ienkelvoud, dus Lyster of tapuut (en gin Lysters en tapuutn)
  2. consequent zyn mè de meervoudsvorm: Visschn, Musschn (en gin Vissn, Mussn)
Stamme Klasse Orde Ounderorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Chordabêestn (Chordata) Chordabêeste
Amfibieën (Amphibia) Amfibie
Anura (Puutn en paddn) Puutachtige
Neobatrachia
Bufonidae (Echte paddn) Bufo Padde Echte padde
Centrolenidae (Glaspuutn) Hyalinobatrachium Hyalinobatrachium dianae Glaspuut
Microhylidae (Smalbekpuutn) Paedophryne Paedophryne amauensis Smalbekpuut
Ranidae (Echte puutn) Rana Brune puut Echte puut
Pelophylax Meerpuut
Caudata (Salamanders) Salamander
Salamandridae (Echte salamanders) Ichthyosaura Alpnwoatersalamander Echte salamander
Lissotriton Klêene woatersalamander, Vinpôotsalamander
Salamandra Viersalamander
Triturus Kamsalamander
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Chordabêestn (Chordata) Chordabêeste
Kroakbêenvissn (Chondrichthyes) Kroakbêenvis
Squatiniformes (Zêe-Iengels)
Squatinidae (Iengelhoain) Squatina Bertelôot Vis
Stamme Klasse Orde Ounderorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Chordabêestn (Chordata) Chordabêeste
Reptieln (Reptilia) Reptiel
Crocodilia (Krokodielachtign)
Squamata (Schubreptieln) Schubreptiel
Lacertilia (Hoagedissn)
Anguidae (Hoazelworms) Anguis Hoazelworme
Chamaeleonidae (Kameleongs)
Lacertidae (Echte lokketetsn) Zootoca Leevndboarnde lokketetse Echte aketisse
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Chordabêestn (Chordata)
Stroalvinnign (Actinopterygii) Stroalvinnige
Cypriniformes (Karperachtign) Karperachtige
Cyprinidae (Karpers) Scardinius Rotse
Tinca Tienke
Esociformes (Snoekachtign) Snoekachtige
Esocidae (Snoeks) Esox Snoek
Gobiiformes (Groendelachtign) Groendelachtige
Gobiidae (Groendels) Cryptocentrus Gilwe groendel
Oxudercidae Chlamydogobius Woestyngroendel
Perciformes (Boarsachtign) Boarsachtige
Pleuronectiformes (Platvissn) Platvis
Scophthalmidae (Terrebutachtign) Scophthalmus Terrebut
Stamme Klasse Orde Ounderorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Chordabêestn (Chordata) Chordabêeste
Veugels (Aves) Veugel
Duuvachtign (Columbiformes) Duuvachtige
Duuvn (Columbidae) Columba Houtduve Duuve
Hoenderveugels (Galliformes) Hoenderveugel
Fazantachtign (Phasianidae) Coturnix Kwakkel Fazantachtige
Gallus Enne
Meleagris Kalkoen
Perdix Patryze
Phasianus Fazante
Kroanveugelachtign (Gruiformes) Kroanveugelachtige
Ralachtign (Rallidae) Fulica Koter Ralle
Gallinula Spierhoan
Rallus
Pelikoanachtign (Pelecaniformes) Pelikoanachtige
Reigers (Ardeidae) Ardea Blauwn reiger Reiger
Pinguins (Sphenisciformes) Pinguin
Pinguins (Spheniscidae)
Poapegoais (Psittaciformes) Poapegoai
Scharreloarveugels (Coraciiformes) Scharreloarveugel
Ysveugels (Alcedinidae) Alcedo Ysveugel Ysveugel
Stekveugels (Accipitriformes en Falconiformes) Rôofveugel
Hoavikachtign (Accipitridae) Accipiter Sperwer Hoavikachtige
Valkachtign (Falconidae) Falco Toornvalke Valkachtige
Steltloperachtign (Charadriiformes) Steltloperachtige
Mêeuwn (Laridae) Chroicocephalus Kokmêeuwe Mêeuwe
Larus Zilvermêeuwe
Struthioniformes Struthioniformes
Struusveugels (Struthionidae) Struthio Geweune struusveugel
Suliformes Suliformes
Butstekkers (Phalacrocoracidae) Phalacrocorax Butstekker Butstekker
Uuls (Strigiformes) Uul
Kerkuuls (Tytonidae) Tyto Kerkuul
Zangveugels (Passeriformes) Zangveugel
Hoagemusschn (Prunellidae) Prunella Hoagemussche Hoagemussche
Kroaiachtign (Corvidae) Coloeus Kauwe Kroaiachtige
Corvus Zworte kroaie, Roek Kroaie
Garrulus Vlamsche goai
Pica Ekster
