Przejdź do zawartości

Mieszaniec

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Legrys – krzyżówka lwa i tygrysicy
Jaglew – krzyżówka jaguara i lwa
Kwiat jednej z odmian róż pochodzenia mieszańcowego
Kwiaty jednej z odmian lilii pochodzenia mieszańcowego

Mieszaniec, krzyżówka, hybryda (hybryd), bastardosobnik powstały w wyniku skrzyżowania dwóch organizmów rodzicielskich należących do innych ras, odmian, podgatunków, gatunków lub rodzajów. Mieszańce uzyskiwane są na drodze rozmnażania płciowego.

W wyniku krzyżowania osobników w obrębie jednego gatunku (między podgatunkami, odmianami, rasami) powstają mieszańce wewnątrzgatunkowe, przy krzyżowaniu osobników zaliczanych do różnych gatunków lub rodzajów odpowiednio międzygatunkowe i międzyrodzajowe.

Zwyczajowo mieszańce roślin nazywa się hybrydami, a mieszańce zwierząt bastardami (jednak rozróżnienie to często nie jest przestrzegane).

Metody krzyżowania stosuje się często w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Prócz mieszańców krzyżowania międzygatunkowego istnieją też mieszańce szczepieniowe (czyli wegetatywne), które powstają w wyniku połączenia tkanek osobników różnych genetycznie.

Niekiedy hybrydy międzygatunkowe okazują się płodne, dając początek nowym gatunkom. Wiele roślin uprawnych stanowi wynik takiego krzyżowania. Jednym z pierwszych tak powstałych gatunków, którego historia została dokładnie udokumentowana, jest pierwiosnek Primula kewensis, wyhodowany w 1912 w ogrodzie botanicznym Kew Gardens jako krzyżówka P. floribunda i P. verticillata.

Wykorzystanie ludzkiego materiału genetycznego

[edytuj | edytuj kod]

Brytyjska placówka HFEA (The Human Fertilisation and Embryology Authority), regulująca badania naukowe nad ludzkim płodem i medyczne aspekty rozrodczości, w 2007 wyraziła zgodę na tworzenie w celach badawczych zarodków ludzko-zwierzęcych[1][a].

Przykłady mieszańców

[edytuj | edytuj kod]

Mieszańce w fantastyce

[edytuj | edytuj kod]

W fantastyce, zarówno w książkach jak i filmach istnieje wątek nadprzyrodzonych mieszańców, najczęściej człowieka i istoty nadnaturalnej. Oto najpowszechniejsze przykłady takich hybryd:

Heros – w mitach greckich Heros był potomkiem boga lub bogini i człowieka. Przykładem półboga w mitologii jest Achilles lub Herakles. Powieść Percy Jackson i bogowie olimpijscy przedstawia dzieci zrodzone z greckiego boga i człowieka. Percy Jackson – tytułowy bohater – posiada potężne moce swojego ojca, aczkolwiek nie jest nieśmiertelny tak jak on. Wszyscy herosi po boskim rodzicu dziedziczą ogromne moce i urodę, natomiast tak jak ludzki rodzic są śmiertelni i mają ludzkie uczucia.

Dhampir – legendy o dhampirach wywodzą się z folkloru cygańskiego. Dhampir to mityczny mieszaniec, potomek ludzkiej kobiety i wampirycznego ojca. Dhampiry posiadają zdolności typowe dla wampirów, to znaczy czynnik regeneracyjny, ostre zmysły i zwiększoną kondycję, lecz bez wampirzych słabości. Często stają po stronie dobra walcząc z „czystymi” wampirami. Najpopularniejszym pół człowiekiem, pół wampirem jest bohater komiksów Marvela – Blade (jednak Blade stał się półwampirem, będąc jeszcze w łonie matki, w chwili gdy została ona ukąszona przez wampira, a nie poprzez współżycie seksualne). Blade został łowcą wampirów, aby pomścić śmierć swojej matki, a dzięki ludzkiej stronie nie ma słabości typowych dla wampirów. W powieści Zmierzch dhampirzycą jest córka Edwarda, Renesmee.

Nefilim – dziecko anioła i człowieka. Wątek półanioła występuje w serii Dary anioła oraz w powieści Anioł. W serii Dary anioła istnieją potomkowie aniołów walczący z demonami, nazywają się nocnymi łowcami i stoją po stronie ludzkości.

Kambion – w mitologii średniowiecznej fantastyczne stworzenie zrodzone ze związku demona z człowiekiem. Najczęściej był owocem stosunku inkuba z kobietą, ale mógł też być synem sukkuba i mężczyzny. Jednym z najbardziej znanych kambionów w literaturze europejskiej był Merlin.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. W Polsce ustawa o leczeniu niepłodności (Dz.U. z 2020 r. poz. 442) w art. 86 zabrania takich doświadczeń pod karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Katarzyna Świerczyńska, Artur Grabarczyk: Zwierzoczłowiek podzielił świat, dziennik.pl, 5 listopada 2007 [dostęp 2019-02-28]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Mały słownik biologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.