Naar inhoud springen

Gletsjer

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
De Aletschgletsjer in Zwitserlaand; de grootste gletsjer van de Alpen

Een gletsjer is een bewegende iesbulte, evormd uut sni'j. Sni'j vormt een gletsjer as de sni'j laank genog liggen blif (deur de jaoren en ieuwen henne) en dik genog wodt om in ies te veraanderen. Gletsjers bewegen onder heur eigen drok, as biester laankzem stromende revieren. Deur heur enorme gewicht en sliepende warking veraanderen ze et laandschop beheurlik. Zo maeken ze laandvormen as ketendalen, morenes en fjorden.

Gletsjers bedekken zo'n 15 miljoen km² eerdoppervlak, wat overienkomp mit zo'n 10% van et laandoppervlak. Ie vienden ze veural op Antarktika, in Gruunlaand en in et noorden van Kannede. Ze bevatten mit mekaer 29 miljoen km³ ies, zo'n 70% van al et zuutwaeter op Eerde. In warmere seizoenen laoten gletsjers dit los as smeltwaeter.

Een gletsjerdal hef een U-vormige deursnee, in teugenstelling tot een revierdal, dat meer V-vormig is.

Dit stok is eschreven in et Stellingwarfs van de Kop van Overiessel.