Przejdź do zawartości

Mangusteczka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mangusteczka
Helogale
J.E. Gray, 1862[1]
Ilustracja
Mangusteczka karłowata (H. parvula)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Infrarząd

Viverroidea

Rodzina

mangustowate

Podrodzina

Mungotinae

Rodzaj

mangusteczka

Typ nomenklatoryczny

Herpestes parvulus Sundevall, 1847

Gatunki

4 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania
Mapa występowania

     Helogale parvula

     Helogale hirtula

Mangusteczka[2] (Helogale) – rodzaj ssaków z podrodziny Mungotinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[3][4][5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 16–27 cm, długość ogona 14,2–18,3 cm, długość tylnej stopy 4,1–5,1 cm, długość ucha 1,4–2,1 cm; masa ciała 213–415 g[4][6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1862 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym nowemu rodzajowi wiwerowatych opublikowanym na łamach Proceedings of the Zoological Society of London[1]. Gray wymienił dwa gatunki – Herpestes parvulus Sundevall, 1847 i Ichneumon tænianotus A. Smith, 1834 (= Viverra mungo J.F. Gmelin, 1788) – z których gatunkiem typowym jest Herpestes parvulus Sundevall, 1847.

Helogale: gr. ἑλος helos ‘bagno’; γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’[7].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[8][6][3][5]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[2] Podgatunki[4][3][6] Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] Podstawowe wymiary[4][6][a] Status
IUCN[9]
Helogale hirtula O. Thomas, 1904 mangusteczka etiopska gatunek monotypowy wschodnia Afryka w Dżibuti, południowej Etiopii, środkowej i południowej Somalii, północnej i środkowej Kenii oraz północno-wschodniej Kenii DC: 20–27 cm
DO: 15–18 cm
MC: 220–354 g
 LC 
Helogale parvula (Sundevall, 1847) mangusteczka karłowata 7 podgatunków szeroko rozpowszechniony od Sudanu, Etiopii i Somalii, na południe do północno-wschodniej Południowej Afryki (KwaZulu-Natal), na zachód do Angoli i zachodniej Namibii DC: 16–23 cm
DO: 14–19 cm
MC: 213–415 g
 LC 

Kategorie IUCN:  LC gatunek najmniejszej troski.

Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu Afryki[10]:

  1. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b J.E. Gray. Notice of Helogale, a New Genus of Viverridae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1861, s. 308, 1861. (ang.). 
  2. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 144. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  3. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 420. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  4. a b c d e J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 325–326. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  5. a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Helogale. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-02].
  6. a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 660. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 315, 1904. (ang.). 
  8. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-16]. (ang.).
  9. Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-02]. (ang.).
  10. J.S. Zijlstra, Helogale J.E. Gray, 1862, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-12-16] (ang.).
  11. H.B. Wesselman: The Omo micromammals. Systematics and paleoecology of early man sites from Ethiopia. W: M.K. Hecht & F.S. Szalay (redaktorzy): Contributions to Vertebrate Evolution. Cz. 7. Basel: Karger, 1984, s. 1–219. ISBN 978-3-8055-3935-7. (ang.).
  12. W.O. Dietrich. Ältestquartäre Säugetiere aus der südlichen Serengeti, Deutsch-Ostafrika. „Palaeontographica”. Abteilung A. 94 (3–6), s. 43–133, 1942. (niem.).