Przejdź do zawartości

Iznogud (komiks)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Iznogud (fr. Iznogoud), po polsku również: Przygody wielkiego wezyra Iznogudafrancuska seria komiksowa stworzona przez René Goscinnego (scenariusz) i Jeana Tabary’ego (rysunki), ukazująca się od 1962. Po śmierci Goscinny’ego w 1977 nowe odcinki samodzielnie tworzył Tabary lub we współpracy z innymi scenarzystami, a od jego śmierci w 2008 jego syn Nicolas Tabary i inni artyści rysują serię do scenariuszy różnych autorów. Mimo to niektóre późniejsze tomy wydane w latach 90. XX w. noszą nazwisko Goscinny’ego jako scenarzysty w związku z nadaniem im nowej numeracji.

Wydawcy

[edytuj | edytuj kod]

Seria zadebiutowała w odcinkach w 1962 na łamach czasopisma „Record”, a w 1966 zaczęła się ukazywać także w formie niezależnych tomów nakładem wydawnictw: Dargaud (tomy 1–12), BDStar (tom 13.), Editions de la Séguinière (tomy 14–19), Editions Tabary (tomy 20–27) i IMAV Éditions (od tomu 28)[1]. Polskim wydawcą komiksów o Iznogudzie jest Egmont Polska[2].

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

Komiks jest humorystyczną opowieścią o przygodach wezyra Iznogouda. Jest on z natury podły, niegodziwy, chciwy i dwulicowy (stąd jego imię: Iznogud jest fonetycznym zapisem angielskiego zwrotu is no good, czyli „jest niedobry”). Razem ze swoim wiernym sługą Pali Bebechem dokonuje serii spisków w celu przejęcia władzy nad Kalifatem i zdetronizowania dobrodusznego, lecz safandułowatego kalifa Haruna Arachida. Na końcu każdej opowieści spisek obraca się przeciw wezyrowi, który sam pada jego ofiarą. Każde opowiadanie jest pełne żartów słownych. Komiks jest także po części parodią Księgi tysiąca i jednej nocy i wykorzystuje ich sztafaż i estetykę. Pełno w nim dżinnów, latających dywanów i czarodziejów[3].

