Kup subskrypcję
Zaloguj się

ChatGPT zapewnia ogromne wsparcie nauczycielom. Oto dlaczego warto z niego korzystać

ChatGPT to nieoceniony sojusznik nauczycieli. Ułatwia tworzenie spersonalizowanych i interaktywnych materiałów dydaktycznych, a także pozwala na oszczędność czasu i energii, która może być następnie przeznaczona na bezcenne interakcje z uczniami. Zarówno w kontekście nauczania języków obcych, jak i tłumaczenia złożonych koncepcji matematycznych czy naukowych, ChatGPT staje się biblioteką pomysłów dostępną na wyciągnięcie ręki.

Nauczyciele mogą wykorzystywać ChatGPT do wielu zadań
Nauczyciele mogą wykorzystywać ChatGPT do wielu zadań | Foto: ProStockStudio / Shutterstock

Tworzenie materiałów dydaktycznych to jeden z głównych obszarów, w których ChatGPT może znacząco wspierać nauczycieli. Co dokładnie można wziąć pod uwagę? Dzięki algorytmom przetwarzania języka naturalnego, narzędzie AI pomoże w generowaniu różnych treści edukacyjnych, które w dodatku mogą być dostosowane do potrzeb i poziomu zaawansowania uczniów.

Wyobraźmy sobie przykładowo nauczyciela, który przygotowuje się do zajęć na temat zmian klimatycznych. Używając ChatGPT może on szybko przygotować szereg materiałów, takich jak szczegółowe plany lekcji obejmujące cele dydaktyczne, metody nauczania oraz spodziewane rezultaty. Nauczyciel może także wprowadzić prompt:

"Stwórz interaktywny scenariusz lekcji na temat wpływu globalnego ocieplenia na różnorodność biologiczną"

ChatGPT bez problemu stworzy dla nauczyciela scenariusz lekcji na dowolny temat
ChatGPT bez problemu stworzy dla nauczyciela scenariusz lekcji na dowolny temat | Mat. własne

Otrzyma wtedy gotowy do użycia na lekcji szkic, który będzie zawierał pytania do dyskusji, eksperymenty i aktywności grupowe zachęcające uczniów do krytycznego myślenia i rozwiązywania problemów.

Nauczyciel może też poprosić o stworzenie testów i quizów, które będą sprawdzać wiedzę uczniów w sposób angażujący i interaktywny. Tutaj może skorzystać z takiego promptu:

"Utwórz quiz z wyboru odpowiedzi na temat przyczyn zmian klimatycznych dla klasy siódmej"

Otrzyma zbiór pytań dostosowanych do poziomu klasy, które mogą być wykorzystane w trakcie lekcji lub jako część pracy domowej.

Nauczyciel pracuje z uczniami i korzysta z AI. Obraz wygenerowany przez ChatGPT z obsługą DALL-E
Nauczyciel pracuje z uczniami i korzysta z AI. Obraz wygenerowany przez ChatGPT z obsługą DALL-E | Mat. własne

ChatGPT może także asystować w redagowaniu arkuszy, które są niezbędne dla praktycznych ćwiczeń w klasie. Na przykład nauczyciel może użyć promptu:

"Stwórz arkusz pracy dla uczniów, który pomoże im zrozumieć cykl wody w przyrodzie"

Narzędzie wygeneruje wtedy kompleksowy arkusz pracy, w tym diagramy do uzupełnienia, pytania z lukami i krzyżówki.

Nauczyciel poszukujący inspiracji do twórczych pisemnych zadań dla swoich uczniów może również wpisać:

"Podaj pomysły na krótkie opowiadania, które uczniowie mogą napisać, aby eksplorować konsekwencje zanieczyszczenia środowiska"

Pomysły na krótkie opowiadania? Nie ma problemu
Pomysły na krótkie opowiadania? Nie ma problemu | Mat. własne

W odpowiedzi ChatGPT zaproponuje szereg kreatywnych treści i perspektyw, z których uczniowie mogą rozwinąć swoje historie.

