Bijdrage van Rinke Zonneveld

𝗡𝗼𝗴 éé𝗻 𝗸𝗲𝗲𝗿 𝗼𝗺𝗱𝗮𝘁 𝗵𝗲𝘁 𝘇𝗼 𝗽𝗶𝗷𝗻𝗹𝗶𝗷𝗸 𝗶𝘀; 𝗱𝗲 𝗰𝗿𝗶𝘀𝗶𝘀 𝗶𝗻 𝗱𝗲 𝗽𝗹𝗮𝘀𝘁𝗶𝗰 𝗿𝗲𝗰𝘆𝗰𝗹𝗶𝗻𝗴 Soms voel je je tamelijk machteloos. Het klinkt allemaal zo logisch. We gebruiken met elkaar enorme hoeveelheden plastic. Maar dit plastic kan gerecycled worden. Steeds beter en steeds meer. Door innovatie en baanbrekende ondernemers. Dus minder afval en meer hergebruik. Naadloos passend bij de nationale en Europese ambities rondom de circulaire economie. En lang was dit ook economisch gezien een prima idee. Omdat gerecycled plastic goed kon concurreren met nieuw plastic gemaakt uit fossiele brandstoffen. Ik zeg “kon” want door de zeer lage olieprijzen en bijvoorbeeld schaliegas wordt de Europese markt momenteel overstroomd met spotgoedkoop virgin plastic uit Azië en Amerika. Met desastreuze gevolgen voor Nederlandse en Europese plastic-recyclaars. Eén van de eerste slachtoffers was Umincorp. Een prachtig hooginnovatief bedrijf dat een groot deel van het huishoudelijk plastic uit onze grote steden verwerkte. Invest-NL heeft grootschalig in dit bedrijf geïnvesteerd. Maar als de business case onder zo’n bedrijf wegvalt dan houdt het op. Hoe pijnlijk ook. Ik heb de blaren op mijn tong gepraat in Den Haag om te kijken wat eventuele oplossingen zouden kunnen zijn voor de sector. Op korte termijn. Want op middellange termijn geldt een zogenaamde bijmengverplichting. Dat betekent dat over een paar jaar 30% van het plastic uit gerecycleerd plastic moet bestaan. In de EU in 2030, in Nederland mogelijk al vanaf 2027. Mijn grote vrees is dat tegen die tijd een deel van de plastic-recyclaars het loodje heeft gelegd of zijn productiecapaciteit ver heeft teruggeschroefd. En dan? Zullen we dan (hoe cynisch) recyclaat uit Azië en de VS moeten importeren? Of zeggen dan de grote industriële afnemers er is geen aanbod van gerecycleerd plastic dus de bijmengverplichting moet van de baan? De weg naar een circulaire economie is lang, complex en soms domweg pijnlijk. En plastic recycling is hiervoor echt illustratief zoals vandaag een mooi artikel van Milo van Bokkum en Liza van Lonkhuyzen in NRC laat zien. Guy de Sévaux Elisabeth Storm de Grave - Huyssen van Kattendijke Wander Van Der Kolk

𝗜𝗻𝘃𝗲𝘀𝘁𝗲𝗿𝗶𝗻𝗴𝘀𝗸𝗹𝗶𝗺𝗮𝗮𝘁 𝘀𝘁𝗮𝗿𝘁𝘂𝗽𝘀: 𝗮𝗮𝗻𝗵𝗼𝘂𝗱𝗲𝗻𝗱 𝘄𝗶𝘀𝘀𝗲𝗹𝘃𝗮𝗹𝗹𝗶𝗴 𝘄𝗲𝗲𝗿 𝗺𝗲𝘁 𝗮𝗳 𝗲𝗻 𝘁𝗼𝗲 ☀️ 𝗲𝗻 𝗵𝗶𝗲𝗿 𝗲𝗻 𝗱𝗮𝗮𝗿 𝗲𝗲𝗻 ⛈️ Het eerste kwartaal van dit jaar was het beste investeringskwartaal voor Nederlandse startups en scale-ups sinds 2021. Maar één zwaluw maakt nog niet per se zomer. Want het herstel van het investeringsklimaat voor startups geeft nog steeds een wisselend beeld. Zo blijkt uit het Quarterly Startup Report van Dutch Startup Association, Dealroom.co, Golden Egg Check, Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP), Techleap, ROM-Nederland en Invest-NL. Afgelopen kwartaal haalden Nederlandse startups en scale-ups €430 miljoen op aan kapitaal. Een zeer stevige daling ten opzichte van het eerste kwartaal, maar dat beeld werd toen positief beïnvloed door grote rondes voor Picnic Technologies en DataSnipper. Maar het is ook een daling ten opzichte van het 2e kwartaal van vorig jaar en dat geeft te denken. Zeker aangezien het aantal deals ook substantieel lager is dan vorig jaar rond deze tijd. Opvallend is dat met name het aantal Serie A-rondes (tussen grofweg €4 en €15 miljoen) sterk is teruggevallen. Te vroeg om daar een hard oordeel aan te verbinden maar dat zou een zorgelijke ontwikkeling kunnen zijn. Als we kijken naar de 10 grootste investeringsrondes in het afgelopen kwartaal dan zien we de steeds belangrijker wordende rol van Invest-NL. Want bij 5 van de 7 grootste rondes (Axelera AI, BioBTX, Mosa Meat, Qblox en Vitestro) waren we direct betrokken.

