Przejdź do zawartości

Goryczkowce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Goryczkowce
Ilustracja
Goryczka trojeściowa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Nazwa systematyczna
Gentianales Lindl.
Nix.Pl.:19 1833
Adenium arabskie

Goryczkowce (Gentianales Lindl.) – rząd roślin okrytonasiennych. Obejmuje 5 rodzin z 1118 rodzajami i ponad 19,8 tysiącami gatunków, z czego 611 rodzajów i ponad 13,1 tysięcy gatunków należy do rodziny marzanowatych Rubiaceae[2]. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, ale najbardziej zróżnicowane są w strefie równikowej[3].

Dawniej rząd był określany nazwą naukową Contortae i zwyczajową – „zwitne”. Obie nazwy utworzone były w nawiązaniu do charakterystycznej cechy tej grupy – zwinięcia (skręcenia) płatków korony w pąku kwiatowym (łac. contortae – zwinięte, skręcone)[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Katarantus różowy
Pokrój
Rośliny zielne i drzewiaste o liściach naprzeciwległych[3], zwykle połączonych w węźle linią okalającą łodygę[2]. Nigdy nie pokryte włoskami gruczołowatymi[2].
Kwiaty
Obupłciowe, 4- i 5-krotne, o koronie zrośniętej, często skręconej w pąku. Pręciki w jednym okółku. Słupek jest górny lub dolny, ale zawsze z dwóch owocolistków[3]. Zalążki są liczne[2].
Owoce
Torebki lub rozłupnie, rzadziej jagody, mieszki i pestkowce[3][2]. Nasiona liczne[2].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Gentiana lawrencei
Pozycja systematyczna rzędu według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Jeden z rzędów z grupy astrowych roślin okrytonasiennych.


dereniowce Cornales




wrzosowce Ericales





?

Icacinales


?

Vahliales



Metteniusales




gariowce Garryales




goryczkowce Gentianales




psiankowce Solanales




ogórecznikowce Boraginales



jasnotowce Lamiales










ostrokrzewowce Aquifoliales




astrowce Asterales




twardziczkowce Escalloniales




Bruniales




selerowce Apiales




Paracryphiales



szczeciowce Dipsacales











Podział na rodziny i relacje między nimi według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
goryczkowce

marzanowate Rubiaceae





Gelsemiaceae



loganiowate Loganiaceae





goryczkowate Gentianaceae



toinowate Apocynaceae





Podział na rodziny według systemu Reveala (1999)
Podział na rodziny według systemu Cronquista (1981)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c d e f g h i Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. a b c d Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 404-405. ISBN 978-83-01-13945-2.
  4. Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 1049. ISBN 83-214-1305-6.