Edukira joan

Kelato

Wikipedia, Entziklopedia askea
Etilendiamina kelatoa bat osatzen metal batekin

Kelato esaten zaie ioi metaliko baten inguruan eratutako konplexu oso egonkorrei. Konplexuaren ioi metalikoa ez-metalen atomoekin lotzen da, adibidez, nitrogeno, karbono edo oxigenoarekin, lotura kobalente koordinatuak dituen eraztun heterozikliko bat lortzeko[1].

Ez-metalen atomoei estekatzaile deritze, eta metalarekin lotura bat eta sei lotura bitarte sor ditzake.

Kelatoaren egiturak egonkortasun handia ematen dio konplexuari eta zenbat eta eraztun gehiago eratu egonkortasuna gero eta handiagoa izaten da. Horrez gain, ioi metalikoa nolabait babesturik geratzen da estekatzailearekiko lotura-sarearen barnean, beste eratako konplexuen formazioa galaraziz[2].

Kelatoak eratzeko prozesuari kelazio esaten zaio. Kelazioa prozesu oso egokia da metalak ingurune batetik erauzteko. Edatuko ura tratatzeko erabiltzen dira, metal astunak erauzteko. Halaber, metalak hartzeagatik pozoitutakoak tratatzeko usatzen da, etsenplurako merkurioz, kadmioz edo artsenikoz pozoitutakoak.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. «ZT Hiztegi Berria» zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2024-03-25).
  2. Basterretxea, Francisco; Zabala, Gorka; Mijangos, Fernando; Izurieta, Itziar; Etxebarria, Nestor & Martinez de Marigorta, Edorta. (1996). Kimika orokorra. Udako Euskal Unibertsitatea, 405-406 or. ISBN 84-86967-71-6..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]