Pierwsza praca – gdzie szukać, rodzaje umów, urlop, wymagane dokumenty
Poszukiwanie pierwszej pracy może być nie lada wyzwaniem. Osoby młode i niedoświadczone zazwyczaj nie mają wiedzy na temat procesu rekrutacji oraz praw czy obowiązków pracowniczych. Co więcej, dużym wyzwaniem często okazuje się dotarcie do interesujących ofert i zaprezentowanie się przed pracodawcą z jak najlepszej strony. Aby jak najskuteczniej dopasować konkretną propozycję do swoich potrzeb oraz możliwości, warto dowiedzieć się kilku podstawowych kwestii. Pierwsza praca – co trzeba wiedzieć na jej temat?
- Pierwszą pracę można znaleźć w urzędzie pracy, ale warto przeglądać ogłoszenia na stronach fundacji, stowarzyszeń i organizacji, które chętnie zobaczą u siebie młode osoby
- Warto wiedzieć, że do stażu pracy wliczają się także lata spędzone na nauce
- Przy staraniu się o pracę, poza ciekawym CV, dobrze jest przekazać również dobrze napisany list motywacyjny
- Więcej takich informacji znajdziesz na stronie głównej Onetu
Młode osoby, które szukają pracy w czasie studiów lub tuż po ukończeniu szkoły, stoją przed dużym wyzwaniem. Znalezienie dobrej oferty zatrudnienia jest trudnym zadaniem, zwłaszcza jeśli dana osoba nie ma jeszcze doświadczenia na rynku pracy i nie może pochwalić się bogatym CV. Niezależnie od tego, czy ktoś szuka zajęcia na pełen etat, czy tylko na weekendy, trzeba wcześniej zapoznać się z rodzajami umowy, jakie pracodawca może zaproponować, z prawami i obowiązkami pracownika, a także formalnymi kwestiami związanymi z wymaganymi kwalifikacjami, badaniami czy ubezpieczeniem.
Pierwsza praca w życiu – gdzie jej szukać?
Młodzi ludzie, decydując się na podjęcie pierwszej pracy, szukają ogłoszeń przede wszystkim w internecie. Wiele interesujących ofert mona znaleźć zarówno na przeznaczonych do tego portalach, jak i zamkniętych grupach na Facebooku. Warto też zwrócić uwagę na strony agencji pośredniczących w poszukiwaniu zatrudnienia. Wówczas ma się pewność co do transparentności firmy. Pierwsza praca może też czekać wśród ogłoszeń na stronach fundacji, stowarzyszeń i organizacji, które poszukują do współpracy młodych osób.
Jeśli ktoś szuka zatrudnienia w gastronomii, sklepie odzieżowym czy innego rodzaju usługach, warto od czasu do czasu odwiedzić galerie i centra handlowe. Niektóre firmy wywieszają na witrynach ogłoszenia o poszukiwaniu pracowników, ale można też bezpośrednio zapytać o to osoby tam pracujące. Kolejnym, oczywistym, choć nie tak często wybieranym rozwiązaniem, jest miejscowy urząd pracy, w którym regularnie pojawiają się nowe oferty różnych branż.
Czytaj także: Umowa o pracę na czas nieokreślony
Pierwsza praca – rodzaje umów
Podpisanie umowy w pierwszej pracy jest podstawowym elementem, o jaki należy zadbać jeszcze przed rozpoczęciem wypełniania obowiązków. Istnieje kilka rodzajów dokumentów, w których można znaleźć zapis dotyczący warunków pracy, obowiązków oraz wzajemnych ustaleń. Najpopularniejsze to:
- umowa o pracę,
- umowa-zlecenie,
- umowa o dzieło,
- umowa agencyjna.
Aby podczas negocjacji z przyszłym pracodawcą w pełni świadomie podpisać przygotowaną umowę, warto zapoznać się ze specyfiką każdej z nich. Pozwoli to na uniknięcie nieprzyjemności i nieporozumień, a sprawi, że rozmowa o pracę przebiegnie w miłej atmosferze.