W każdym z tych przykładów ChatGPT działa jako interaktywne narzędzie, które wspiera nauczyciela w procesie kreatywnym, oszczędzając czas i energię, które mogą być następnie poświęcone na bardziej personalne interakcje z uczniami i indywidualne podejście do procesu edukacyjnego.

Personalizacja nauki i tłumaczenie

Nauczyciele mogą tworzyć spersonalizowane materiały i zadania, które nie tylko odpowiadają na zróżnicowane style uczenia się, ale także angażują uczniów poprzez dostosowanie treści do ich zainteresowań i poziomu wiedzy.

Jeżeli nauczyciel chce np. dostosować zadania z matematyki do poziomu poszczególnych uczniów, może poprosić ChatGPT o wygenerowanie zestawów zadań o różnym stopniu trudności. Dla przykładu może wpisać prompt:

"Stwórz serię zadań z algebry dla początkujących, średnio zaawansowanych i zaawansowanych uczniów"

Następnie otrzyma różne zadania matematyczne, które są skrojone pod umiejętności i potrzeby uczniów na różnych poziomach zaawansowania.

Kiedy nauczyciel pracuje zaś nad rozwijaniem umiejętności czytania ze zrozumieniem, może użyć ChatGPT do przygotowania lektur i pytań, które są dopasowane do indywidualnych zainteresowań uczniów. Może wpisać do GPT przykładowo:

"Stwórz pytania do tekstu o kosmosie dla ucznia zainteresowanego astronomią"

ChatGPT bez problemu stworzy też pytania np. do tekstu o kosmosie
ChatGPT bez problemu stworzy też pytania np. do tekstu o kosmosie | Mat. własne

Wtedy uzyska pytania, które nie tylko pomogą w ocenie zrozumienia tekstu, ale również podsycają zainteresowanie ucznia danym tematem.

W kontekście personalizowania nauki języków obcych nauczyciel może poprosić ChatGPT o stworzenie spersonalizowanych dialogów lub scenek rozmów, które pasują do różnych poziomów biegłości językowej. Przykładowy prompt:

"Zaprojektuj krótki dialog w języku angielskim dla ucznia na poziomie A2, który uwielbia sport"

Takie polecenie pozwoli na stworzenie ćwiczenia językowego, które jest nie tylko na odpowiednim poziomie trudności, ale także personalizowane pod kątem zainteresowań ucznia.

Obraz wygenerowany przez AI na potrzeby artykułu
Obraz wygenerowany przez AI na potrzeby artykułu | Mat. własne

Nauczyciele często napotykają też na potrzebę tłumaczenia treści, aby uczynić materiał dostępnym dla uczniów o różnym pochodzeniu językowym lub dla wzbogacania programu nauczania o materiały z różnych kultur i języków. ChatGPT zapewni szybkie i dokładne tłumaczenia, które mogą znacząco usprawnić proces nauczania.

Na przykład nauczyciel historii, który chce przedstawić swoim uczniom dokumenty źródłowe z różnych części świata, może skorzystać z ChatGPT do przetłumaczenia tych dokumentów na język, w którym prowadzone są zajęcia. Wystarczy, że wpisze prompt taki jak:

"Przetłumacz fragment konstytucji Stanów Zjednoczonych na język polski"

Wówczas szybko otrzyma dokładne tłumaczenie, które można bezpośrednio wykorzystać w klasie.

Jeśli chodzi o języki obce, nauczyciele mogą wykorzystać ChatGPT do tłumaczenia zadań domowych lub instrukcji dla uczniów, którzy uczą się danego języka jako drugiego. Dla przykładu możemy skorzystać z polecenia:

"Przetłumacz instrukcje do zadania z matematyki na język hiszpański"

W ten sposób uzyskamy materiał dla uczniów, dla których hiszpański jest językiem ojczystym.

