Edukira joan

Atari:Eskozia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Null
Eskoziako bandera Ongi etorri Eskoziako Atarira!
Welcome to the Scotland Portal!
Fàilte gu Portal na h-Alba!
Hailsin tae tha Scotland Portal!
Ongietorri Eskoziara.

Eskozia (Ingelesez eta Scotseraz Scotland; Eskoziako gaeleraz Alba) Erresuma Batua osatzen duten lau herrialdeetatik iparraldeena kokatzen dena da. Ingalaterra eta Galesekin batera Britainia Handiko Uhartea osatzen dute, Eskoziak lurralde honen heren bat hartzen du eta 790 uharte baino gehiago ditu. Ipar eta mendebaldean Ozeano Atlantikoarekin mugatzen du, ekialdean Ipar Itsasoarekin, hegoaldean Ingalaterrarekin eta azkenik hego-mendebaldean Iparraldeko Kanala eta Irlandako Itsasoarekin. Eskoziar lurraldea 78.772 km2-tan hedatzen da eta bere biztanleria gutxi-gorabehera 5.116.900 biztanletakoa da, honek km2-ko 65 biztanleko dentsitatea ematen duelarik. Hiriburua Edinburgh da, aldiz hiririk handiena Glasgow, azken honen hiriguneak eskoziar biztanlegoaren %20a osatzen duelarik.

1707 urterarte Eskoziako Erresuma independientea izan zen, data honetan Britainia Handia sortzeko Ingalaterrarekin Batasun Agiria sinatu zelarik. Batasunak ez zuen Eskoziako berezko sistema legal edo judizialaren aldaketarik suposatu, hau ordudanik Gales, Ingalaterra eta Ipar Irlandakotik ezberdina delarik, honenbestez nazioarteko zuzenbidean erakunde juridiko ezberdintzat onartu eta hartzen da. Berezko legeen biziraupena jaso da, baita eskoziar kulturako zati diren hezkuntza eta erlijio sistema ezberdinak, hauek mendeetan zehar garatu direlarik.

XIX. mendean sortua, eskoziar independentismoa eragin eta indarra pilatzen joan da, batez ere XX. mendearen amaieratik aurrera eta Scottish National Party (SNP, Eskoziako Alderdi Nazionala) alderdiak ordezkatuta, honen helburu nagusia Eskoziako independentzia delarik,2007ko martxoko Eskoziar Parlamenturako Hauteskundeetan gehiengo sinplea lortu zuen.

Gehiago irakurtzeko sakatu hemen...



Eskoziako banaketa administratiboa
Asteko eskoziar abestia


Donald Mc Gillavry - Silly Wizard - Sakatu hemen entzuteko


Iruditegia
Atal honetan Eskoziari buruzko argazki eta irudiak aurkituko dituzu, betiere gaiaren arabera sailkatuak:






Old Man of Storr, Skye uhartea.
Nabarmendutako eskoziar artikulua

Eilean Donan (Eskoziako gaelerazko berezko izena hori bera du; euskaraz Donanen Uhartea esan nahi du), Eskoziako Highland eskualdearen mendebaldean dagoen Loch Duich lakuan kokatzen den uhartetxo batean dago. Lurrera oinezkoentzako eginiriko zubitxo batez loturik dago eta Dornie herritik mila erdi batera kokatzen da. Eilean Donan leku izenaren jatorria San Donanen datza, zeltiar santu eta martiria. Askok eta askok gaztelu hau Eskoziako ederrenatzat dute eta ez da harritzekoa Eskoziako Turismo Gida askoetan bere argazkiak aurkitu ahal izatea.

Eilean Donan gaztelua.

Eilean Donan gaztelua

[aldatu iturburu kodea]

Jatorrizko gaztelua Alexander II.a Eskoziako erregeak 1220. urtean Bikingoen erasoaldien aurkako babesa emateko asmoz eraiki zuen. XIII. menderako Kintaileko Mathieson Klanaren (beranduago Earls of Seaforth tituludunak) gotorleku nagusi bilakatua zen.

1539an Iain Dubh Matheson, Matheson Klanaren buru zena, gaztelu hau Sleateko MacDonald Klanaren aurka Eilean Donan uhartean defendatzen ari zelarik hil zen.

1719 urteko apirilean Jakobitatarren Altxamenduaz baliatuz espainiar gudarostea gazteluaz nagusitu zen. Gaztelua berreskuratua izan zen, eta ondoren 1719ko maiatzaren 10-13 egunen artean Britainiar Erret Itsas Gudarosteko hiru fragatek bertan behera suntsitu zuten. Hilabete bat beranduago Espainia Gudarosteak Glen Shieleko Gudan garaituak izan ziren. ...gehiago irakurri