Gebroken lijnzaad: is het écht beter om de kleine zaadjes gebroken door je yoghurt of over je avocado toast te strooien? En zo ja, kan je dan het beste kant-en-klaar gebroken lijnzaad kopen of is het beter om het zelf te breken in de vijzel?

Wat zijn de gezondheidsvoordelen lijnzaad?

Lijnzaad is een voedzame zaad boordevol vezels, eiwitten en omega-3 vetzuren. Vezels zijn essentieel voor een gezonde darmfunctie, eiwitten bevorderen een snel spierherstel na lichamelijke inspanning, en omega-3 vetzuren beschermen het hart en de bloedvaten. Bovendien dragen omega-3 vetzuren bij aan een gezonde darmflora en hormonale balans, terwijl ze tevens dienen als een bron van energie.

Hoeveel lijnzaad moet ik dagelijks consumeren om de gezondheidsvoordelen te ervaren?

Lijnzaad is veelzijdig en gemakkelijk toe te voegen aan verschillende gerechten en maaltijden, waardoor het eenvoudig is om het op te nemen in een gezond dieet. Volgens het voedingscentrum kun je als volwassene (veilig) dagelijks 28 gram lijnzaad eten. Dit zijn 2 tot 3 eetlepels. Maar overdrijf hier niet in. 'Eet je te veel lijnzaad, dan kun je last krijgen van gezondheidsklachten', waarschuwt Schouten. Zoals je weet is lijnzaad goed voor verschillende dingen, zo bevat het onder meer essentiële vetzuren, vezels en antioxidanten. Maar, dat is niet het enige. Lijnzaad bevat ook het stofje cyanogenen glycosiden. Cyano-watte?

'Het menselijk lichaam kan cyanogenen omzetten in de gifstof cyanide (ook wel blauwzuur genoemd), wat serieuze gezondheidsproblemen tot gevolg kan hebben', vertelt Schouten. Het kan je ademhaling belemmeren en uiteindelijk zelfs een hartstilstand kan veroorzaken. Geen directe reden voor paniek, want dit zal niet gebeuren nadat je een keer meer lijnzaad eet dan wordt geadviseerd. 'Je kunt dus prima lijnzaad toevoegen aan je dieet, maar wees je bewust van de hoeveelheid die je tot je neemt.'

Volgens de voedingsdeskundige is het vooral belangrijk om naast het eten van vezelrijke voeding ook voldoende te drinken. 'Vezels nemen namelijk vocht op. Eet je veel vezels en krijg je te weinig vocht binnen? Dan vergroot je de kans op verstopping.' Voldoende vocht drinken ondersteunt je gezondheid. Eet je veel vezels? Wees je bewust van je vochtinname.

Hoe zit het met lijnzaadolie?

Voor lijnzaadolie wordt de olie uit het lijnzaad geperst, waardoor de zaadjes ook als het ware worden fijngemalen. De cyanogenen blijven achter in de restanten van het persen en gaan dus niet mee in de olie.

Is gebroken lijnzaad beter?

De vezels in lijnzaad absorberen vocht, waardoor de ontlasting soepel blijft, wat gunstig is voor een gezonde darmflora. Hartstikke gezond dus! Toch kun je wel beter voor de gebroken variant gaan. 'Aangezien lijnzaad hoofdzakelijk uit onoplosbare vezels die in de darm niet volledig worden afgebroken, kan het breken van lijnzaad helpen om toch voedingsstoffen uit de zaden te halen', legt voedingsdeskundige Sophie Schouten uit.

Lijnzaad zelf breken of kant-en-klaar kopen?

Wanneer je zelf je lijnzaad ‘breekt’ is er volgens Schouten geen verschil. In de winkel heb je lijnzaad in z'n geheel of al gemalen. 'Koop je gebroken lijnzaad, dan kan het zijn dat de vetten (omega-3 vetten) in het lijnzaad door warme, daglicht of zuurstof kan gaan oxideren. Hierdoor gaan de goede eigenschappen van de vetten verloren. Wil je oxidatie voorkomen? Dan kun je beter hele lijnzaad kopen en hier zelf gebroken lijnzaad van maken.'

Hoewel zo'n zak reeds gemalen lijnzaad lekker makkelijk is, heeft het soms een hoger prijskaartje, terwijl het sneller bederft. Maak daarom de slimme keuze en maal het lijnzaad zelf!

Hoe kan je gebroken lijnzaad het beste gebruiken in je dagelijkse maaltijden?

    Lijnzaad kun je simpel zelf breken. Hiervoor kun je het makkelijkste een vijzel (of bonenmaler) gebruiken. 'Ook kun je lijnzaad toevoegen aan je smoothie. De blender zorgt er dan voor dat het zaadje breekt', voegt Schouten daaraan toe. Let alleen wel op bij het maken van smoothies, want lang niet alle sapjes en smoothies zijn gezond.

    Is het lijnzaad eenmaal gebroken dan kun je het toevoegen aan iedere maaltijd naar keuze. Zo is lijnzaad lekker door je granola bij de yoghurt, over je havermout of als extra bite door je salade.

    Hoe kan ik gebroken lijnzaad het beste bewaren?

      'Om de houdbaarheid van lijnzaad na opening van de verpakking te verlengen, is het het beste om het in een luchtdichte, donkere pot op een koele en droge plaats te bewaren', adviseert Schouten. Het zaad is dan tenminste houdbaar tot 2 maanden na de THT-datum. In de koelkast kun je het volgens het Voedingscentrum iets langer bewaren, namelijk drie maanden. De vriezer is daarentegen niet zo'n goede optie, want dan blijft het zaad slechts een maand goed. Is deze datum verstreken of weet je de datum niet meer? Kijk, ruik en proef.

      Bron: Healthline, het Voedingscentrum, Mayo Clinic

      Volg je Women's Health al op Facebook en Instagram?


      Lettermark
      Geraadpleegde expert:Sophie Schouten
      Food Editor

      Sophie is foodeditor en schrijft als Food Editor over voeding voor Women’s Health. Na haar bachelor in Marketing en Communicatie is Sophie zich verder gaan scholen in haar passie voor voeding en de mentale gezondheid. Naast het delen van kennis over voeding, vertaalt Sophie haar expertise in het ontwikkelen van recepten. Met haar recepten inspireert ze iedereen die zich beter wilt voeden en zich daardoor beter gaat voelen. In haar vrije tijd vind je Sophie struinend op vers markten, in de natuur, kookt ze graag met vrienden en houdt ze van sporten en stadse gezelligheid.