Tom Wydanie polskie Wydanie oryginalne Autorzy Uwagi
1 Wielki wezyr Iznogud (2019) Le Grand Vizir Iznogoud (1966)
  • scenariusz: René Goscinny
  • rysunki: Jean Tabary
Tomy zostały wznowione po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 1 (2019).
2 Spiski wielkiego Wezyra (2001) Les Complots d’Iznogoud 1967
3 Wakacje Kalifa (2002) Les Vacances du calife 1968
4 Żrący dżin (2000) Iznogoud l’infâme 1969
5 Gwiazdy dla Iznoguda (2001) Des Astres pour Iznogoud 1969 Tomy, wraz ze wznowionym tomem 5., ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 2 (2021).
6 Iznogud i magiczny komputer (2020) Iznogoud et l’ordinateur magique (1970)
7 Marchewka dla Wezyra (2000) Une Carotte pour Iznogoud 1971
8 Dzień szaleńców (2001) Le Jour des fous 1972
9 Magiczny dywan (2021) Le Tapis magique (1973) Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 3 (2021).
10 Iznogud zawzięty (2021) Iznogoud l’acharné (1974)
11 Turecki puzzel Iznoguda (2021) La Tête de turc d’Iznogoud (1975)
12 Bajeczka Iznoguda (2021) Le Conte de fées d’Iznogoud (1976)
13 Chcę zostać kalifem w miejsce kalifa (2021) Je veux être calife à la place du calife (1978) Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 4 (2021).
14 Koszmary Iznoguda (2021) Les Cauchemars d’Iznogoud (Tome 1) (1979)
15 Dzieciństwo Iznoguda (2021) L’Enfance d’Iznogoud (1981)
  • scenariusz i rysunki: Jean Tabary
16 Iznogud i kobiety (2021) Iznogoud et les femmes (1983)
17 Koszmary Iznoguda (2022) Les Cauchemars d’Iznogoud (Tome 4) (1984)
  • scenariusz: Alain Buhler
  • rysunki: Jean Tabary
Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 5 (2022).
18 Wspólnik Iznoguda (2022) Le Complice d’Iznogoud (1985)
  • scenariusz i rysunki: Jean Tabary
19 Urodziny Iznoguda (2022) L’Anniversaire d’Iznogoud (1987)
20 Iznogud wreszcie kalifem (2022) Iznogoud enfin calife! (1989)
21 Pułapka syreny (2022) Le Piège de la sirène (1992) Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 6 (2022).
22 Koszmary Iznoguda. Tom 2 (2022) Les Cauchemars d’Iznogoud (Tome 2) (1994)
  • scenariusz: René Goscinny
  • rysunki: Jean Tabary
23 Koszmary Iznoguda. Tom 3 (2022) Les Cauchemars d’Iznogoud (Tome 3) (1994)
  • scenariusz: René Goscinny i Alain Buhler
  • rysunki: Jean Tabary
24 Powroty Iznoguda (2022) Les Retours d’Iznogoud (1994)
  • scenariusz: René Goscinny i Jean Tabary
  • rysunki: Jean Tabary
25 Kto zabił kalifa? (2023) Qui a tué le calife? (1998)
  • scenariusz i rysunki: Jean Tabary
Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 7 (2023).
26 Sympatyczny potwór (2023) Un Monstre sympathique (2000)
27 Błąd przodka (2023) La Faute de l’ancêtre (2004)
28 Tysiąc i jedna noc kalifa (2023) Les Mille et Une Nuits du Calife (2008)
  • scenariusz: Muriel Tabary-Dumas i Stéphane Tabary
  • rysunki: Nicolas Tabary
29 Iznogud prezydentem (2023) Iznogoud Président (2012)
  • scenariusz: Nicolas Canteloup i Laurent Vassilian
  • rysunki: Nicolas Tabary
Tomy ukazały się po polsku w albumie zbiorczym pt. Przygody wielkiego wezyra Iznoguda – Tom 8 (2023).
30 Jaki ojciec, taki syn (2023) Iznogoud de père en fils (2015)
  • scenariusz: Laurent Vassilian
  • rysunki: Nicolas Tabary
31 Ja, kalif (2023) Moi, calife... (2021)
  • scenariusz: Jul, Laurent Vassilian i Olivier Andrieu
  • rysunki: Nicolas Tabary i Elric
32 Świeczki dla Iznoguda (2023) Des Bougies pour Iznogoud (2022)
  • scenariusz: Olivier Andrieu
  • rysunki: Elric

Adaptacje

[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie serii komiksowej w 1995 powstał 52-odcinkowy serial animowany (emitowany w Polsce pod tytułem Wezyr Nic-po-nim)[4] oraz film fabularny z 2005, w którym rolę Iznoguda zagrał Michaël Youn[5]. Pierwotnie sam Goscinny chciał stworzyć ekranizację z Louisem de Funèsem w roli głównej, lecz jego plan nie powiódł się[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Iznogoud – BD, informations, cotes [online], www.bedetheque.com [dostęp 2015-12-14].
  2. Iznogud – komiks.gildia.pl – komiks, recenzje, newsy, galerie, konkursy [online], www.komiks.gildia.pl [dostęp 2015-12-14].
  3. O serii / Iznogud / Humor [online], www.swiatkomiksu.pl [dostęp 2015-12-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-21].
  4. Iznogoud (TV Series 1995–) [online], IMDb [dostęp 2015-12-14].
  5. Iznogud / Iznogoud [online], Filmweb [dostęp 2015-12-14].
  6. Histoires de Tournages [online], Histoires De Tournages [dostęp 2015-12-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-22].