Wikipedia:Wist je dat

Overzicht beheerpagina's
Overzicht navigatie

Elke dag wordt op de hoofdpagina een overzicht gegeven van wist-je-datjes, waarin sommige artikelen uit Wikipedia kort worden aangestipt. Hiertoe zijn verschillende sjablonen beschikbaar. Na een jaar wordt de cyclus van deze weetjes automatisch herhaald. De wist-je-datjes zijn bedoeld om bezoekers via deze manier naar artikelen te laten navigeren.

Het lijstje wordt dagelijks om 24.00 uur 's nachts (MET/MEZT, dus Belgische/Nederlandse tijd) automatisch vervangen, indien de pagina Sjabloon:Hoofdpagina_-_wist_je_dat_<datum> bestaat.
Hieronder staat een overzicht van vandaag en de tien vorige en tien volgende dagen.
Oude weetjes kun je vinden op Wikipedia:Archief/Wikipedia:Wist je dat/Oud.
Ideeën voor nieuwe weetjes kunnen geplaatst worden op het Wikiproject Wist je dat.

Voorbije 10 dagen	Komende 10 dagen
7 augustus ... het plastisch getal aan de basis ligt van de architectuur van de Bossche School? ... het Noord-Hollandse dorp Stompetoren is vernoemd naar de stompe toren van de plaatselijke kerk? ... het voormalige woonhuis van architect Bonnema in het Friese Hardegarijp na diens overlijden een consulaat van Mauritanië is geweest? ... er in de Heksenwaag van Oudewater, die door keizer Karel V werd aangewezen als enige waag in Europa voor een eerlijk heksenproces, nooit iemand als heks is veroordeeld? ... parasitaire schimmels als de Metarhizium anisopliae insecten doden en daarom als biologisch bestrijdingsmiddel worden gebruikt?
6 augustus ... tomatensap populair werd als ontbijtdrank nadat het naar verluidt in 1917 in een hotel werd geserveerd omdat de sinaasappelen op waren? ... Geert Wilders het enige lid is van de PVV? ... de Engelse afscheidsgroet goodbye is afgeleid van de wens God be with you ("God zij met u")? ... Elizabeth Cotten een nieuwe tokkelmethode ontwikkelde door ondersteboven gitaar te leren spelen? ... meerkatten geen katten zijn maar apen?	8 augustus ... de internet zoekmachine Google is genoemd naar googol, een naam die het negenjarige neefje van de wiskundige Edward Kasner bedacht voor het getal 10¹⁰⁰? ... de zin 'Alles van waarde is weerloos' een regel is uit het gedicht De zeer oude zingt van de Nederlandse dichter Lucebert? ... de Amerikanen mede dankzij de ontwikkeling van de Saturnus V-draagraketten door de voormalige nazi's Wernher von Braun en Arthur Rudolph in 1969 de eerste mensen op de Maan plaatsten? ... het monument de Mammelokker in Gent is geïnspireerd op de legende Caritas Romana, waarin Pero haar tot hongerdood veroordeelde vader het leven redde door hem te zogen? ... de zomertijd, die tijdens de Eerste Wereldoorlog voor het eerst werd toegepast, meerdere keren is afgeschaft en opnieuw ingevoerd?
5 augustus ... Flushing een wijk is in New York die is vernoemd naar de Nederlandse stad Vlissingen? ... Archimedes volgens de legende naakt door de straten van Syracuse rende, al schreeuwende heureka, nadat hij in bad het principe achter de naar hem genoemde wet van Archimedes had ontdekt? ... John Isner op het tennistoernooi van Wimbledon in 2010 won van Nicolas Mahut in een wedstrijd die meer dan 11 uur duurde, waarin de spelers elk meer dan 100 aces sloegen en waarvan de vijfde set eindigde in 70-68? ... er drie films zijn die het recordaantal van 11 Oscars hebben gewonnen: Ben Hur (1959), Titanic (1997) en The return of the king (2003)? ... behalve ijzer onder andere ook nikkel en kobalt permanent magnetisch kunnen zijn?	9 augustus ... Julius Caesar op 9 augustus 48 v.Chr. Pompeius versloeg in de Slag bij Pharsalus? ... republikeinwevers (Philetairus socius) 14 centimeter grote vogeltjes zijn die gezamenlijk een nest kunnen bouwen van wel 7 meter lang en 1 ton zwaar? ... de acteur Peter Lorre in zijn eerste Engelstalige film The Man Who Knew Too Much (1934) vrijwel geen Engels kon spreken? ... piano's per definitie "vals" gestemd worden? ... het 10.000 arbeiders vier jaar kostte om de 164,8 kilometer lange Danyang–Kunshan-brug te bouwen?