Umowa o pracę
Po podpisaniu pierwszej umowy dochodzi do zawiązania stosunku pracy określonego w kodeksie pracy. Tego typu zatrudnienie jest najbardziej stabilne, ponieważ obie strony są zobowiązane okresami wypowiedzenia, a także konkretną liczbą godzin do przepracowania. Ponadto osobie zatrudnionej przysługuje prawo do płatnego urlopu, ochrona zatrudnienia w przypadku uzasadnionej, czasowej nieobecności oraz dodatkowe świadczenia finansowe, np. odprawa. Umowa o pracę może być zawiązana na okres próbny, na czas określony lub nieokreślony.
Czytaj także: Pracodawcy szukają na potęgę. W ogłoszeniach można przebierać
Umowa-zlecenie
Umowa-zlecenie polega na wykonaniu określonej czynności na rzecz zleceniodawcy. Jedną z podstawowych różnic jest przede wszystkim brak prawa do urlopu, ponieważ pracownik otrzymuje wynagrodzenie za zlecone mu zadanie wykonane w określonym czasie. Jeżeli nie wywiąże się z umowy, czyli nie zjawi się w miejscu pracy, nie dostanie wynagrodzenia. Tego typu umowę często oferuje się osobom do 26. roku życia ze względu na obniżone koszty związane z zatrudnieniem. Pracodawca nie jest bowiem zobowiązany do odprowadzania składek ZUS.
Pierwsza praca – ile urlopu przysługuje pracownikowi?
Warunki przyznawania urlopu osobom zatrudnionym na umowę o pracę reguluje art. 152 Kodeksu Pracy. Młodzi ludzie, którzy mogą pochwalić się okresem zatrudnienia mniejszym niż 10 lat, mają prawo do 20 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Po upływie dekady taka osoba może wziąć już 26 dni urlopu wypoczynkowego – płatnego i nieprzerwanego. Termin urlopu należy zgłosić wcześniej swojemu pracodawcy oraz wypełnić wskazany przez niego wniosek.
Zgodnie z artykułem 155 Kodeksu Pracy do stażu pracy wliczają się także lata spędzone na nauce i wynoszą odpowiednio:
- ukończenie średniej szkoły zawodowej – 5 lat,
- ukończenie średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
- ukończenie szkoły policealnej – 6 lat,
- ukończenie szkoły wyższej – 8 lat.
Trzeba jednak pamiętać, że te wartości się nie sumują. Jeśli zatem dana osoba ukończyła liceum oraz studia wyższe, zyskała 8 lat do stażu pracy.
Czytaj także: Panasonic zrywa z kulturą pracoholizmu i zaoferuje 4-dniowy tydzień pracy
Pierwsza praca – wymagane dokumenty
Dany pracodawca może wymagać od swojego pracownika innego rodzaju dokumentów w zależności od zawodu. Warto jednak zawczasu przygotować przede wszystkim kopie swoich dyplomów, zaświadczenie od lekarza pracy (w gastronomii będzie potrzebna także książeczka do celów sanitarno-epidemiologicznych), świadectwo praktyk, a także kopie dyplomów i certyfikatów ukończonych kursów. Jeśli dana osoba miała już okazję odbyć szkolenie z zakresu BHP, zaświadczenie o tym również należy okazać pracodawcy.
Pierwsza praca z pewnością będzie wiązała się z wieloma obowiązkami, nowymi zasadami oraz koniecznością poznania specyfiki różnych umów. Aby zapewnić komfort sobie, a także nie tracić czasu potencjalnego pracodawcy, warto wcześniej sprawdzić, czym różnią się od siebie poszczególne warianty zatrudnienia oraz czego można się spodziewać po umowie o pracę czy na zlecenie. Choć szukanie pierwszej pracy nie jest prostym zadaniem, warto podejść do niego z optymizmem i zapałem. Pomocne w znalezieniu zatrudnienia może okazać się wykonanie przyciągającego uwagę CV oraz dobrze napisany list motywacyjny.