Lijsten van onderwerpen over de geschiedenis van Japan

Deze pagina bevat lijsten met artikelen in de Nederlandstalige Wikipedia over de geschiedenis van Japan. Zie ook de Categorie:Geschiedenis van Japan.

Algemene onderwerpen

Geschiedenis van Japan
Japanse jaartelling
Keizer van Japan
- Lijst van keizers van Japan
Shogun - militair en politiek heerser
Shintoïsme - traditionele Japanse godsdienst
Japanse arbeidersbeweging
Diplomatieke relaties tussen Japan en Rusland
koninkrijk Riukiu - onafhankelijk van de 14e tot de 19e eeuw

Vroege geschiedenis

legendarische keizers
- Jimmu (vanaf 660 v.Chr.)
- Suizei (581-549)
- Annei (549-511)
- Itoku (510-477)
- Kosho (475-393)
- Koan (392-291)
- Korei (290-215)
- Kogen (214-158)
- Kaika (157-98)
- Sujin (97-30)
- Suinin (29 vC-70 nC)
- Keiko (70-130)
- Seimu (131-191)
- Chuai (192-200)
Jomonperiode - oudste gedefinieerde cultuurperiode (tot 250 v.Chr.)
Yayoiperiode - cultuurperiode (250 v.Chr. - 300 n. Chr.)
Wajinden - oudste (Chinese) tekst over Japan (ca. 250)
- Himiko (overl. ca. 248) - heerseres over Japan volgens Chinese bronnen
Ojin - keizer (270-310)
Kofunperiode - cultuurperiode gekenmerkt door grafheuvels (ca. 250-500)
Yamatoperiode - eerste historische periode (ca. 250-710)
Soga - machtige familie (587-645)
Shotoku (574-622) - prins-regent (ca. 600)
Kojiki - historisch overzicht tot ca. 300, geschreven ca. 700
Nihonshoki - historisch overzicht tot ca. 700, geschreven ca. 720

Machtsperiode van de Fujiwara

Fujiwara Kamatari, stichter van de Fujiwara-familie

Fujiwara (familie) - machtigste familie vanaf ca. 645, regenten van de keizer vanaf 9e eeuw
Taika-hervormingen - hervormingen naar Chinees voorbeeld (645)
Taikaperiode - periode van deze hervormingen tot 650
Fujiwara-kyo - hoofdstad van Japan (694-710)
Heijō - hoofdstad van Japan (710-784)
Ritsuryo - rechtssysteem (8e eeuw)
Emishi - 'barbaren' op noordelijk Honshu (8e en 9e eeuw)

Personen

Tenji (626-672) - keizer (661-672)
Kobun (648-672) - keizer (672)
Tenmu - keizer (672-686)
Jitō (645-703) - keizerin (686-697)
Monmu (683-707) - keizer (697-707)
Genmei (661-722) - keizerin (707-715)
Shomu (701-756) - keizer (724-749)
Koken/Shotoku (718-770) - keizerin (749-758 en 764-770)
Kammu (737-806) - keizer (781-806)
Sugawara no Michizane (845-903) - geleerde, dichter en bestuurder

Middeleeuwen

Minamoto - machtige familie, waaronder de eerste shogun (12e eeuw)
Genpei-oorlog - strijd tussen de families Taira en Minamoto (1180-1185)
Kitayamacultuur - cultureel leven in de Muromachiperiode (14e-16e eeuw)

Personen

Shirakawa (1053-1129) - keizer (1073-1087)
Minamoto no Yoritomo (1147-1199) - eerste shogun (vanaf 1192)
Minamoto no Yoshitsune (1159-1189) - generaal, broer van Yoritomo
Go-Daigo (1288-1339) - keizer (1318-1339)
Ashikaga Takauji (1305-1358) - shogun
Ashikaga Yoshimitsu (1358-1408) - shogun (1368-1394)

Sengoku en hereniging

Sengoku-periode binnenlandse strijd (15e en 16e eeuw)
- Daimyo - naam voor een krijgsheer/regionaal heerser
Takeda Shingen (1521-1573) - daimyo
Uesugi Kenshin (1530-1578) - daimyo
Oda Nobunaga (1534-1582) - eerste hereniger
Toyotomi Hideyoshi (1536-1598) - tweede hereniger
Tokugawa Ieyasu (1543-1616) - derde hereniger, stichter Tokugawa-shogunaat
- Slag bij Sekigahara - Tokugawa Ieyasu verslaat Toyotomi Hideyori (1600)
Mori Terumoto (1553-1625) - daimyo
Miyamoto Musashi (1584-1645) - daimyo

Edoperiode (1603-1867)

Staatsbestuur

Tokugawa-shogunaat
Sankin kotai - politiek systeem
- Bakufu - het shogunaat
Samoerai - bestuurdersklasse (oorspronkelijk soldaten)
Tokugawa Iemitsu (1604-1651) - shogun (1623-1651)