𝗢𝗻𝗱𝗲𝗿𝗻𝗲𝗺𝗲𝗿𝘀𝗮𝗴𝗲𝗻𝗱𝗮 𝗠𝗞𝗕-𝗡𝗟 𝗶𝘀 𝗴𝗹𝗮𝘀𝗵𝗲𝗹𝗱𝗲𝗿…. “Vernieuwen, Verbinden, Versnellen”. Dat is het motto van de nieuwe ondernemersagenda van MKB-Nederland. Gisteren werd deze door voorzitter Jacco Vonhof aangeboden aan de nieuwe minister Dirk Beljaarts. Ook rondom Invest-NL zijn de aanbevelingen glashelder: ✅ Bouw Invest-NL uit tot een volwaardige, nationale financieringsinstelling naar voorbeeld van Bpifrance en KfW in Duitsland. ✅ Bundel bestaande financieringsinstrumenten in één organisatie zodat er sprake is van bundeling van kennis en flexibelere inzet van middelen. ✅ Zorg dat Invest-NL zoveel mogelijk Europees kapitaal kan mobiliseren voor het Nederlands bedrijfsleven. ✅ Sta Invest-NL toe een deel van het additionele kapitaal van €1 miljard zo in te zetten dat private financiers over de streep worden getrokken, bijvoorbeeld via blended finance en first loss. ✅ Zet de middelen zo in dat ook bijvoorbeeld meer middelen vanuit de pensioenfondsen worden vrijgemaakt. Zeer aansprekende voorstellen in lijn met onze eigen visie en ambitie. 🙏 Leendert-Jan Visser, Thomas Grosfeld, Reineke Timmermans. Ik zie uit naar mijn eigen kennismaking met de nieuwe minister om deze boodschappen kracht bij te zetten.

𝗚𝗼𝗲𝗱 𝗻𝗶𝗲𝘂𝘄𝘀 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗱𝗲 𝗰𝗶𝗿𝗰𝘂𝗹𝗮𝗶𝗿𝗲 𝗲𝗰𝗼𝗻𝗼𝗺𝗶𝗲: €𝟰𝟯 𝗺𝗶𝗹𝗷𝗼𝗲𝗻 𝗲𝘅𝘁𝗿𝗮 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗵𝗲𝘁 𝗣𝗼𝗹𝗲𝘀𝘁𝗮𝗿 𝗖𝗶𝗿𝗰𝘂𝗹𝗮𝗿 𝗗𝗲𝗯𝘁 𝗙𝘂𝗻𝗱 Het gefinancierd krijgen van je circulaire bedrijf is niet eenvoudig. Zeker niet als het gaat om bijvoorbeeld de bouw van eerste fabriek (First of a kind plant). Dat vergt een lange adem en de juiste financieringsmix van subsidies, leningen en eigen vermogen. Maar veel leningverstrekkers vinden de risico’s te hoog en de zekerheden te laag. In dat gat kan het Polestar Capital Circular Debt Fund een belangrijke rol spelen. Vorig jaar april maakten we vanuit Invest-NL bekend €25 miljoen in het fonds te investeren. Deze week werd bekend dat PCDF een additionele €43 miljoen heeft opgehaald, waarvan €30 miljoen van het European Investment Fund (EIF). Deze middelen zijn afkomstig van het Dutch Alternative Credit Instrument (DACI), een gezamenlijk fondsvehikel van het EIF en Invest-NL om alternatieve MKB-financiers te versterken. Hiernaast is onder andere Oost NL toegetreden. Het fonds heeft recentelijk haar eerste financiering bekendgemaakt in het Groningse BioBTX. We hebben grote verwachtingen dat de komende periode het aantal investeringen sterk zal stijgen. Want dat is om vele redenen hard nodig Daan van Kassel, CAIA Jan-Willem König. Felicitaties aan mijn collega’s Ulrike, Tim en Akram voor het afronden van deze deal.

