Kto wygrał, a kto przegrał wybory. Ekspertka przewiduje potężny rozłam w PiS. "Brudów będzie wychodzić coraz więcej"

9 czerwca 2024, 22:22 aktualizacja 10 czerwca 2024, 08:27

— PO i Konfederacja to zdecydowani zwycięzcy tych wyborów. PiS jest na równi pochyłej, będzie coraz gorzej, zaś przegrana Trzecia Droga "przejechała się" na symetryzowaniu — tak wstępne, szacunkowe wyniki wyborów ocenia w rozmowie z Onetem dr Anna Materska-Sosnowska, politolożka.

Kto wygrał, a kto przegrał wybory. "Szykuje się potężny rozłam w PiS" — Jarosław Kaczyński i Szymon Hołownia

Wybory przyniosły zdecydowane zwycięstwo Koalicji Obywatelskiej i Konfederacji — twierdzi Materska-Sosnowska
PiS straciło swoje pierwsze miejsce po raz pierwszy od wielu wyborów. Ostatni raz nie wygrało wyborów w 2014 r.
Konfederacja zyskała poparcie z eurosceptycznej części elektoratu PiS — twierdzi ekspertka
Więcej takich artykułów znajdziesz na stronie głównej Onetu

Oficjalne wyniki wyborów pojawiły się po godz. 7 rano w poniedziałek. Koalicja Obywatelska zdobyła 37,06 proc., PiS — 36,16 proc. Na trzecim miejscu znalazła się Konfederacja — 12,08 proc. Trzecia Droga dostała 6,91 proc. głosów, a Lewica — 6,3 proc. Frekwencja wyniosła 40,65 proc.

Przeczytaj komentarz ekspertki tuż po opublikowaniu pierwszych sondażowych wyników wyborów do Parlamentu Europejskiego

"Jest zdecydowany zwycięzca"

— KO jest zdecydowanym zwycięzcą tego pojedynku. Tym większym, że przecież 38,2 proc. to jest wynik samej PO, bez koalicjantów, bo przecież wszyscy po tej demokratycznej stronie szli osobno — mówi Onetowi dr Anna Materska-Sosnowska, politolożka z Uniwersytetu Warszawskiego.

— Te wybory pokazały wyraźną polaryzację, która się utrzymuje i jest wciąż bardzo silna. I to wbrew tym depolaryzacyjnym chęciom Szymona Hołowni, który na tym zresztą przegrał — wskazuje.

— Tak dobry wynik KO to także potwierdzenie instynktu politycznego Donalda Tuska, który postawił na konieczność rozliczenia PiS, czemu Hołownia się sprzeciwiał, chciał przeszłość oddzielać, jeśli nie grubą kreską, to przynajmniej nie wybijać tych rozliczeń na pierwszy plan. I to był błąd, bo społeczeństwo chce rozliczeń. I one teraz przyspieszą, co jeszcze bardziej pogrąży PiS — podkreśla dr Materska-Sosnowska.

Jak dodaje, z dużym prawdopodobieństwem można założyć, że kolejność na mecie, gdzie pierwsza na podium jest KO, zostanie zachowana, bo różnica między nią a PiS jest zbyt duża, by mogło dojść do zmiany zwycięzcy.

— Kolejnym wygranym jest bez wątpienia Konfederacja, która podebrała część elektoratu PiS — mówi. — Oni wygrali antyeuropejskością. Do Polski powoli zaczyna docierać ogólnoeuropejski trend, gdzie partie eurosceptyczne pokazały dużą siłę w tych wyborach, wyraźnie zwiększyły swój stan posiadania — zaznacza. — Nawet u nas, w proeuropejskiej Polsce, te trendy eurosceptyczne także zaczynają się nieść. Konfederacja zyskała też tym spadającym PiS, oni po prostu przejęli od PiS część wyborców, wyraźnie rozczarowanych tym, co dzieje się w partii Jarosława Kaczyńskiego — przekonuje ekspertka.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Andrzej Stankiewicz: Donald Tusk ma szanse wygrywać z Jarosławem Kaczyńskim

Dla kogo był to wieczór straconych nadziei? PiS na równi pochyłej, podobnie Trzecia Droga

— Przegrana PiS jest oczywista. Po raz pierwszy od wielu wyborów stracili swoje pierwsze miejsce, co jest nie tylko symboliczne, ale też pokazuje wyraźny trend. PiS jest po prostu na równi pochyłej — mówi dr Materska-Sosnowska.

— Powodów ich porażki jest wiele, główną jest dramatyczna wręcz demobilizacja tak wsi, jak ściany wschodniej. Do tego stracili wyborców na rzecz Konfederacji, bo tamci są jeszcze bardziej radykalni — podkreśla. — Zaczyna się to, o czym mówiłyśmy już po wyborach 15 października. Zaczyna się rozpad PiS. Wcześniej musieli być zwarci, bo spajała ich konieczność mobilizacji przed nadchodzącymi elekcjami. A teraz już nie ma ich co spajać, nie ma co mobilizować, a brudów będzie wychodzić coraz więcej — wskazuje politolożka.

— Będzie rozsypka. Wahadło już się wahnęło, trend się zmienił. PiS wróciło do swojego żelaznego, 30-proc. elektoratu, na nic więcej liczyć już nie może. Opada z nich złoty pył i ani Wąsik, ani Obajtek tu nie pomoże. Wręcz przeciwnie — przekonuje dr Materska-Sosnowska. — Morale zostało znacząco osłabione, a do tego PiS wysyła do Parlamentu Europejskiego nie tylko słabą, ale też mało chlubną reprezentację — stwierdza ekspertka.

O wyniku Trzeciej Drogi dr Materska-Sosnowska mówi wprost: fatalny. — Przegrali na tym, co powtarzał, wbrew nastrojom społecznym, Hołownia, który z uporem uciekał od tematu rozliczeń i nie chciał dostrzec tego, co oczywiste, że społeczeństwo jest trwale podzielone. Co pokazuje zresztą wynik tych wyborów, bo mamy PO i PiS, a potem długo nic — twierdzi.

— Na ironię zakrawa to, że po wyborach samorządowych Hołownia sugerował, że Lewica miała tak słaby wynik, że powinna zrezygnować z funkcji marszałka Sejmu dla Włodzimierza Czarzastego. Cóż, dziś Czarzasty może to samo powiedzieć do Hołowni — mówi ekspertka. — Mówiąc krótko, Trzecia Droga przegrała na swoim symetryzowaniu — ocenia.

— Sytuacja Lewicy jest bardzo ciekawa. Pozornie wynik 6,6 proc. jest zły, po prostu słaby. Ale to nie takie proste, bo my musimy brać pod uwagę to, że Lewicy groziło to, że w ogóle nie dostanie się do europarlamentu. Więc te trzy mandaty, które mogą zdobyć, to wcale nie jest wynik tragiczny. Oni są niby przegrani, ale tak nie do końca — podsumowuje dr Materska-Sosnowska.

***

W poniedziałek po godz. 7 poznaliśmy oficjalne wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 r. Zwyciężyła Koalicja Obywatelska przed Prawem i Sprawiedliwością oraz Konfederacją. Poza podium znalazły się Trzecia Droga i Lewica.

Koalicja Obywatelska zdobyła 37,06 proc., Prawo i Sprawiedliwość — 36,16 proc. Na trzecim miejscu znalazła się Konfederacja — 12,08 proc. Trzecia Droga dostała 6,91 proc. głosów, a Lewica — 6,3 proc.