Przymrozki zaatakowały. Ich skutki będą widoczne w warzywniakach

Plantatorzy i sadownicy ruszyli do akcji. Robili wszystko, co mogli, by uratować jak najwięcej przyszłych plonów: palili ogniska, odymiali uprawy, nakrywali otuliną truskawki, winnice ściągnęły helikopter, by ten, mieszając warstwy powietrza, podnosił temperaturę przy ziemi.

Prawdziwy kataklizm

W niektórych regionach kraju nawet takie działania nie miały sensu. Temperatura spadła poniżej 10 stopni. Z tak dużym mrozem sadownicy i plantatorzy nie byli w stanie wygrać. Największe straty odnotowano w rejonie Sandomierza, a także w województwach lubelskim i wielkopolskim. Ale i w pozostałych częściach kraju doszło do mniejszych lub większych strat. Ucierpiały jabłonie, grusze, śliwy, czereśnie, agrest, truskawki, porzeczki, borówki. Wymroziło winorośl, a nawet rzepak. Możliwe, że mrozy miały wpływ także na orzechy. Wielu rolników mówi o prawdziwym kataklizmie, a w gminach już szacowane są straty.

– Przymrozki, a nawet mrozy, które wystąpiły, na pewno spowodowały straty w uprawach, głównie drzew i krzewów owocowych. Ze względu na duże spadki temperatur i wystąpienie tego zjawiska na większości obszaru kraju, można spodziewać się dużych strat w plonach, a tym samym w zbiorach owoców – zauważa Witold Boguta, prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw (KZGPOiW).

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej materiału wideo:

Jak duże okażą się te straty trudno, jak twierdzi, jednoznacznie ocenić. – Jak zwykle będą one zależały od regionu, ukształtowania terenu, na którym posadzono sad lub plantację krzewów jagodowych, gatunku, odmiany, a także od tego, czy producenci stosowali jakieś sposoby ochrony przed przymrozkami. Na rzetelną, ogólnokrajową ocenę skutków trzeba jeszcze poczekać – mówi.

Sytuacja na pewno okaże się zróżnicowana w poszczególnych regionach kraju i w odniesieniu do konkretnych gatunków. – W skrajnych przypadkach należy spodziewać się braku plonu – mówi wprost Witold Boguta.

Zobacz także: Gigantyczne straty w owocach. Przymrozki zrobiły swoje: wszystko opadnie

Owoce będą droższe

Czy i jak przełoży się to na ceny? – Ponieważ przymrozki wystąpiły w wielu państwach, odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, bo podaż nie będzie zależała tylko od sytuacji w Polsce, ale szerzej w Europie. Wydaje się, że produktów na świeży rynek powinno wystarczyć. Biorąc pod uwagę znany fakt, że producenci zasadniczo nie mają wpływu na cenę, za którą sprzedają swoje produkty, niższa produkcja wcale nie musi przełożyć się na wyższe ceny, które otrzymają. Miejmy jednak nadzieję, że tak się stanie. Natomiast handel zapewne podyktuje konsumentom wyższe ceny, wykorzystując fakt niższej produkcji – mówi prezes KZGPOiW.

Jakub Olipra, starszy ekonomista z Departamentu Analiz Makroekonomicznych Credit Agricole Bank Polska, mówi, że przymrozki nie będą miały żadnego wpływu na ceny warzyw, ale na owoce już tak. – Marzec był wyjątkowo ciepły, szybko ruszyła wegetacja, kwitnienie zaczęło się ok. trzech tygodni wcześniej niż zwykle. Patrząc historycznie na inne lata, kiedy wystąpiły przymrozki, zbiory owoców mogą być nawet kilkadziesiąt procent niższe w ujęciu rocznym. Pamiętajmy, że jeszcze w maju może wystąpić kolejna fala przymrozków – ostrzega.

Zdaniem eksperta dynamika cen owoców może przekroczyć w miesiącach letnich 10 proc. – Obecnie mamy deflację – spadek cen w ujęciu rocznym. Dużo zależeć będzie od możliwości zastąpienia niższej krajowej produkcji importem – twierdzi.

Związek Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej zwrócił się do premiera z prośbą o pilną reakcję i jak najszybsze szacowanie strat oraz maksymalne uproszczenie procedury, z wykorzystaniem tzw. gminnych komisji ds. klęsk. W piśmie Związek Sadowników RP domaga się uruchomienia nadzwyczajnej formy pomocy dla polskich gospodarstw, zwłaszcza że był ogromny problem z ubezpieczaniem upraw od przymrozków. Prosi również o prolongaty obecnych kredytów i zapewnienie możliwości zaciągania nowych na preferencyjnych warunkach.