𝗘𝗻 𝗱𝗮𝗻 𝗼𝗽𝗲𝗲𝗻𝘀 𝗼𝗽 𝗲𝗲𝗻 𝗱𝗮𝗴… Zoals sommigen van jullie niet zal zijn ontgaan ben ik regelmatig actief op LinkedIn. Ik post mooi nieuws vanuit Invest-NL en over onze portfoliobedrijven. Maar ik schroom ook niet om mijn visie te delen over ons investeringsklimaat voor startups en scale-ups, industriebeleid, innovatie en de positie van Nederland in Europa en in de wereld. Ik geloof sterk in het transparant en aanspreekbaar zijn over wat we doen vanuit Invest-NL. En denk dat dat ook heeft bijgedragen aan het versterken van onze reputatie en het begrip voor wat we doen. Maar ook ik ben niet ongevoelig voor het dopamine-effect van een bericht dat veel likes en reacties krijgt. “Ik ben ook maar een man” zong Huub van der Lubbe in het prachtig lied “Ik kan het niet alleen”. En dat is voor mij ook de essentie. Ik mag het boegbeeld zijn maar alleen maar vanwege het harde gepassioneerde werk van al mijn collega’s. Long story short. Recentelijk werd ik benaderd door Melvin Captein van LinkedIn of ik Top Voice wilde worden. Mijn eerste reactie was een beetje Hollands “wat kost dat / wat moet ik daarvoor doen?”. Maar de reactie was helder “niks anders dan je nu doet. We zien je als een expert die met regelmaat met berichten komt die een nog groter publiek verdienen. En daar willen we graag bij helpen”. En tja, dan is het toch een eervol ego-dingetje. En pas nadat ik gevraagd was viel me op dat veel mensen die ik met veel plezier volg ook zo’n blauw vinkje hebben zoals Willemijn Verloop, Eva De Mol Ph.D, Wouter van Noort, Jacqueline van den Ende, Marit van Egmond, Kees Klomp en Sandra Phlippen.

𝗛𝗲𝗮𝗿! 𝗛𝗲𝗮𝗿! Afgelopen week stapten tien “New Tech Champions” naar voren met hun oproep om het investeringsklimaat voor snelgroeiende baanbrekende bedrijven verder te verbeteren. Zo pleiten ze bijvoorbeeld voor de beschikbaarheid van meer risicokapitaal voor grotere rondes voor dit soort type kapitaalintensieve scale-ups. Vanuit Invest-NL kunnen we dat pleidooi niet alleen maar van harte ondersteunen maar kijken we ook nadrukkelijk naar ons zelf. In drie van de genoemde bedrijven (Axelera AI, Nearfield Instruments en SMART Photonics) zijn we al een belangrijke investeerder en zullen we hun verdere groei ook blijven supporten. En met enkele van de anderen zijn we in gesprek over stevige financieringsrondes. Maar ook wij moeten kritisch kijken waar we nog nadrukkelijker een rol kunnen pakken. Met de additionele €1 miljard uit het hoofdlijnenakkoord en de heldere aanbevelingen uit het IBO Bedrijfsfinanciering zullen we onze inzet verder verstevigen de komende jaren. Om Nederland duurzamer en innovatiever te maken! Daar kunnen deze bedrijven, vele anderen en het nieuwe kabinet (Eelco Heinen, Dirk Beljaarts, Sophie Hermans) op rekenen!

𝗠𝗼𝗼𝗶 𝗻𝗶𝗲𝘂𝘄𝘀 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗼𝗻𝘀 𝗽𝗼𝗿𝘁𝗳𝗼𝗹𝗶𝗼𝗯𝗲𝗱𝗿𝗶𝗷𝗳 𝗦𝗖𝗪 𝗦𝘆𝘀𝘁𝗲𝗺𝘀: €𝟮𝟱 𝗺𝗶𝗹𝗷𝗼𝗲𝗻 𝘃𝗮𝗻𝘂𝗶𝘁 𝗣𝗙𝗭𝗪 Er zijn steeds meer mooie voorbeelden dat Nederlandse pensioenfondsen hun nek uitsteken om te investeren in veelbelovende impactvolle bedrijven. Recentelijk zagen we al een aantal mooie investeringen van PME pensioenfonds en Pensioenfonds Metaal en Techniek ( PMT ) in Deeptechbedrijven via hun strategic partnership met Innovation Industries. Nu maakt Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) via PGGM een vervolginvestering bekend in ons portfoliobedrijf SCW Systems. Een mooie en noodzakelijke ontwikkeling! Vanuit Invest-NL willen we in de komende jaren graag nog intensiever optrekken met institutionele beleggers zoals pensioenfondsen voor het financieren van maatschappelijke transities en impactvolle innovaties.