Kwiksteirtn en piepers (Motacillidae) Motacilla Witte kwiksteirt Pieper of kwiksteirt
Lysters (Turdidae) Turdus Meirel Lyster
Mêezn (Paridae) Cyanistes Pimpelmêze Echte mêeze
Parus Koolmêze
Periparus Zworte mêze
Musschn (Passeridae) Passer Mussche Mussche
Steirtmêezn (Aegithalidae) Aegithalos Steirtmêze Steirtmêze
Vienkachtign (Fringillidae) Carduelis Distelvienke Vienkachtige
Chloris Vlasvienke
Coccothraustes Appelvienke
Fringilla Vienke
Pyrrhula Bloedvienke
Spinus Tryntje
Vliegevangers (Muscicapidae) Erithacus Rôbost Vliegevanger
Wienterkeunienks (Troglodytidae) Troglodytes Pietjekuntje Wienterkeunienk
Zwoaluwn (Hirundinidae) Delichon Huuszwoaluwe Zwoaluwe
Stamme Klasse Ounderklasse Orde Ounderorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Chordabêestn (Chordata) Chordadier
Zoogbêestn (Mammalia) Zoogdier
Cloacabeestn (Monotremata) Cloacabeeste
Miernegels (Tachyglossidae) Tachyglossus Geweune miernegel Miernegel
Zaglossus Geweune vachtegel
Veugelbekbeestn (Ornithorhynchidae) Ornithorhynchus Veugelbekbêeste Veugelbekbêeste
Eevnhoevign (Artiodactyla) Eevnhoevige
Herkauwers (Ruminantia)
Girafachtign (Giraffidae) Giraffa Girafachtige
Okapia Okapi
Hertachtign (Cervidae) Capreolus Ree Hertachtige
Holhôornign (Bovidae) Bison Wisent Bovidae
Bos Runders Rundvee
Capra Gête
Ovis Schoap Vee
Kemelachtign (Camelidae) Camelus Kemel Kemelachtige
Lama Lama
Vicugna Alpaca
Nylpeirdn (Hippopotamidae)
Zwynefamilie (Suidae) Sus Zwyn, Everzwyn Zwyn
Hoaze-achtign (Lagomorpha) Hoaze-achtige
Hoazn en keuns (Leporidae) Lepus
Oryctolagus Europees keun
Insectneters (Eulipotyphla) Insectneter
Egels (Erinaceidae) Erinaceus Egel
Mols (Talpidae) Talpa Mol
Toopn (Soricidae)
Buydelbeestn (Marsupialia) Buydelbeeste
Budelrattn (Didelphimorphia)
Opossums (Didelphidae)
Klembuydelbeestn (Diprotodontia)
Kangoeroes (Macropodidae) Kangoeroe
Knoagbêestn (Rodentia) Knoagbêeste
Cavia-achtign (Caviidae) Cavia Spoansche ratte Cavia-achtige
Muyzefamilie (Muridae) Mus Huysmuys Muusachtige
Rattus Brune ratte
Slapmuuzn (Gliridae) Eliomys Slapratte Slapmuus
Muscardinus Hoazelmuus
Woelmuusachtign (Cricetidae) Microtus Tope Hamsterachtige
Ondatra Woaterratte
Oeneevnhoevign (Perissodactyla)
Neushoorns (Rhinocerotidae) Neushoorn
Peirdachtign (Equidae) Equus Peird Peirdachtige
Primoatn (Primates) Primoat
Mensachtign (Hominidae) Homo Mens Mensachtige, Mens
Slurfbeestn (Proboscidea)
Olifantn (Elephantidae) Olifant
Vleermuuzn (Chiroptera) Vleermuus
Vlêeseters (Carnivora) Vlêeseter
Beirn (Ursidae) Ursus Bruunn beir Beir
Hoendachtign (Canidae) Canis Hound Houndachtige
Vulpes Vos Vos
Katachtign (Felidae) Felis Katte Katachtige
Panthera Lêeuw
Marterachtign (Mustelidae) Gulo Veelvroate Marterachtige
Meles Das
Mustela Fiesjow, Wezel
Walvisachtign (Cetacea) Walvis
Baleinewalvissn (Mysticeti)
Vinvissn (Balaenopteridae) Balaenoptera Brydevinvis
Kykt ook noa Zoogbêestn (Taxonomie)
Stamme Ounderstamme Klasse Ounderklasse Orde Ounderorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Geleedpôtigen (Arthropoda) Geleedpôtige
Insectn (Insecta) Insecte
Halfvleugelign (Hemiptera) Halfvleugelige
Schatseryers (Gerridae)
Kakkerlakachtign (Blattodea) Kakkerlakachtige
Kevers (Coleoptera) Kever
Bladkevers (Chrysomelidae) Leptinotarsa Coloradokever
Kortschildkevers (Staphylinidae) Ocypus Stienkenden kortschildkever Kortschildkever
Pimpampoentjes (Coccinellidae)
Libelln (Ordonata) Libelle
Luuzn (Phthiraptera) Luuze
Menscheluuzn (Pediculidae) Pediculus Hoofdluuze
Oorbeestn (Dermaptera) Oorbeeste
Forficulidae Forficula Geweune oorbeeste
Rechtvleugelign (Orthoptera) Rechtvleugelige