4 augustus ... de doedelzak oorspronkelijk vermoedelijk uit Azië afkomstig is? ... Jacoba Mossel de eerste vrouw is die in Nederland heeft gepreekt, onder meer bij De Vrije Gemeente en de Nederlandse Protestanten Bond? ... stengelslankmieren in staat zijn de grootte van een nestruimte te bepalen met een algoritme gebaseerd op de naald van Buffon? ... Dirk Frimout zijn doctoraat aan de Universiteit Gent behaalde en van dezelfde universiteit nog een eredoctoraat ontving nadat hij in 1992 de eerste ruimtevaarder van België was geworden? ... Princess Juliana International Airport op Sint Maarten bekend staat om zijn korte landingsbaan, die grote vliegtuigen dwingt om bijzonder laag aan te vliegen, soms slechts enkele tientallen meters boven het strand?	10 augustus ... de muziekalbums Supernatural (1999) van Santana en How to dismantle an atomic bomb (2004) van U2 elk met negen Grammy Awards werden onderscheiden? ... de Braziliaanse marathonloper Vanderlei de Lima bij de Olympische Zomerspelen in 2004 brons won, hoewel hem een hond voor de voeten liep en hij door een dronken Ier het publiek in werd geduwd? ... het Belgische bedrijf Janssen Pharmaceutica vijf geneesmiddelen heeft ontwikkeld uit de modellijst van essentiële geneesmiddelen van de Wereldgezondheidsorganisatie? ... de vlinder Pringleophaga marioni niet kan vliegen? ... Rayleighverstrooiing ervoor zorgt dat de lucht blauw is?
3 augustus ...de mannetjes van de zeepaardjes een broedbuidel hebben, waarin de vrouwtjes eitjes leggen? ... er maar één fragment over is van De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis, terwijl dit het grootste en meest prestigieuze schilderij is dat Rembrandt heeft geschilderd? ... de Franse toneelschrijver Molière tijdens een uitvoering van zijn stuk De ingebeelde zieke, waarin hij zelf iemand speelde met hypochondrie, in elkaar zakte en een paar uur later overleed? ... er geen algemeen recept bestaat om vijfdegraadsvergelijkingen met wortels op te lossen? ... de zin 'Een nieuwe lente en een nieuw geluid' de beginregel is van het gedicht Mei (1889) van de Nederlandse dichter Herman Gorter?	11 augustus ... veel jaïnisten de vloer vegen tijdens het lopen, om zo de kans op het vertrappen van dieren te verkleinen? ... bemanningsleden van de USS Ranger met diverse sabotageacties het schip en daarmee zichzelf geruime tijd aan de Vietnamoorlog wisten te onttrekken? ... er een bedrijf was dat vliegers levert voor de aandrijving van vrachtschepen? ... de oudste dominostenen zijn gevonden in het graf van Toetanchamon? ... de Kliffen van Moher weliswaar de bekendste kliffen van Ierland zijn, maar dat de kliffen van de Slieve League en Croaghaun honderden meters hoger zijn?
2 augustus ... de Pool Witold Pilecki voor zover bekend de enige persoon was die zich op vrijwillige basis liet gevangennemen in Auschwitz? ... de snelle berichtgeving door de ijlbode Phidippides na de Slag bij Marathon waarschijnlijk een legende is, maar wel zorgde voor de invoering van de marathon in de sport? ... de nu Belgische Oostkantons vanaf het Congres van Wenen tot aan het Verdrag van Versailles vrijwel volledig bij Pruisen en vanaf 1871 bij het Duitse Rijk hoorden? ... de tonmolen in Paasloo zo is ontworpen omdat voor een traditionele molen te veel bomen zouden moeten worden gekapt? ... Ötzi, een in de Alpen gevonden ijsmummie, lactose-intolerant was?	12 augustus ... Penrose-betegelingen zonder een telkens verschoven patroon met twee of enkele tegelvormen het hele platte vlak vullen? ... het ijzeren kapje met ijzerdraad om de kurk van een champagnefles een muselet genoemd wordt? ... stadhouder Willem III van Oranje vanaf 1689 ook regeerde als koning over Engeland, Schotland en Ierland? ... de uitdrukking 'Want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren' regels zijn uit het gedicht Het Huwelijk van de Vlaamse dichter Willem Elsschot, over een man die overweegt zijn vrouw dood te slaan? ... de theremin een muziekinstrument is dat men tijdens het bespelen niet aanraakt?