𝗪𝗮𝘁 𝗲𝗲𝗻 𝗳𝗮𝗻𝘁𝗮𝘀𝘁𝗶𝘀𝗰𝗵 𝗻𝗶𝗲𝘂𝘄𝘀! $𝟲𝟴 𝗺𝗶𝗹𝗷𝗼𝗲𝗻 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗔𝘅𝗲𝗹𝗲𝗿𝗮 𝗔𝗜 De Europese NVIDIA worden. Dat is de ambitie van Axelera AI, de Eindhovense ontwikkelaar van chips voor artificial intelligence. Met hun zojuist aangekondige investeringsronde van $68 miljoen zetten ze hierbij een volgende belangrijke stap. Vanuit Invest-NL Deep Tech Fonds zijn we trots met €15 miljoen hier een belangrijke bijdrage te hebben geleverd, evenals aan de totstandkoming van het investeringsconsortium met EIC, Samsung Catalyst Fund, Innovation Industries (en hun strategic partner fund met Pensioenfonds Metaal en Techniek ( PMT ) en PME pensioenfonds), Verve Ventures en onze Italiaanse collega’s van CDP Cassa Depositi e Prestiti. Big congrats for Fabrizio Del Maffeo, Charles Mander and their whole team at Axelera AI. En ook felicitaties voor ons eigen team Johan Stins, Harold van den Brink, Frits De Vries en Gert-Jan Vaessen.

𝗜𝗕𝗢 𝗕𝗲𝗱𝗿𝗶𝗷𝗳𝘀𝗳𝗶𝗻𝗮𝗻𝗰𝗶𝗲𝗿𝗶𝗻𝗴: 𝘃𝗲𝗿𝗴𝗿𝗼𝘁𝗲𝗻 𝘀𝗹𝗮𝗴𝗸𝗿𝗮𝗰𝗵𝘁 𝗜𝗻𝘃𝗲𝘀𝘁-𝗡𝗟 𝗲𝗻 𝗺𝗲𝗲𝗿 𝗱𝘂𝗿𝗳𝗸𝗮𝗽𝗶𝘁𝗮𝗮𝗹 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝘀𝗰𝗮𝗹𝗲-𝘂𝗽𝘀 Gisteren verscheen het langverwachte interdepartementale beleidsonderzoek bedrijfsfinanciering. Dit klinkt erg Haagsch en dat is het wellicht ook, maar het maakt het onderzoek niet minder belangwekkend. Want het IBO is een doorlichting van alle bestaande financieringsinstrumenten van de Rijksoverheid met daarbij ook de vraag waar is er meer geld en aandacht nodig en waar kan er bezuinigd worden. En de uitkomsten spreken zeer aan. Zo pleit het onderzoek voor substantieel meer investeringen voor grotere financieringsrondes van innovatieve scale-ups. Dit is waar we als Invest-NL mede voor aan de lat staan en sluit naadloos aan op het pleidooi vandaag van de CEO’s van onder andere Nearfield Instruments , Battolyser Systems, SMART Photonics en Axelera AI. Het onderzoek geeft ook aan dat er in Nederland meer grote private investeringsfondsen moeten komen voor dit soort type bedrijven. Hier werken we met het European Investment Fund (EIF) al hard aan en we zijn momenteel aan het kijken hoe we institutionele beleggers kunnen verleiden substantieel meer te doen. In het IBO wordt tevens een stevig pleidooi gehouden voor het vergroten van de financiële slagkracht van Invest-NL. Het nieuwe kabinet heeft hier al invulling aan gegeven door €1 miljard extra voor ons vrij te maken! Hierdoor kunnen we ook de aanbeveling om meer financieel maatwerk te leveren voor bedrijven en mogelijk ook een deel van ons kapitaal uit te zetten met een lagere rendementsverwachting invulling geven. Tenslotte gaat het IBO uitvoerig in op de institutionele vormgeving van de uitvoering van het financieringsinstrumentarium met name voor innovatieve bedrijven. “No harm” is natuurlijk een nog veel betere samenwerking tussen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), ROM-Nederland en onszelf. Maar het rapport schetst ook de vele voordelen als de uitvoering van de innovatie-instrumenten bij ons wordt geconcentreerd: meer synergie, lagere transactiekosten, meer inhoudelijke regie en sturing, sterke concentratie van kennis, één financieringslijn vanuit ondernemers bezien. En deze voordelen worden alleen maar groter als we ook in afstemming met betreffende ministeries meer ruimte krijgen voor de discretionaire uitvoering van deze regelingen. Vanzelfsprekend zijn er ook heldere aandachtspunten bij deze variant. Erg benieuwd wat de nieuwe ministers Dirk Beljaarts en Eelco Heinen met deze aanbeveling willen doen. Ik zou het wel weten! Ps: In het IBO wordt terecht ook uitvoerig stilgestaan bij de problematiek van de kleine MKB-kredieten <€1 miljoen. Op dit vlak speelt Invest-NL, behalve via DACI, in tegenstelling tot onze Europese counterparts een minder prominente rol.