Saltu al enhavo

Robotiko

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Robotiko estas interdisciplina scienco (mekaniko, aŭtomatiko, elektroniko, kibernetiko kaj komputiko), kies celo estas prilabori robotojn. Unu el la fakoj de robotiko estas artefarita intelekto.

Fakoj de robotiko

[redakti | redakti fonton]

Etimologio de nomo

[redakti | redakti fonton]

Unuafoje robotiko estis uzata de Isaac Asimov en lia sciencfikcia novelo "Tuŝludo" (pl:"Zabawa w berka", en:"Runaround"), editata en marto 1942. Tamen, Asimov ne sciis ke li kreis novan terminon. Robotiko estas derivata de la termino 'roboto' kiu estis ankaŭ nova vorto, unuafoje uzata en 1920 de la ĉeĥa verkisto Karel Čapek por lia teatraĵo R.U.R. (Rosumaj Universal-Rlobotoj).

Robothelpa lingvo-instruado

[redakti | redakti fonton]
NAO humanoida roboto
Homsimila roboto NAO

Formala instruado de dua lingvo ankaŭ fariĝis ĉiam pli parto de edukprogramoj de bazaj lernejoj ene de Eŭropa Unio. Kvankam la EU-multlingvisma politiko rekomendas komenci instrui infanojn duan lingvon en juna agho, en la praktiko, krom kelkaj esceptoj, la plej multaj landoj elektas por la angla kiel dua instruata lingvo en bazaj lernejoj kaj antaŭe. L2TOR (de la hispana El Tutor aŭ 'privata profesoro') estas esplorprojekto kies vizio estas ke sociaj robotoj povas kontribui al la EU-celo instrui al ĉiu infano duan lingvon ne grupe, sed pere de instruisto rekte al unuopa lernanto [1][2]. La EU kiu financas la projekton en la kadro de Horizon2000, celas helpe de robotoj disvolvi la scion de dua lingvo ĉe bazlernejaj migrintdevenaj infanoj en Germanio, Nederlando kaj Turkio. La projekto fokusas sur la instruado de la angla kiel dua lingvo al infanoj kiuj estas denaskaj parolantoj de la nederlanda, germana kaj turka, dum al enmigrintaj infanoj parolante la turkan kiel denaska lingvo oni instruas la nederlandan kaj germanan kiel dua lingvo, depende de lando en kiu ili loĝas.[3] L2TOR devenas konsorcio de kvin universitatoj kaj du eŭropaj teknologiaj entreprenoj en kiu kunlaboras lingvistoj kaj robotikistoj[2]. Homsimilaj robotoj havas avantaĝojn super ekranbazitaj teknologioj en edukado, kaj en lernorezultoj kaj motivado. Ĉar lingvo-akirado utilas por frua, personigita kaj interaga instruado, la nuna uzata perado de lingvoscio ofte estas malbone ekipita por trakti kun tio ĉi : Instrui duan lingvon al infanoj individue estas io kion plejparte ne eblas per grupa instruado antaŭ klasĉambro kun (preskaŭ) denaskaj parolantaj en eduka kaj hejma kuntekstoj. La fina celo de la projekto estas krei serion de lingvaj programoj pri diversaj temoj (kiel nombroj kaj spacaj konceptoj). L2TOR priskribas en dokumento la ĉefajn esplorfadenojn kaj atendatajn rezultojn de la projekto.[3]

La esploristoj kiu evoluigis L2TOR ankaŭ esperas uzi la robotn por helpi lerni la lingvon de sia nova adoptolando al la infanojn de migrintoj-rifuĝintoj. Kritiko pri la uzo de robotoj en la lingvo-instruado al jam traumatizitaj rifuĝintaj infanoj estas ke ĝi postulas specialan homan prizorgon, io kio ne povas doni al ili la roboto.[4]

Efikoj sur la labormerkato

[redakti | redakti fonton]

En 1930 la brita ekonomikisto John Maynard Keynes avertis por la kresko de teknologio. Li prediktis ke estontece estus multe da senlaboreco pro la teknologigo.

En 2013, la totala nombro de industriaj robotoj en uzo estis 1332 milionoj da ekzempleroj. Tiu nombro estis taksita je 1,480,800 antaŭ la fino de 2014 kaj ĝis 2,327,000 robotoj fino de 2018. Tiuj ciferoj estas bazitaj sur averaĝe dekdujara vivo de industriaj robotoj.[5]

Laŭ esploristo de L2TOR[2] socia lingvoinstrua roboto kia la humanoido NAO kostus nur ĉ. 6000 usonaj dolaroj kaj povus eble revolucii la lingvoinstruan politikon kie mankas monrimedoj por pagi instruistojn.[6]

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
Roboto Zora eble klopodos paroli en Esperanto estontece..
Roboto Zora eble klopodos paroli en Esperanto estontece..

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]

(angla) Internacia Federacio de Robotiko (IFR)

(angla) http://www.robotlab.com/

(angla) L2TOR

(franca) Tot-Cursus, 'Des robots pour enseigner les langues' (robotoj pro instrui la lingvojn)

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. (france) Mon prof de langues est un robot (Mia profesoro de lingvoj estas roboto)
  2. 2,0 2,1 2,2 (angla) L2TOR esplorprojekto
  3. 3,0 3,1 (angle) L2TOR - Second Language Tutoring using Social Robots (L2TOR-instruado de dua lingvo uzante robotojn)
  4. (germane) Guten Morgen, Herr C3PO! (bonan matenon, sinjoron C3PO!)
  5. (angla) «Industrial Robots Statistics» Arkivigite je 2016-03-27 per la retarkivo Wayback Machine [World Robotics 2014], Industrial Robots (arkivo) sur IFR International Federation of Robotics ((konsultita la 13an augusto 16)
  6. (franca) Des robots pour enseigner les langues (robotoj por instrui la lingvojn).