W praktyce tłumaczenie treści może również obejmować adaptację materiałów dydaktycznych, takich jak książki, opowiadania czy artykuły naukowe, co może być niezwykle pomocne w przypadku uczniów realizujących program dwujęzyczny. Wykorzystując ChatGPT w celu tłumaczenia treści nauczyciele nie tylko pokonują bariery językowe, ale także otwierają przed uczniami drzwi do głębszego zrozumienia i doceniania różnorodności kulturowej.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wyjaśnienia i biblioteka pomysłów

ChatGPT może też dostarczać wyjaśnienia na złożone tematy. Nauczyciele mogą korzystać z technologii AI, aby przygotować się do lekcji, udoskonalić metody nauczania lub dostarczyć uczniom dodatkowe treśći edukacyjne.

Załóżmy, że nauczyciel matematyki przygotowuje lekcję o funkcjach kwadratowych. Z ChatGPT może uzyskać wnikliwe wyjaśnienia, wpisując takie prompty jak:

"Wyjaśnij koncept funkcji kwadratowej w sposób zrozumiały dla ucznia liceum"

W odpowiedzi otrzyma szczegółowe tłumaczenie, które może być wykorzystane do stworzenia przystępnych materiałów dla uczniów, takich jak infografiki, prezentacje czy notatki lekcyjne.

W dziedzinie nauk przyrodniczych nauczyciel może zechcieć przedstawić skomplikowane procesy biologiczne w sposób, który będzie łatwiejszy do zrozumienia dla uczniów. Może wpisać prompt:

"Opisz proces fotosyntezy w prostych krokach"

Proces fotosyntezy w prostych krokach? Dla AI to żaden problem
Proces fotosyntezy w prostych krokach? Dla AI to żaden problem | Mat. własne

ChatGPT zapewni wówczas serię kroków i wyjaśnień, które mogą zostać wplecione w lekcję.

W przypadku nauczyciela języka obcego, który pragnie wyjaśnić niuanse gramatyczne, ChatGPT może posłużyć jako narzędzie do generowania przykładów i objaśnień. Nauczyciel może użyć np. promptu:

"Podaj przykłady zdań z czasem Present Perfect Continuous w kontekście codziennych czynności"

To umożliwi stworzenie listy przykładów do wykorzystania podczas zajęć.

W humanistycznych dziedzinach nauczania, na przykład w literaturze, ChatGPT może dostarczyć analizy literackie, które pomogą uczniom w interpretacji tekstów. Nauczyciel może wpisać np.:

"Wyjaśnij główne motywy w Hamlecie Szekspira"

Otrzymamy omówienie, które może zostać wykorzystane do lepszej ilustracji tematu na lekcji lub jako pomoc przy pisaniu esejów.

Generowanie pomysłów przy pomocy ChatGPT to kolejne z możliwych zastosowań. Sztuczna inteligencja otwiera tutaj możliwości dla nauczycieli, którzy poszukują świeżych i innowacyjnych sposobów na urozmaicenie swoich lekcji. Na przykład nauczyciel historii, chcący wprowadzić temat starożytnego Rzymu, może skorzystać z ChatGPT, wpisując prompt:

"Podaj pomysły na interaktywne zadania dla uczniów na temat codziennego życia w starożytnym Rzymie"

W odpowiedzi narzędzie zasugeruje przykładowo scenariusz do gry fabularnej, w której uczniowie wcielają się w postaci z różnych warstw społecznych Rzymu, co pozwala im na lepsze zrozumienie historycznych realiów.

Codzienne życie w starożytnym Rzymie. Wizualizacja wykonana w ChatGPT z użyciem DALL-E
Codzienne życie w starożytnym Rzymie. Wizualizacja wykonana w ChatGPT z użyciem DALL-E | Mat. własne

Z kolei nauczyciel fizyki poszukujący sposobu na zilustrowanie zasad dynamiki Newtona może poprosić ChatGPT o:

"Przedstaw pomysły na doświadczenia pokazujące prawa Newtona, które mogą zostać przeprowadzone w klasie bez specjalistycznego sprzętu"

Może wówczas otrzymać propozycje prostych eksperymentów, takich jak wykorzystanie balonów do demonstracji akcji i reakcji, które uczniowie mogą przeprowadzić, by doświadczyć tych praw w praktyce.