1 augustus ... op 1 augustus 1674 het middenschip van de Dom van Utrecht instortte tijdens een storm, waardoor sindsdien de kerk en de toren van elkaar gescheiden zijn? ... de snorharen van de kerguelenzeebeer (Arctocephalus gazella) wel 50 centimeter lang kunnen worden? ... de maanden juli en augustus oorspronkelijk quintilis (vijfde) en sextilis (zesde) heetten, voordat ze vernoemd werden naar Julius Caesar en keizer Augustus? ... Frank Capra voor zijn film Mr. Smith Goes to Washington (1939) geen opnames mocht maken in de Kamer van de Amerikaanse Senaat en deze daarom geheel liet nabouwen in een studio in Hollywood? ... er in de Nederlandse Liederenbank zo'n 170.000 Nederlandse volksliedjes, vanaf de middeleeuwen tot en met de twintigste eeuw, zijn terug te vinden?	13 augustus ... volwassen insecten imago worden genoemd? ... de maan Ganymedes van Jupiter groter is dan Mercurius? ... Roel van Duijn negen politieke groeperingen vertegenwoordigde? ... de term soap ontstond doordat deze series oorspronkelijk gesponsord werden door wasmiddelfabrikanten? ... Eddie Eagan olympisch kampioen werd in het boksen op de Olympische Zomerspelen van 1920 en in het bobsleeën op de Olympische Winterspelen van 1932?
31 juli ... bamboe behoort tot de grassenfamilie? ... Orisant de naam is van een in de zeventiende eeuw verdronken eiland in de Oosterschelde? ... de fictieve Tegenpartij van Van Kooten en De Bie eenmaal een heuse Kamervraag heeft gesteld, via kamervoorzitter Dick Dolman? ... op 26 oktober 2009 de website GeoCities ophield te bestaan, waardoor er 38 miljoen pagina's verdwenen? ... het Vdara Hotel & Spa in Las Vegas door zijn holle ronde vorm gereflecteerd zonlicht zo sterk concentreert op bepaalde plekken rond het zwembad dat het schade kan veroorzaken?	14 augustus ... de eerste opvoering in 1877 van Het zwanenmeer van Tsjaikovski compleet werd afgekraakt? ... het dorpje Loen in Noorwegen tot twee keer toe is getroffen door een vloedgolf toen een rotsblok in het naastgelegen meer stortte, waarbij in totaal 135 doden vielen? ... het Ir. D.F. Woudagemaal bij Lemmer het grootste stoomgemaal uit de geschiedenis is, nog steeds wordt gebruikt en op de werelderfgoedlijst van de UNESCO staat? ... spinnendoders wespachtige insecten zijn die uitsluitend jagen op spinnen? ... door het Nova Zembla-effect de zon eerder lijkt op te komen dan in werkelijkheid mogelijk is?
30 juli ... de Friezenkerk, ook bekend onder de naam Santi Michele e Magno, in Rome staat? ... er skateboards bestaan die zo klein zijn, dat ze met de vingers bestuurd worden? ... het woord wildplassen pas sinds 1995 is geattesteerd in de Nederlandse taal, terwijl het verwijst naar een verschijnsel dat in wezen altijd heeft bestaan? ... Klorkestein, de vertolker van het officieuze Haagse volkslied O, o, Den Haag, in werkelijkheid een anagram is van het Klein Orkest? ... het Internationaal Comité van het Rode Kruis driemaal de Nobelprijs voor de Vrede heeft gewonnen (1917, 1944, 1963)?	15 augustus ... in 2000 tot de drie mooiste Nederlandstalige gedichten werden verkozen Zeven maal om de aarde gaan van Ida Gerhardt, Ik ging naar Bommel om de brug te zien van M. Nijhoff en Denkend aan Holland van H. Marsman? ... het kinderliedje 'Daar zaten zeven kikkertjes / Al in een boerensloot' van Jan Pieter Heije oorspronkelijk drie strofen telt en gaat over een kikkertje dat denkt dat hij mooier kan zingen dan een nachtegaal? ... Julius Caesar, toen hij op 25-jarige leeftijd gevangen werd genomen door piraten, zijn losgeld van 20 naar 50 talenten liet verhogen? ... Alfred Tennyson in 1833 dichtte over the lady of Shalott terwijl ze onderweg is naar het legendarische kasteel Camelot van koning Arthur, zoals in 1888 uitgebeeld door de prerafaëlitische schilder John William Waterhouse? ... de meeste Europese landen in de jaren zeventig kozen voor de invoering van zomer- en wintertijd?