Contacten met het Westen

De Liefde - eerste Nederlandse schip in Japan (1600)
- William Adams (1564-1620) - Engelsman aan boord van De Liefde, kreeg een hoge positie aan het hof
Hasekura Tsunenaga (1571-1622) - gezant naar Mexico en Europa (1613-1620)
Dejima - kunstmatig eilandje bij Nagasaki, landingspunt voor Nederlandse handelaren (1641-1859)
- lijst van opperhoofden van Dejima
Hofreis naar Edo
Engelbert Kaempfer (1690-1692) - Duitse geleerde
Jan Cock Blomhoff (1809-1824) - Opperhoofd Nederlandse vestiging
rangaku - 'Nederlandkunde': Japanse bestudering van Nederland en het westen

Opening van Japan

Jevfimi Poetjatin (1803-1883) - Russische viceadmiraal (1853)
Verdrag van Shimoda - verdrag met Rusland (1855)

Einde van het Shogunaat

Tokugawa Nariaki (1800-1860) - daimyo
Shinsengumi - speciale politiemacht

Meiji-restauratie

Tokugawa Yoshinobu (1837-1913) - laatste shogun (1867)
Meiji-restauratie hervormingsgezinde keizerlijke regering neemt macht over van Shogun (1868)
Boshin-oorlog - gewapend conflict tussen keizer en shogun (1868-1869)
Kome Hyappyo - voedselhulp gebruikt om een school te stichten (1868)
Eed in Vijf Artikelen - beleidsverklaring van de Meiji-regering (6 april 1868)

Personen

Meiji (keizer) (1852-1912) - keizer (1867-1912)
Fukuzawa Yukichi (1835-1901) - intellectueel en hervormer
Toshimichi Okubo (1830-1878) - politicus, leider van de staatsgreep tegen de Shogun

Imperialistisch Japan

Japanse Keizerrijk (1868-1947)
Meijiperiode - regeringsperiode van de Meiji-keizer na de Meijirestauratie (1868-1912)
Japanse koloniën
Kokutai - het Japanse nationale zelfbeeld
Seikanron - het 'Koreaprobleem' (1868-1876)
Verdrag van Sint-Petersburg - Japans-Russische grens geregeld (1875)
Vergiftigingsschandaal van de Ashio-kopermijn - vervuilingsprobleem (1892)
Eerste Chinees-Japanse Oorlog - oorlog met China over Korea (1894-1895)
- Verdrag van Shimonoseki - vredesverdrag (april 1895)
- Drie Landen-interventie - Rusland, Frankrijk en Duitsland dwingen Japan tot herziening van Shimonoseki (23 april 1895)
Russisch-Japanse Oorlog (1904-1905)
- Slag bij Tsushima - laatste en beslissende zeeslag (mei 1905)
- Verdrag van Portsmouth - vredesverdrag (5 september 1905)
Japanse bezetting van Korea (1910-1945)
Taishoperiode - regering van Yoshihito (1912-1926)
Japan en de Eerste Wereldoorlog (1914-1917)
Mantsjoekwo - vazalstaat in Mantsjoerije (1932-1945)
- Mantsjoerije-incident - Japanse inval (1931)
- Pu Yi - keizer van Mantsjoekwo
- Eenheid 731 - geheime legereenheid, bestudeert biologische wapens
- commissie-Lytton - Volkenbondcommissie veroordeelt Japan
- Het incident van 15 mei 1932

Personen

Matsukata Masayoshi (1835-1924) - premier (1891-1892; 1896-1898)
Yoshihito (1879-1926) - keizer (1912-1921/1926)

