¿Ti jalaj ju kwal oqjen ta’ mi nal q’ilta?

Ja jun qpoj titza tey ja, te 18 ab’q’ij mo nutz’x, ja jun ma’nxax npon EE.UU. mi nal menoqat jun tman mo k’ojlal at ttxola ex qa o kub’ t-ichi’ te at ok lape tzyulta, tqa’yal te qitb’al mo yajlab’. Qanax tej tey nimk’ulk’ata t-il tu’ t-xi’ tona tu’ tel tnik’ay ti tey elpenina tete ex jtey njaw sk’et.

¿Ti jalaj u’j nik’ub’ URM?

J-u’j nik’ub’ URM ntzaj tq’o’ che qaj qpoj titza tey ja jun tenb’al tumalxax jatuma b’a’ tnajan ex qaj onb’al ktz’al onat te tu’ tetz b’aj xnaq’tzb’al mo te jyolxta jun aq’unt, ex te ayolta ujxa tokaujxa tokay maxjalt tekax telay. B’a’ ttenay toj u’j nik’xta ujxa tjawal b’ajay 21 ab’q’ij, ex at ju’n che qaj onb’al b’a’nx chxi’ ten ti’jxa tzuj ab’q’ij.  

Jutza jatej lu jun u’j nik’xta, k’okaltz ti’j qaj onb’al lu:   

	Jun tejb’al at ttxola jatuma ktemal najal ex ti’j jatuma kxe’l q’ajt toj ja’- jte tex tja’ te jatuma nokx ten, jun ja’ te jatuma k’okax ten mo jun ja tu’ jun yub’.
	Kwel ten jun maxjalt te q’olxta tu’ tetz ti’ ab’ib’ tumalxax, titza tzuj ab’ib’ te xumlal, te twitz eyb’al ex tb’anal nab’
	Nxi’ tona te jyolxta/chmolakta tuya jte tnajaj
	Tiq’ch tten te onb’al te onxta te jun ak’aj jatuma ktemal, jaxtza nxi' cheyar amb’il tej te tkotz tib’aj t-xb’ala ex okslab’
	Xnaq’tzb’al toj tyol me’x ex onb’al toj xnaq’tzb’al
	Chemb’il te nik’ulk’ata ti’ jun aq’unt knetal
	Nik’ulk’ata te tu’ tnajan tjonal
	Onb’al te tej mla’l

¿Jaj u’j nik’xta URM tumalxax tey tete?

Yola tuya jtey nik’ulk’ata che qaj il, b’inchal u’j mo tja k’eyb’aj q’anb’al qa tajay yolana ja at tb’anal te qanlakxta tej u’j nik’xta URM.

¿Alche qaj kab’t tten chi elatz?

	1. Qa tej u’j nik’xta URM tumal tey tete, tz’aq’anan tuya jtey nik’ulk’ata che qaj il te tz’qsalakxta tej qanb’al.
	2. Nokx yek’at jun qanb’al ex nxi’tza jyet jatuma k’okalx (j-amb’il te ayol lepchtza ti’j il ex tej qa at tu’ tkub’ tej jatuma k’okalx).
	3. J-u’j nik’xta URM knetal jun tey ttenb’al att ttxola ex tumalxax tu’ tnajanay.
	4. Kutxa toj jtey ak’aj t-u’j te nik’ub’- jun tenb’al jatuma b’a tok tq’umana qa tjay.
	5. T-xi’tza tenay q’ilb’atza che qaj onb’al.