Amor De Cosmos

polityk kanadyjski

Amor De Cosmos (ur. 20 sierpnia 1825, zm. 4 lipca 1897) – kanadyjski polityk działający w końcu XIX wieku, związany z Kolumbią Brytyjską.

Amor de Cosmos
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 sierpnia 1825
Windsor

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1897
Victoria

Premier Kolumbii Brytyjskiej
Okres

od 23 grudnia 1872
do 11 lutego 1874

Poprzednik

John Foster McCreight

Następca

George Anthony Walkem

Życiorys

edytuj

De Cosmos urodził się jako William Alexander Smith w mieszczańskiej rodzinie w Windsor w Nowej Szkocji. Uczył się w szkole średniej, jednocześnie pracując jako sprzedawca. W 1852 porzucił ustabilizowane życie i wyjechał do Kalifornii, by przyłączyć się do gorączki złota w San Francisco. Nie dorobiwszy się bogactwa jako poszukiwacz złota zaczął pracować jako fotograf. Mieszkając w Kalifornii zmienił swoje nazwisko na Amor De Cosmos, które miało wyrażać jego uwielbienie dla piękna i ładu wszechświata.

W 1858, po wygaśnięciu gorączki złota Amor przeniósł się do brytyjskiej kolonii na Wyspie Vancouver. Osiada w największym jej mieście Victorii, gdzie założył gazetę „British Colonist”. W piśmie tym, reprezentującym poglądy liberalne, Amor poddawał bezlitosnej krytyce establishment polityczny kolonii. Używał też pisma by promować swoje koncepcje polityczne, ideę unii obu brytyjskich kolonii na zachodnim wybrzeżu - Wyspy Vancouver i Kolumbii Brytyjskiej oraz ich demokratyzacji poprzez upowszechnienie wybieralności deputowanych do legislatury oraz powołania rządu przedstawicielskiego. Program polityczny De Cosmosa i jego zwolenników został połowicznie urzeczywistniony. Przeprowadzono unię obu kolonii, lecz nie powołano w pełni wybieralnego rządu. Działalność publicystyczna zaprowadziła Cosmosa do legislatury. Najpierw w latach 18631866 zasiadał w Radzie Legislacyjnej Wyspy Vancouver, a w latach 18671868 i 18701871 w legislaturze połączonych kolonii. W 1868 po sukcesie Konfederacji Kanady i inkorporacji do niej Terytoriów Północno-Zachodnich rozpoczął kampanię mającą na cel dołączenie Kolumbii Brytyjskiej do Konfederacji. Cosmos, podobnie jak światli politycy działający w kolonii, rozumiał, że jest to jedynym sposobem jej demokratyzacji i przełamania monopolu władzy konserwatywnych brytyjskich lojalistów. W 1868 wraz ze swym politycznym rywalem Johnem Robsonem założył Ligę Konfederacyjna, zalążek partii politycznej, grupę nacisku dążącą do przyłączenia Kolumbii Brytyjskiej do Kanady. Cosmos został jednym z organizatorów i głównym uczestnikiem konferencji w Yale, w czasie której przygotowano projekt umowy konfederacyjnej, włączając do niego - mimo opozycji członków ligi - tzw. Klauzulę 15, proponującą ograniczenie roli zgromadzenia legislacyjnego i zachowania nie przedstawicielskiego rządu mianowanego przez gubernatora. W wyniku aktywnej akcji lobbystycznej Ligi w Ottawie, rząd Kanady odrzucił w negocjacjach Klauzulę 15 i Kolumbia Brytyjska weszła do konfederacji w 1871 jako prowincja z rządem w pełni demokratycznym.

W pierwszych w pełni demokratycznych wyborach do Zgromadzenia Legislacyjnego Kolumbii Brytyjskiej Cosmos zdobył swój mandat i został pierwszym premierem prowincji. Zdobył też mandat do Izby Gmin parlamentu Kanady. Do 1882 dzielił swój czas pomiędzy urzędowaniem w Victorii i sesjami parlamentarnymi w Ottawie. W 1879 w związku z przeciągającym się terminem ukończenia budowy Kolei Transkanadyjskiej zagroził secesją prowincji z Konfederacji. W 1882 po raz pierwszy został pokonany w wyborach parlamentarnych, stracił urząd premiera i w końcu wycofał się z życia politycznego.

Amor De Cosmos był jednym z największych ekscentryków wśród polityków kanadyjskich. Cierpiał na lęk przed elektrycznością. Nigdy nie podłączył swego domu do sieci elektrycznej, nie używał żadnych elektrycznych urządzeń, nie korzystał nawet z elektrycznych tramwajów. U schyłku swej politycznej kariery popadł w alkoholizm. Pod wpływem alkoholu zwykł wygłaszać swoje płomienne, egzaltowane przemówienia, lecz także wszczynać awantury uliczne. U schyłku życia jego zdrowie psychiczne znacznie się pogorszyło; w 1895 na dwa lata przed śmiercią został uznany za niepoczytalnego umysłowo.