跳至內容

Lun-tun

makayzaay i Wikipitiya

Lun-tun “Ing-a kamu, London, i/ˈlʌndən/” nu Ing-kow a angangan, u satabakiay a tukay nu Ing-kow atu mala kanatal Ing-ke-lan a ce-bu. tini i Tay-u-s a tulil nu sa’wac, i kung-yen 50 a mihcaan u Low-ma ku patizengay, pangangan han Lon-ti-ni-en, itini tusa a se-ci  uyni kakitizaan u sakahenulan a mana’nel.

倫敦(英語:London;i/ˈlʌndən/)是英國首都,也是英國最大都市以及其構成國英格蘭的首府。位於泰晤士河流域,於公元50年由羅馬人建立,取名為倫蒂尼恩,在此後兩個世紀內為這一地區最重要的定居點之一。

Lun-tun a likisi a angangan a kitizaan-Lun-tun a tukay mahizatu cung-se-ci a salaed, u hekal 606.95 katelek ing-li “1,572.0 katelek kung-li””, 2019 a mihcaan u tademaw 898.2 emang, hamin nu Ing-ke-la satabakiay a tukay.

倫敦的歷史核心區——倫敦市仍舊維持其中世紀的界限,面積606.95平方英里(1,572.0平方公里),2019年人口為898.2萬,為全英格蘭最大的都市。

makay 19 se-ci malingatu, “Lun-tun” taliyuk sa tuyni angangan a kitizaan patadaas tu liwliwan. uyni a tukay a kitizaan masupu makay 1965 a mihcaan malingatu mala Ta-lun-tun pisakakawan a kitizaan, 32 ku Lun-tun sakaku a tukay cunus Lun-tu tukay a sakaput, Lun-tun kinciw atu Lun-tun i-huy a sakuwan.

自19世紀起,「倫敦」一稱亦用於指稱圍繞這一核心區開發的周圍地帶。這一城區集合自1965年起構成大倫敦行政區,由32個倫敦自治市加上倫敦市組成,由倫敦市長及倫敦議會管轄。

Lon-tun hamin nu hekal a tukay, i wen-sye,misiwbayay, pasubana’ay, i-le, s-sang, gingku, tanektek mey-ti, sinmung mikawaway, migingkiway atu patadasay, miluwkuay atu saculilad mahiniay mahapinang amin ku kitizaan, namahiza uyza hamin nu hekal angangan aiza ku angangan nu gingku, duduc tu niasipan hamin hekalay a kanatal nisanga’an pulung a aca sakaenem nu tabakiay tukay a kitizaan.

倫敦亦是一個全球都市,在文藝、商業、教育、娛樂、時尚、金融、健康、媒體、專業服務、研究與開發、旅遊和交通方面都具有顯著的地位,同時還是全球主要金融中心之一,根據計算,為全球國內生產總值第六大的都市區。

Lun-tun sa u angangan hamin nu hekal a lalangawan, henay hamin nu kitakit mizizaway a labang u sakatuuday a tukay, duduc tuniasip tu labang iza hamin nu hekal u sanayay a lawad nu tukay a pahikukian. Lun-tu hamin nu hekal u saayaway a pikaduman, masulup ku katuuday a kitakit nu pacakayay atayni mikadum, nuuzip izaway a nilacul katalakawan tu nu zuma a tukay.

倫敦亦是全球文化首都之一,還是全球國際訪客數量最多的都市,根據客流量計算則擁有全球最為繁忙的都市機場系統。倫敦是全球領先投資地,吸引很多國際零售商來投資,個人凈資產值高於其它都市。

Lun-tun iza ku 43 nu talakaway a cacudadan, uyni talakaway pasubana’ a sakaput, cedced masaupu i Ow-cow ku satalakaway.2012 a mihcaan, Lon-tun likisian mala u saayaway kinatulu mikawaw tu ayzaay ziday nu kalaludan a Aw-lin-pi-ke a undukay nu tukay.

倫敦擁有43所大學,其高等教育機構密集度在全歐洲最高。2012年,倫敦成為史上首座三次舉辦現代夏季奧林匹克運動會的都市。

Lun-tun a tademaw atu lalangawan yadah ku mahicahicaay, i Ta-Lun-tun a kitizaan u kamu macaliway tu 300 a lamangan. uyni a kitizaan 2015 a mihcaan cen-bu a nipulungan miasip tu tademaw iza ku 8,673,713, tademaw macalap ku hamin nu Ing-kow tu 12.5%. i 2020 a mihcaan saayaw Ing-kow milaliw tu Ow-mung, Lun-tun a tukay nu Ows-mung nu sakatusa nu tabakiay, duduc tu 2011 a mihcaan  tu pikinsa tu tademaw katukuh 9,787,426, Pa-liay dada’.tademaw katukuh 13,614,409, Ta-Lun-tun.

