Saltu al enhavo

Dezertoj kaj kserofitaroj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Dezertoj kaj kserofitaroj
biomo, WWF biome [+]
Vikimedia Komunejo:  Deserts and xeric shrublands [+]
vdr
Biomoj
Tersupraĵaj biomoj
Tundro
Tajgo
Montaraj herbejoj kaj arbustaroj
Mezvarmaj koniferarbaroj
Tropikaj kaj subtropikaj koniferarbaroj
Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj
Mediteraneaj arbaroj, duonarbaroj kaj arbustaroj
Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj
Tropikaj kaj subtropikaj sekaj foliarbaroj
Mezvarmaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj
Tropikaj kaj subtropikaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj
Dezertoj kaj kserofitaroj
Inunditaj herbejoj kaj savanoj
Ĉeriveraj areoj
Malsekejo
Akvaj biomoj
Lageto
Marbordo
Mangrovo
Algarbaroj
Koralrifoj
Neritika zono
Kontinenta plataĵo
Pelaga zono
Benta zono
Varmaj fontoj
Malvarmaj submarfontoj
Aliaj biomoj
Enroka biomo
Ĉi tiu kesto: vidi  diskuti  redakti

La dezertoj kaj kserofitaroj estas biomo karakterizata de plantoj kaj bestoj kiuj bezonas nur malgrandajn kvantojn da humideco [1].

Priskribo

[redakti | redakti fonton]

Dezertoj kaj kserofitaroj ricevas jaran meznombran precipitaĵon de malpli ol 150 mm, kaj havas duonaridan aŭ plenaridan klimaton, karakterizita de forta humideca deficito, kie jara potenca perdo de humideco kaŭze de vaporiĝ-transpiro nete superas humidecon ricevitan kiel pluvo. Dezertoj kaj kserofitaroj troviĝas en tropikaj, subtropikaj, kaj moderaj klimataj regionoj. Dezertaj grundoj emas esti sablajrokaj, kaj kun malalta proporcio je organikaj materioj. Salajalkalaj grundoj estas kutimaj. Plantoj kaj bestoj en dezertoj kaj kserofitaroj estas taŭgaj por malalte humidecaj cirkonstancoj. Plenaridaj regionoj plejofte estas senigitaj de vegetaĵaro kaj besta vivo, kaj ampleksas rokajn dezertojn kaj sablajn dunojn. Vegetaĵaro en aridaj klimatoj povas inkluzivi maloftajn herbejojn, arbustarojn, kaj duonarbarojn. Plantoj, taŭgaj por aridaj klimatoj, estas nomataj kserofitoj, kaj inkluzivas sukulentajn plantojn, kriptofitojn, sklerofilajn kaj jarajn plantojn. Bestoj, inkluzive de insektoj, reptilioj, araneoj, birdoj kaj mamuloj, multfoje estas noktulaj por eviti humidecan perdon.

Tutmonda disvastiĝo de la dezertoj kaj kserofitaroj.
Izolita, Argyroxiphium de Havajo adaptiĝis al kserofitaj mikroklimatoj ene de vulkanaj krateroj, kaptanta kaj kanaligante roson kaj protektanta siajn foliojn kun reflektantaj haroj.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. angle Merriam-Webster.com Merriam-Webster Dictionary definition of xeric

