Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfabet koptyjski – alfabetyczne pismo powstałe około I wieku naszej ery, służące do zapisu języka koptyjskiego.
Alfabet koptyjski składa się z 24 liter alfabetu greckiego oraz 6 dodatkowych symboli z demotyki[1].
Majuskuła
|
Minuskuła
|
Wartość liczbowa
|
Wartość[2]
|
Grecki odpowiednik
|
|
|
1
|
a |
Α, α
|
|
|
2
|
b |
Β, β
|
|
|
3
|
g |
Γ, γ
|
|
|
4
|
d |
Δ, δ
|
|
|
5
|
ě |
Ε, ε
|
|
|
6
|
– |
Ϛ, ϛ (stigma)
|
|
|
7
|
z |
Ζ, ζ
|
|
|
8
|
ē ê |
Η, η
|
|
|
9
|
th |
Θ, θ
|
|
|
10
|
i/j |
Ι, ι
|
|
|
20
|
k |
Κ, κ
|
|
|
30
|
l |
Λ, λ
|
|
|
40
|
m |
Μ, μ
|
|
|
50
|
n |
Ν, ν
|
|
|
60
|
ks |
Ξ, ξ
|
|
|
70
|
ǒ |
Ο, ο
|
|
|
80
|
p |
Π, π
|
|
|
100
|
r |
Ρ, ρ
|
|
|
200
|
s |
Σ, σ, ς }
|
|
|
300
|
t |
Τ, τ
|
|
|
400
|
u/v/y |
Υ, υ
|
|
|
500
|
ph |
Φ, φ
|
|
|
600
|
k(h) |
Χ, χ
|
|
|
700
|
ps |
Ψ, ψ
|
|
|
800
|
ō ô |
Ω, ω
|
|
|
|
š |
brak
|
|
|
90
|
f |
Ϙ, ϙ (koppa)
|
|
|
|
h |
brak
|
|
|
|
ḥ |
brak
|
|
|
|
č |
brak
|
|
|
|
c/kj |
Ϙ, ϙ (koppa)
|
|
|
|
ti |
brak
|
|
|
900
|
– |
brak
|
Litery z demotyki służyły do oznaczania egipskich fonemów, nieobecnych w języku greckim[1]
Hieroglify
|
|
Demotyki
|
|
Koptyjskie
|
Wartość
|
|
→ |
|
→ |
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Coptic_Sai-min.svg/43px-Coptic_Sai-min.svg.png) |
[ š ]
|
|
→ |
|
→ |
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Coptic_Fai-min.svg/43px-Coptic_Fai-min.svg.png) |
[ f ]
|
|
→ |
|
→ |
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Coptic_Hori-bar.svg/43px-Coptic_Hori-bar.svg.png) |
[ h ]
|
|
→ |
|
→ |
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Coptic_Dandia-min.svg/43px-Coptic_Dandia-min.svg.png) |
[ č ]
|
|
→ |
|
→ |
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Coptic_Cima-min.svg/43px-Coptic_Cima-min.svg.png) |
[ c/kj ]
|
|
→ |
|
→ |
![](https://cdn.statically.io/img/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Coptic_Ti-min.svg/43px-Coptic_Ti-min.svg.png) |
[ ti ]
|
Historia alfabetu koptyjskiego[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze znane testy zapisane alfabetem starokoptyjskim powstały w I wieku naszej ery i służyły do zapisu tekstów magicznych. Dalszy rozwój pisma koptyjskiego był związany z przyjęciem chrześcijaństwa i tłumaczeniem Nowego Testamentu oraz tekstów biblijnych[3]. Używanie języka koptyjskiego zostało administracyjnie zakazane w 706 roku i język ten wymarł pomiędzy XV–XVII wiekiem. Obecnie język i pismo koptyjskie są używane jedynie jako język liturgiczny w kościele koptyjskim[4].