倫敦的人口和文化十分多樣,在大倫敦地區內使用的語言就超過300種。這一區域2015年的官方統計人口為8,673,713,人口占全英國的12.5%。在2020年英國脫離歐盟之前,倫敦的都市區為歐盟第二大,根據2011年普查其人口達到9,787,426,僅次於巴黎。

tukay a kitizaan u satabakiay nu Ow-co, tademaw katukuh 13,614,409, Ta-Lun-tun cen-bu kamu tukay a kitizaan pulung nu tademaw 2,100 emang. 1831 a mihcaan katukuh 1925 a mihcaan, Lun-tun I kitakit u satabakiay a tukuy.

其都市區為歐洲最大,人口達13,614,409,而大倫敦政府則稱倫敦都市區的總人口為2,100萬。1831年—1925年間,倫敦為世界最大的都市。

iza ku sepatsiyang kitakit a nilaculan tini i Lun-tun, pasasizuma, u Lun-tun-ta, Ciw-yen, Si-mey-kung, Si-mey-s atu Sen-ma-li-ke-li-te a kiwkay, atu Ke-lin-wi-ce likisi a kitizaan “zuma hungti a luma’ piazihan tu demiad tu kalahukan, 0˚ cin-syen atu Ke-lin-wi-ce tatungus ku tuki nu itiniay”.

有四項世界遺產位於倫敦,分別為:倫敦塔;邱園;西敏宮、西敏寺和聖瑪格麗特教堂;以及格林威治歷史區(其中的皇家天文台為本初子午線、0°經線和格林威治標準時間所經之地)。

zuma singanganay a piazihan pasu Pay-cin-han-kung, Lun-tun mata, Pi-ka-ti-li-yenhwan, Sen-paw-low-cow-tang, Lun-tun-ta-cyaw,Te-la-ba c udes a tupah atu suy-pen-ta-sya. Lun-tun u sayadahay a Pow-u-kwan, hwa-lan-piazihan tu cudan piundukayan atu zuma lalanngawan a sakaput a kitizaan,

其他著名景點包括白金漢宮、倫敦眼、皮卡迪利圓環、聖保羅座堂、倫敦塔橋、特拉法加廣場和碎片大廈。倫敦亦是諸多博物館、畫廊、圖書館、體育運動及其他文化機構的所在地,

pasu Ta-Ing pow-u-kwan, kanatal pikulitan, Tay-te ayzaay a nalimaan, Ta-Ing-kow piazihan tu cudad atu 40 ku luma’ satipan a piigian. Lun-tun silamalay hekalay nu kasumamadan nu sasaay silamalay a calay.

包括大英博物館、國家美術館、泰特現代藝術館、大英圖書館以及40家西區劇院。倫敦地鐵是全球最古老的地下鐵路網絡。

Lun-tun a lalekalan a ngangan caay katiengan. uyni a nngangan i 2 se-ci izaw tu, i kung-yen hakay121 a mihcaan nisulitan u Lun-ti-ni-en “Londinium” pawacay lalekalan u Low-ma-Pu-lye-tyen a hekal. Mung-maw-s a Cye-bo-li i nisulita “Pu-lye-tyen-cu-wang-s” saayaway mitanam palelin tuyni a ngangan, nika uyni a cuyaku imahini caay pala tatenga’en. nipangangan tuyni lalekalan  tademaw ci “Le-te-wang King Lud” uyni a tademaw u kamu micalap tuyni a tukuay, pangangan han tu “Kay-al-le-te” “Kaerlud”.

倫敦詳名稱的由來不詳。這一名稱在2世紀即已存在,在公元約121年記載為倫蒂尼恩(Londinium),證明其來源有羅馬-不列顛背景。蒙茅斯的傑弗里在其作品《不列顛諸王史》中最先試圖闡釋這一名稱,但這一解釋如今已被否定。他稱該名稱來源於一位「勒德王」(King Lud),此人據傳占領了這一都市,並將其命名為「凱爾勒德」(Kaerlud)。

malalitin tu ihekalaya atu zumaay a natinengan

[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]