Aller au contenu

Tsekia

Avy amin'i Wikipedia
Saritanin'i Tsekia

I Tsekia na Repoblika Tseka dia firenena ao Eorôpa Afovoany. Ny renivohiny dia i Prague. Ny tanàna lehibe indrindra dia ny renivohiny. Miisa 10 701 777 ny mponina ao aminy araka ny fanisana natao tamin' ny taona 2021. Ny faritr' ora dia +1. Česko na Česká Republika ny anarany amin' ny teny tseka.

Iray amin’ ireo fanjakana mahaleo tena avy amin’ ny fivakisan’ i Tsekôslôvakia tamin’ ny taona 1993 ny Repoblika Tseka (ny fanjakana hafa tao koa dia i Slôvakia). Eo anelanelan’ i Alemaina sy i Pôlônia sy i Slôvakia ary Aotrisy no misy an’ i Tsekia izay tsy manana morontsiraka.

Iray tamin’ ireo irenena tao Eorôpa Afovoany nanana fari-piaina-mponina ambony indrinda i Tsekôslôvakia. Nanomboka tamin’ ny taona 1990 dia nanatanteraka fanavaozana lehibe ireo mpitondra azy mba hanakaikezany ireo firenena ao amin’ ny Vondrona Eorôpeana.

Mamondrona faritra maro ny Repoblika Tseka: dia i Bôhemia sy i Môravia izay nanjakazakan’ ny Habsborga teo anelanelan’ ny taona 1526 sy 1918. Taorian’ ny Ady Lehibe Valohany dia rava ny Empira Aostrô-Hongariana. I Tsekia sy i Slôvakia, izay nandrafitra azy, dia nivondrona ka namorona fanjakana mahaleo tena, dia tsy iza izany fa ny Repoblikan' i Tsekôslôvakia. Maro vahoaka vitsy anisa ny ao amin’ ny Repoblika Tseka, ka isan’ izany indrindra ny Alemana any amin’ ireo Sudètes. Nakamban’ i Adolf Hitler tamin’ i Alemaina ireo Sudètes tamin’ ny alalan’ ny fifanarahana tao Munich tamin’ ny taona 1938. Nanafika an’ i Tsekia ny Almana tamin’ ny taona 1939. Taorian’ ny ady dia lasa demôkrasia entim-bahoaka i Tsekôslôvakia ka nampanarahina ny an’ ny Firaisana Sôvietika ny fampandrosoana azy. Tamin’ ny taona 1968 dia nanandrana ny demôkrasia tao amin’ ny fireneny ireo mpitondra tao ary nametraka "sôsialisma manan-tavan' olombelona": izany no atao hoe "Lohataonan’ i Prague". Nofaizin’ ny tafiky ny Dinan’ i Varsovia (tafik’ ireo firenena niara-dia amin’ ny Firaisana Sôvietika) izany andrana izany. Taorian’ ny nahazoan’ i Mikhaïl Gorbatchev ny fahefana, izay nanao fanavaozana maro, dia niaina tamin’ ny atao hoe "Revôlisiôna malambolamb" (frantsay: "Revolution de velours") i Tsekôslôvakia: natao amin’ ny fomba milamina ny tetezamita mankany amin’ ny demôkrasia. Ilay mpanoratra atao hoe Václav Havel no lasa filohan’ i Tsekôslôvakia tamin’ ny taona 1989. Namorona fanjakana roa mahaleo tena tamin’ ny taona 1993 ny fivakisan’ i Tsekôslovakia, ka teraka tamin’ izany ny Repoblika Tseka sy i Slôvakia. Nitoetra ho filohan’ ny Repoblika Tseka i Václav Havel mandra-pahatongan’ ny taona 2003. Tamin’ ny taona 2004 dia niditra ho mpikambana ao amin’ ny Vondrona Eorôpeana ny Repoblika Tseka.

Jereo koa

[hanova | hanova ny fango]

Firenena ao Eorôpa

Albania - Alemaina - Andôra - Aotrisy - Belzika - Bielôrosia - Bolgaria - Bôsnia-Herzegôvina - Danemarka - Espaina - Estônia - Fanjakana Mitambatra - Finlandy - Frantsa - Grisia (na Gresy) - Hôngria (na Hongaria) - Irlanda - Islandy - Italia - Jeôrjia - Kipra (na Sipra) - Krôasia (na - Krôatia) - Letônia - Liktenstaina - Litoania - Loksemborga - Masedônia Avaratra (na Makedônia Avaratra)- Malta - Môldavia - Môntenegrô - Nederlandy - Nôrvezy - Okraina - Pôlônia - Pôrtogaly - Romania - Rosia - San-Marîno - Serbia - Slôvakia - Slôvenia - Soeda - Soisa - Tsekia - Vatikàna.

Kôntinenta eto an-tany

Mbola ambangovangony ity lahatsoratra ity ary tokony hofenoina.

Azonao atao ny mandray anjara eto amin'ny Wikipedia amin'ny alàlan'ny fanitarana azy.
Jereo koa ny pejy Ahoana ny manao takelaka rehefa te-hijery hoe ahoana no fanaovana azy.