Przejdź do zawartości

Charles Maurras

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Charles Maurras
Charles Marie Maurras
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1868
Martigues

Data i miejsce śmierci

16 listopada 1952
Saint-Symphorien-lès-Tours

podpis

Charles Marie Maurras (ur. 20 kwietnia 1868 w Martigues, zm. 16 listopada 1952 w Saint-Symphorien-lès-Tours[1]) – francuski myśliciel polityczny i filozof, monarchista, rzecznik autorytaryzmu, krytyk rządów demokratycznych i dyktatury plebiscytarnej. Redaktor monarchistycznej La Gazette de France; zwolennik rządów Francisco Franco i António de Oliveira Salazara. Przedstawiał alternatywną koncepcję tzw. nacjonalizmu integralnego. Jeden z przywódców Akcji Francuskiej, założonej przez przeciwników rewizji procesu Dreyfusa.

Życie i poglądy

[edytuj | edytuj kod]

W 1926 roku został ekskomunikowany przez papieża Piusa XI[2], a pisma Maurrasa i Akcji Francuskiej trafiły na Indeks ksiąg zakazanych Kościoła katolickiego. Zdaniem Maurrasa ekskomunika nie miała jednak uzasadnienia doktrynalnego – wskazywał, że jej powodem mogły być przesłanki polityczne. Za pontyfikatu Piusa XII, dekretem wydanym przez Św. Oficjum z dnia 5 lipca 1939, zdjęte zostały wszystkie sankcje skierowane przeciwko Akcji Francuskiej, bez domagania się odwołania jakichkolwiek tez, co potwierdzało przypuszczenie, że potępienie miało charakter dyscyplinarny a nie doktrynalny[3].

W latach 30. uwięziony przez władze republikańskie za grożenie śmiercią premierowi Léonowi Blumowi[4]. Natomiast 14 lipca 1936 roku rząd wydał dekret delegalizujący Akcję Francuską. Maurras w okresie Vichy gorąco popierał politykę marszałka Pétaina. We wrześniu 1944 został ponownie uwięziony pod zarzutem kolaboracji, a 17 stycznia 1945 skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności (wyszedł jednak z więzienia w 1952 ze względu na sędziwy wiek)[2]. Stracił także miejsce w Akademii Francuskiej.

Mimo że był agnostykiem, akcentował silną pozycję Kościoła katolickiego w społeczeństwie i jako instytucji nierozerwalnie złączonej z monarchą, a protestantyzm oskarżał o rozbicie jedności chrześcijańskiej Europy. Określał czterech ewangelistów mianem „czterech ciemnych Żydów”[5]. Tuż przed śmiercią przyjął sakramenty[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Maurras Charles, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-05-20].
  2. a b Józef Majka: Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno-doktrynalne. Rzym: Polski Instytut Kultury Chrześcijańskiej, 1986, s. 275-276.
  3. Jacek Bartyzel, Charles Maurras i jego dzieło [online], Legitymizm.org [dostęp 2024-05-08] (pol.).
  4. Chiron 2000 ↓.
  5. Jacek Bartyzel, Umierać, ale powoli! O monarchistycznej i katolickiej kontrrewolucji w krajach romańskich 1815-2000, Kraków 2006.
  6. Organizacja Monarchistów Polskich » Charles Maurras – niewierzący obrońca Wiary [online], www.legitymizm.org [dostęp 2023-04-25] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]