Islandia (wyspa)
![Ziemia](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
![]() Zdjęcie satelitarne | |
Państwo | |
---|---|
Akwen | |
Powierzchnia |
101 826 km² |
Długość linii brzegowej |
4970 km |
Najwyższy punkt |
Hvannadalshnúkur, 2110 m n.p.m. |
Populacja (2022) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Europy ![]() | |
![]() | |
![]() Mapa wyspy |
Islandia (isl. Ísland) – wyspa pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Atlantyckim, w całości zajmuje ją państwo Islandia. Islandia kulturowo należy do europejskich krajów nordyckich, więc wyspę zalicza się do Europy.
Budowa geologiczna[edytuj | edytuj kod]
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Iceland_Mid-Atlantic_Ridge_map.svg/220px-Iceland_Mid-Atlantic_Ridge_map.svg.png)
Wyspa ma powierzchnię 102 tys. km², jest położona na Grzbiecie Śródatlantyckim, a zbudowana jest głównie ze skał trzeciorzędowych i czwartorzędowych, typu bazaltowych.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Wyspa Islandia jest w większości wyżynno-górzysta, większość jej powierzchni znajduje się na płaskowyżu, pokrytym skałami lawowymi i tufowymi. Na południu i południowym zachodzie, na obszarach nadbrzeżnych niewielkie obszary nizin. Średnia wysokość ponad poziomem morza waha się pomiędzy 700–1000 m.
Wybrzeża wyspy o charakterze typu riwierowego, opadają stromo ku wybrzeżom.
Wybrzeże[edytuj | edytuj kod]
Linia brzegowa Islandii jest dobrze rozwinięta i różnorodna, liczne są zatoki i fiordy, na południu wybrzeża proste. Ma długość 4970 km.
Wulkanizm[edytuj | edytuj kod]
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Iceland_Grimsvoetn_1972.jpg/220px-Iceland_Grimsvoetn_1972.jpg)
Obszar wyspy jest aktywny sejsmicznie, znajdują się na niej liczne wulkany, 26 z nich jest czynnych. Najaktywniejsze z wulkanów to Grímsvötn, Hekla, Katla. Najwyższym wulkanem jest Hvannadalshnúkur (2110 m n.p.m.).
Lodowce[edytuj | edytuj kod]
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Vatnaj%C3%B6kull.jpeg/220px-Vatnaj%C3%B6kull.jpeg)
Około 12% powierzchni lądu zajmują lodowce, największy z nich jest lodowiec Vatnajökull o powierzchni 7800 km², który jest także największym lodowcem w Europie.
Klimat[edytuj | edytuj kod]
Na wyspie znajdują się dwie strefy klimatyczne, południe wyspy znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego, na północy panuje natomiast klimat subpolarny.
Średnie temperatury zimowe wahają się w zakresie od –5 do 0 °C, natomiast temperatury w miesiącach letnich znajdują się w zakresie od 9 do 12°C w zależności od położenia. Roczna suma opadów mieści się w granicach od 500 do 2000 mm, w mieście Reykjavík wartość ta wynosi 870 mm.
Hydrologia[edytuj | edytuj kod]
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Tindfjallaj%C3%B6kull_Sept._2004.jpg/220px-Tindfjallaj%C3%B6kull_Sept._2004.jpg)
Spośród rzek najdłuższą jest Þjórsá o długości 230 km. Drugą pod względem długości jest Jökulsá á Fjöllum (206 km), a trzecią Hvitá z Ölfusá (185 km). Największym jeziorem na wyspie jest Þingvallavatn – 82 km²[1].
Flora[edytuj | edytuj kod]
Większość powierzchni nie jest porośnięta, sporą część powierzchni zajmują m.in. lodowce i nagie skały, resztę wyspy pokrywa tundra.
Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]
Na wyspie znajduje się 20 rezerwatów i 3 parki narodowe (Þingvellir, Jökulsárgljúfur, Skaftafell).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Statistical Yearbook of Iceland 2015. Hagstofa Íslands, 2015. [dostęp 2017-09-16]. (ang.).