Przejdź do zawartości

Maszyna parowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schemat działania rozrządu maszyny parowej
Maszyna parowa dla SS Olza

Maszyna parowaparowy silnik tłokowy. Czasem do maszyn parowych zalicza się pompy parowe powstałe przed silnikiem tłokowym. Za wynalazcę maszyny parowej uważa się Jamesa Watta, który w 1763 roku udoskonalił atmosferyczny silnik parowy zbudowany wcześniej przez Thomasa Newcomena.

Działanie silnika parowego

[edytuj | edytuj kod]
Parowa maszyna wyciągowa kopalni „Królowa Luiza”
Książka Józefa Bema „O machinach parowych” Lwów 1829.

Spalając pod napełnionym kotłem drewno bądź węgiel, doprowadzano wodę do wrzenia. Wytworzona w ten sposób para była doprowadzana przez układ rozrządu[1] do cylindra. Tłok wprawiany był w ruch poprzez naprzemienne wpuszczanie będącej pod wysokim ciśnieniem pary do przedniej i tylnej części cylindra (rozdzielonych tłokiem). Następnie za pośrednictwem korbowodu przenoszono wytworzoną energię na wał korbowy i koło zamachowe. W celu stabilizacji obrotów w maszynach parowych używany był regulator odśrodkowy.

Sprawność

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze silniki były zasilane parą nasyconą, która częściowo skraplała się na chłodniejszych ściankach cylindra – co powodowało znaczne straty cieplne i obniżało sprawność. Dopiero wprowadzenie przegrzewaczy i w ich konsekwencji użycie pary nienasyconej doprowadziło do poprawy sprawności termodynamicznej silnika parowego.

Dalszy wzrost sprawności był możliwy poprzez zastosowanie silnika o podwójnym rozprężaniu. Para, pod dużym ciśnieniem, dopływała do cylindra wysokociśnieniowego, a następnie była źródłem zasilania znacznie większego cylindra niskociśnieniowego. W wyniku podwójnego rozprężania energia pary odlotowej była znacznie mniejsza niż przy jednokrotnym rozprężaniu, co zwiększało sprawność.

Zmierzch silnika

[edytuj | edytuj kod]

Maszyny parowe w klasycznym ujęciu są od dawna nieprodukowane. Wiąże się to z szeregiem ich nieusuwalnych wad, takich jak:

  • niska sprawność konwersji energii cieplnej w pracę mechaniczną,
  • duża masa własna,
  • niskie obroty pracy,
  • konieczność użycia dodatkowego urządzenia (kocioł parowy) do wytwarzania pary.

Budowa

[edytuj | edytuj kod]
Przekrój przez maszynę parową
  1. tłok
  2. tłoczysko
  3. krzyżulec
  4. korbowód
  5. wykorbienie wału korbowego
  6. wał korbowy
  7. koło zamachowe
  8. suwak (mechanika)
  9. regulator odśrodkowy

Działanie

[edytuj | edytuj kod]

Animowany schemat działania maszyny parowej

Zachowane (działające)

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zob. animację silnik parowozu.
  2. Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. luiza.zabrze.pl. [dostęp 2016-02-15].
  3. Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. muzeum-szreniawa.pl. [dostęp 2015-01-29].
  4. Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich. muzeum-wdzydze.gda.pl. [dostęp 2015-01-29].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]