Sprienkoanders (Caelifera)
Schubvleuglign (Lepidoptera) Schubvleuglige
Vlienders (Rhopalocera) Vliender
Edelvlienders (Nymphalidae) Aglais Dagpauwoge Edelvliender
Mottn (Heterocera) Motte
Echte mottn (Tineidae)
Twêevleugelign (Diptera) Twêevleugelige
Muggn (Nematocera)
Vliesvleugelign (Hymenoptera) Vliesvleugelige
Bie-achtign (Apidae) Bombus
Miern (Formicidae)
Wespachtign (Vespoidea)
Plooivleugelwespn (Vespidae) Vespula Wespe (Vespula vulgaris)
Stamme Ounderstamme Klasse Ounderklasse Orde Ounderorde Infraorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Geleedpôtigen (Arthropoda) Geleedpôtige
Kobbeachtign (Arachnida) Kobbeachtige
Hooiwoagns (Opiliones) Hooiwoagn
Echte hooiwoagns (Phalangiidae) Phalangium Geweunn hooiwoagn
Kobbn (Araneae) Kobbe
Trechterkobbn (Agelenidae) Tegenaria Huuskobbe
Stamme Ounderstamme Klasse Ounderklasse Orde Ounderorde Infraorde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Geleedpôtigen (Arthropoda) Geleedpôtige
Kreeftachtigen (Crustacea) Kreeftachtige
Oggere kreeftn (Malacostraca)
Pissebeddn (Isopoda) Pissebedde
Porcellionidae Porcellio Ruwe pissebedde
Tienpootign (Decapoda)
Geirnoars (Caridea)
Zandgeirnoars (Crangonidae) Crangon Nôordzêegeirnoare Gernoare
Krabbn (Brachyura)
Aethridae Krabbe
Belliidae
Zwemkrabbn (Portunidae) Carcinus Stêenkrabbe
Kriftn (Astacidea) Krifte
Stenopodidea
Stenopodidae Stenopus Gestrèepte kuysgeirnoare
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Netelbêestn (Cnidaria) Netelbêeste
Blommebêestn (Anthozoa)
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Netelbêestn (Cnidaria) Netelbêeste
Schyfkwalln (Scyphozoa) Schyfkwalle
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Rebbekwalln (Ctenophora) Rebbekwalle
Tentaculata
Cydippida
Pleurobrachiidae Pleurobrachia Knopgalle
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Riengwurms (Annelida) Riengwurme
Clitellata
Haplotaxida
Lumbricidae Lumbricus Wurme
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Stekkervelbêestn (Echinodermata) Stekkervelbêeste
Slangesterrn (Ophiuroidea)
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Stekkervelbêestn (Echinodermata) Stekkervelbêeste
Zêe-egels (Echinoidea)
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Stekkervelbêestn (Echinodermata) Stekkervelbêeste
Zêekomkommers (Holothuroidea)
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Stekkervelbêestn (Echinodermata) Stekkervelbêeste
Zêelelies (Crinoidea)
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Stekkervelbêestn (Echinodermata) Stekkervelbêeste
Zêesterrn (Asteroidea) Zêesterre
Forcipulatida
Asteriidae Asterias Geweune zêesterre
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Wêekbêestn (Mollusca) Wêekbêeste
Koppôotign (Cephalopoda) Intevis
Intespugers (Sepiida)
Sepiidae Sepia Geweunn intespuger Intespuger
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Wêekbêestn (Mollusca) Wêekbêeste
Slekkn (Gastropoda) Slekke
Caenogastropoda Zêeslekke
Wenteltrapslekkn (Epitoniidae) Epitonium Geweune wenteltrap
Littorinimorpha
Kreukels (Littorinidae) Littorina Kreukel
Neogastropoda
Wulloks (Buccinidae) Buccinum Wullok
Stylommatophora
Wegslekkn (Arionidae) Arion Beuterslekke
Stamme Klasse Orde Familie Geslacht Sôorte: typevoorbeeld Wiki-categorieën
Wêekbêestn (Mollusca) Wêekbêeste
Twêekleppign (Bivalvia) Twêekleppige
Adapedonta
Pharidae (Zweirdschedes en scheirmesjes) Ensis Amerikoansche zweirdschede
Solenidae (Messchedes) Solen Messchede
Myida
Corbulidae (Korfschelpn)
Myidae (Goapers) Mya Strangegoaper
Mytilida (Echte mussels)
Mytilidae Mytilus Geweune mussel