29 juli ... de regendans bij primitieve volkeren volgens Robert K. Merton dient om de sociale cohesie te versterken tijdens moeilijke, droge periodes? ... de cryptozoölogie een pseudowetenschap is die zich bezig houdt met onder meer het monster van Loch Ness, Bigfoot, mensenetende bomen en de Wolpertinger? ... een atleet bij het polsstokhoogspringen de lat naar voren of naar achteren kan laten verplaatsen? ... de naam van de vrouwelijke kapitein Kathryn Janeway in de sciencefictionserie Star Trek: Voyager verwijst naar de feministische schrijfster Elizabeth Janeway? ... er een soort staartdeling bestaat voor het worteltrekken?	16 augustus ... men in 2010 in een straat in Stockholm een systeem installeerde dat inkomsten van snelheidsbekeuringen verlootte onder de automobilisten die zich wel aan de maximumsnelheid hielden? ... het gebouw Turning Torso in Malmö, ontworpen door Santiago Calatrava, geïnspireerd is op een gedraaide wervelkolom? ... de Cypraea moneta (een kaurislak) zijn Latijnse naam ontleent aan het gebruik ervan als betaalmiddel? ... de supernova uit 1987 die met het blote oog te zien was geen onderdeel uitmaakte van de Melkweg en dat Keplers supernova in 1604 de laatste supernova uit de Melkweg was die met het blote oog kon worden gezien?
28 juli ... het Spaanse Rijk van Karel V (1500-1558) het eerste rijk was waar de zon nooit onderging? ... Oekraïne het grootste land is dat helemaal in Europa ligt? ... de Vlaamse begijnhoven, de Grote Markt van Brussel, de binnenstad van Brugge en de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Doornik allemaal op de Werelderfgoedlijst staan? ... de zon op Venus, anders dan op de andere planeten van het zonnestelsel, in het westen opkomt? ... Tijger in een tropische storm (1891) het eerste schilderij van Henri Rousseau was met de jungle als onderwerp, een thematiek waaraan hij zijn grootste bekendheid te danken heeft?	17 augustus ... hoewel tot en met sint-juttemis "nooit" betekent, sint-juttemis mogelijk een echt bestaande dag is, namelijk 17 augustus? ... naast de mens, de blauwoogmaki (Eulemur flavifrons) de enige primaat is met blauwe ogen? ... Bertha van Holland koningin was van Frankrijk? ... de Australische film The Story of the Kelly Gang (1906) wordt beschouwd als de eerste langspeelfilm ter wereld? ... Marc Bolan vaak over auto's zong, terwijl hij zelf niet kon autorijden, en om het leven kwam in een Mini Clubman met zijn vriendin achter het stuur?

Alle dagen

Januari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Februari	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29
Maart	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
April	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Mei	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Juni	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Juli	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
Augustus	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
September	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
Oktober	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31
November	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30
December	1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31

Zie ook