ChatGPT pomoże w wielu zadaniach

Kolejnym zadaniem, przy którym ChatGPT może pomóc, jest rozwijanie umiejętności pisania. Sztuczna inteligencja oferuje zróżnicowane metody i narzędzia, które zachęcają uczniów do pisania i pomagają im udoskonalić ten proces.

Weźmy za przykład nauczyciela, który chce wzbogacić lekcje pisania kreatywnego. Może poprosić ChatGPT o stworzenie serii inspirujących promptów lub sytuacji wyjściowych, które uczniowie mogliby rozwijać w swoich tekstach. Na przykład nauczyciel może wprowadzić prompt:

"Stwórz listę urzekających początków historii dla uczniów, którzy chcą pisać opowiadanie fantasy"

Materiały na potrzeby opowiadania fantasy przygotowane przez ChatGPT
Materiały na potrzeby opowiadania fantasy przygotowane przez ChatGPT | Mat. własne

To zaowocuje serią wyzwalaczy kreatywności, takich jak: "W chwili, gdy słońce zaszło za góry, na niebie pojawił się drugi księżyc", czy "Przebudził się, odkrywając, że całe miasto zniknęło, pozostawiając tylko stare, zarośnięte ruiny".

Nauczyciel pragnący poprawić strukturę i klarowność pisania uczniów może zaś wykorzystać ChatGPT do generowania ćwiczeń. Może wpisać:

"Zaproponuj ćwiczenia na rozwijanie umiejętności tworzenia zwięzłych tez w esejach"

Nauczyciel otrzyma wówczas zadania, które skupiają się na formułowaniu klarownych i spójnych argumentów, co jest nieodzownym elementem efektywnego pisania.

Jeśli nauczyciel szuka sposobów na zachęcenie uczniów do rozwijania słownictwa, może zwrócić się do ChatGPT z prośbą:

"Stwórz zestaw ćwiczeń, które pomogą uczniom poszerzyć zakres słownictwa związanego z ochroną środowiska"

W odpowiedzi AI może wygenerować teksty do analizy, zadania z lukami do uzupełnienia czy krzyżówki, które nie tylko pomogą uczniom zapoznać się z nowymi terminami, ale także zachęcą ich do dalszych samodzielnych badań i nauki.

Korzystanie z ChatGPT może być dla nauczyciela nieocenionym zasobem, który otwiera nowe możliwości w zakresie nauczania i uczenia się. Sztuczna inteligencja zadziała jak asystent edukacyjny, pomagając w tworzeniu materiałów dydaktycznych, urozmaicając metody nauczania oraz personalizując doświadczenie edukacyjne uczniów. ChatGPT może w znacznym stopniu odciążyć nauczycieli od czasochłonnych zadań, takich jak przygotowywanie testów, quizów czy generowanie pomysłów na kreatywne projekty i zajęcia. Nauczyciele mogą także wykorzystać ChatGPT do szybkiego dostarczania informacji i wyjaśnień, co jest szczególnie przydatne, gdy potrzebne są różne źródła danych lub kiedy nauczyciel stara się przedstawić skomplikowany materiał w przystępny sposób.

Ponadto ChatGPT może służyć jako interaktywna platforma dla uczniów do ćwiczenia pisania, rozumienia czytanego tekstu i innych umiejętności językowych, zapewniając bezpieczne środowisko, w którym mogą oni eksperymentować i uczyć się bez obawy przed oceną. Wsparcie w tłumaczeniu treści pozwala nauczycielom łatwiej komunikować się z uczniami, którzy mówią w różnych językach, a także ułatwia dostosowanie materiałów do wielokulturowych klas.

Autor: Grzegorz Kubera, dziennikarz Business Insider Polska