Listo de ekoregionoj

[redakti | redakti fonton]
Afrotropisaj dezertoj kaj kserofitaroj
AT1301 Aldabra-insularaj kserofitaroj  Sejŝeloj
AT1303 Orient-saharaj montar-kserofitaraj duonarbaroj  Ĉado,  Sudano
AT1304 Eritrea marborda dezerto  Eritreo,  Ĝibutio
AT1305 Etiopaj kserofitaj herbejoj kaj arbustaroj  Eritreo,  Etiopio,  Ĝibutio,  Somalio
AT1310 Kaoko-Dezerto  Angolo, {{{1 Namibio
AT1311 Madagaskaraj veprejoj  Madagaskaro
AT1315 Namiba Dezerto  Angolo, {{{1 Namibio
AT1318 Sokotraj kserofitaroj  Jemeno
AT1321 Sudokcident-arabaj montaraj duonarbaroj  Jemeno,  Sauda Arabio
Aŭstralaziaj dezertoj kaj kserofitaroj
AA1301 Karnarvon-kserofitaroj  Aŭstralio
AA1302 Centr-altaĵaj kserofitaroj  Aŭstralio
AA1303 Gibson-Dezerto  Aŭstralio
AA1304 Tanamia kaj grand-sabla dezertoj  Aŭstralio
AA1305 Granda Viktoria-Dezerto  Aŭstralio
AA1306 Senarb-ebenaĵaj kserofitaroj  Aŭstralio
AA1307 Pilbara-kserofitaroj  Aŭstralio
AA1308 Simpson-Dezerto  Aŭstralio
AA1309 Tirari-Stuart-ŝtondezerto  Aŭstralio
AA1310 Okcidentaŭstraliaj mulga-kserofitaroj  Aŭstralio
Nearktisaj dezertoj kaj kserofitaroj
NA1301 Kaliforni-duoninsula Dezerto  Meksiko
NA1302 Centra-meksika kserofitaro  Meksiko
NA1303 Ĉiuaŭa Dezerto  Meksiko,  Usono
NA1305 Grand-basena arbustara stepo  Usono
NA 1307 Centra-meksikaltebenaĵa kserofitaro  Meksiko
NA1308 Mojave-Dezerto  Usono
PA1310 Sonora-Dezerto  Meksiko,  Usono
Neotropisaj dezertoj kaj kserofitaroj
NT1303 Atakama-Dezerto  Ĉilio
NT1304 Kaatingo  Brazilo
NT1306 Kubaj kaktaroj  Kubo
NT1308 Gvaĥiraj-barankilaj kserofitaroj  Kolombio,  Venezuelo
NT1314 Sankt-lukaj kserofitaroj  Meksiko
NT1315 Seĉura-Dezerto  Argentino,  Peruo
NT1316 Tehuakan-vala kserofitaro  Meksiko
Orientalisaj dezertoj kaj kserofitaroj
IM1301 Dekkanaj dornaj kserofitaroj  Barato,  Srilanko
IM1302 : Tar-Dezerto  Barato,  Pakistano
IM1304 : Indus-vala dezerto  Pakistano
Palearktisaj dezertoj kaj kserofitaroj
PA1303 Arabaj-sinajaj dezertoj kaj kserofitaroj  Egiptio,  Jordanio,  Omano,  Sauda Arabio,  Sirio,  Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj,  Jemeno
PA1304 Atlantika marborda dezerto  Maŭritanio,  Maroko
PA1321 Nord-saharaj stepo kaj duonarbaroj  Alĝerio,  Egiptio,  Libio,  Maroko,  Tunizio,  Okcidenta Saharo
PA1325 Tropikaj dezerto kaj duondezerto apud Ruĝa Maro  Egiptio,  Irako,  Israelo,  Jemeno,  Jordanio,  Omano,  Sauda Arabio,
PA1327 Sahar-dezerta ekoregiono  Alĝerio,  Ĉado,  Malio,  Maŭritanio,  Niĝero,  Sudano
PA1328 Sud-iranaj dezerto kaj duondezerto  Irano
PA1329 Sud-saharaj stepo kaj duonarbaroj  Alĝerio,  Ĉado,  Malio,  Maŭritanio,  Niĝerio,  Sudano
PA1330 Taklamakano  Ĉinio
PA1331 Kserofitar-montaraj duonarbaroj de Tibestio kaj Ĝabal-Uvajnato  Ĉado,  Egiptio,  Libio,  Sudano
PA1332 Okcident-saharaj montar-kserofitaraj duonarbaroj  Alĝerio,  Niĝero,  Malio,  Maŭritanio

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]