Tweede Chinees-Japanse Oorlog en Tweede Wereldoorlog

Tweede Chinees-Japanse Oorlog (1937-1945)
- Japans-China
- Slag om Sjanghai (augustus 1937)
- Bloedbad van Nanking - massamoord door Japanners na inname van Nanking (1937-1938)
Algemeen
- Driemogendhedenpact - Japan sluit zich aan bij de asmogendheden (1940)
- Conferentie van Caïro - Geallieerden voorwaarden voor Japanse overgave vastgesteld (november 1943)
- Verklaring van Potsdam - Bevestiging van Caïro (juli 1945)
Vijandelijkheden met de Sovjet-Unie (1938-1939)
- Slag om het Chasanmeer - (juli-augustus 1938)
- Slag bij Halhin Gol (mei-september 1939)
- Neutraliteitsverdrag (1941)
Expansie in Zuidoost-Azië
- Slag om de Filipijnen (december 1941-mei 1942)
- Slag om Ambon (januari-februari 1942)
- Slag om Singapore (januari-februari 1942)
- Slag in de Javazee (februari 1942)
- Dodenspoorlijn - door dwangarbeiders aangelegde spoorlijn in Birma (1942-1944)
- Jappenkamp - Japanse kampen in Nederlands-Indië
- Troostmeisje - gedwongen prostituees voor de soldaten
Oorlog tegen de Verenigde Staten (1941-1945)
- Aanval op Pearl Harbor - aanval op Amerikaanse marinebasis op Hawaï (december 1941)
- internering van Japanse Amerikanen (1942-1945)
- Slag in de Koraalzee - einde van de Japanse opmars (mei 1942)
- Slag bij Midway (juni 1942)
- Slag om de Aleoeten (1942-1943)
- Slag om Guadalcanal (1942-1943)
  - landing - 7 augustus
  - Zeeslag bij het eiland Savo - 9 augustus
  - Ironbottom Sound
- Slag in de Golf van Leyte - zeeslag nabij de Filipijnen (oktober 1944)
- Landing op Iwo Jima (februari-maart 1945)
  - Operatie Detachment - codenaam
- Bombardement op Tokio (maart 1945)
- Slag om Okinawa (april-juni 1945)
- Kamikaze - zelfmoordeenheden (1944-1945)
- Atoombommen op Hiroshima en Nagasaki (augustus 1945)
  - Little Boy - bom op Hiroshima
    - Enola Gay - gebruikte bommenwerper
    - Sadako Sasaki (1943-1955) - slachtoffer
  - Fat Man - bom op Nagasaki
    - Bockscar - gebruikte bommenwerper
- Tokyo Rose - propaganda-presentatrices
  - Iva Toguri D'Aquino (1916-2006)
- operatie Downfall - geplande invasie in Japan

Personen

Hirohito (1901-1989) - keizer (1926-1989)
Nagako Kuni (1903-2000) - echtgenote van Hirohito
Fumimaro Konoe (1891-1945) - premier (1937-1939,1940-1941)
Hideki Tojo (1884-1948) - generaal, premier (1941-1944)
Kuniaki Koiso (1880-1950) - premier (1944-1945)
Yosuke Matsuoka (1880-1946) - minister van buitenlandse zaken (1940-1941)
Mamoru Shigemitsu (1887-1957) - minister van buitenlandse zaken (1943-1945)
Sadao Araki (1877-1966) - minister van oorlog (1931-1934)
Isoroku Yamamoto (1884-1943) - admiraal
Tomoyuki Yamashita (1885-1946) - generaal, leidde de verovering van Malaya
Masaharu Homma (1887-1946) - luitenant-generaal, leidde de verovering van de Filipijnen
Minoru Genda (1904-1989) - piloot, plande Pearl Harbor
Kenichi Sonei - kampcommandant
Chiune Sugihara - diplomaat, hielp Litouwse Joden aan visa

Schepen en wapens

Zie Categorie:Japans marineschip in de Tweede Wereldoorlog
Zie Categorie:Japans gevechtsvoertuig in de Tweede Wereldoorlog
Zie Categorie:Japans vliegtuig in de Tweede Wereldoorlog
Type A - onderzeeboottype

Naoorlogs Japan

Nasleep van de Tweede Wereldoorlog
- Proces van Tokio - proces tegen oorlogsmisdadigers (1946-1948)
- Proces van Chabarovsk (1949)
- Sensai koji - oorlogswezen, in het bijzonder in China
Veiligheidsverdrag tussen Japan en de Verenigde Staten (1951)
Vredesverdrag van San Francisco (1952)
Aum Shinrikyo - sekte, pleegde aanslag op metro van Tokio (1995)

Politiek

Personen

Hiroo Onoda (*1922) - soldaat die tot 1974 bleef doorvechten
William Webb (1887-1972) - president van het proces van Tokio
Douglas MacArthur (1880-1964) - Amerikaans generaal, leider bezettingsmacht (1945-1951)
Shigeru Yoshida (1878-1967) - premier (1946-1947 en 1948-1954)
Tetsu Katayama (1887-1978) - premier (1947-1948)
Akihito (*1933) - keizer (1989-)
Toshiki Kaifu (*1931) - premier (1989-1991)
Itcho Ito (1945-2007), burgemeester van Nagasaki (1995-2007)
Ryutaro Hashimoto (1937-2006) - premier (1996-1998)
Yoshiro Mori (*1937) - premier (2000-2001)
Junichiro Koizumi (*1942) - premier (2001-2006)
Koki Ishii (1940-2002) - vermoord parlementariër
Shinzo Abe (*1954) - premier (2006-2007)
Hakuo Yanagisawa (*1935) - politicus
Taro Aso (*1940) - politicus
Yasuo Fukuda (*1936) - premier (2007-2008)
Naruhito (*1960) - kroonprins
Masako Owada (*1963) - echtgenote van Naruhito
Akishino (*1965) - prins
Sayako (*1969) - prinses
Hisahito (*2006) - prins