Był górnikiem, później stworzył imperium. Teraz ściga się z Ikeą

Nadeszły lata 90. — okres wzmożonego rozwoju polskiego wolnego rynku i prywatnego biznesu. Aleksander Ćwik zaczął od produkcji środków smarnych i badań nad wyrobami paliwowymi, tworząc firmę Silesia Oil z siedzibą w Łaziskach Górnych. Niemal w tym samym czasie zainteresował się handlem meblami.

Dalszy ciąg tekstu pod materiałem wideo

Lata 90. dla polskiego meblarstwa były okresem szczególnym. To wtedy powstały przedsiębiorstwa produkcyjne, które dziś wiele znaczą w tym sektorze, takie jak Fabryki Mebli Forte czy Black Red White. W 1990 r. otwarto też w Polsce pierwszy sklep sieci Ikea. Można spokojnie powiedzieć, że zmienił on podejście Polaków do urządzania wnętrz, a przede wszystkim do kupowania mebli. Przyzwyczajeni do sklepów przypominających magazyny z bez ładu i składu poustawianymi meblami, nagle zobaczyliśmy, że można to robić inaczej, sprzedając nie tylko produkty, ale całą koncepcję wnętrza.

Zobacz także: Do szkoły brnął "z kostkami w błocie", przetrwał dwie recesje w USA. Poczuł się bogaczem w Polsce

Przedsiębiorstwo, w które później miał zainwestować Aleksander Ćwik, istniało od 1952 r. jako Bytomskie Fabryki Mebli. W 1973 r. przeniesiono jego siedzibę do Katowic i zmieniono nazwę na Katowickie Fabryki Mebli Agata, a w 1994 r. — na Katowickie Przedsiębiorstwo Meblowe Agata S.A.

W 1993 r. Aleksander Ćwik założył spółkę Animus, która zajęła się sprzedażą mebli. Do końca dekady miała trzy sklepy – w Mikołowie, Bielsku-Białej i Zabrzu – oraz nieco ponad 20 mln zł przychodów. W lipcu 2000 r. kontrolowany przez rodzinę Ćwików Animus zapłacił 4 mln zł za pakiet akcji Katowickiego Przedsiębiorstwa Meblowego Agata. "Forbes" przypomina, że firma miała wtedy ok. 40 mln zł ze sprzedaży i przynosiła straty. Jej największym "skarbem" był salon sprzedażowy w Katowicach, w sąsiedztwie centrum handlowego Rawa, gdzie już wtedy zadomowiła się Ikea. Ten salon sprzedaży istnieje zresztą do dzisiaj i to właśnie on stał się zalążkiem funkcjonującej dziś sieci.

Zobacz także: Największa rewolucja w polskiej bankowości. Dwaj wizjonerzy spotkali się "w chmurach"

Afera, której nie było

W tym czasie Aleksander Ćwik próbował swoich sił również w innych branżach. Nie wyszedł jednak na tym najlepiej, bo jedna z założonych przez niego firm stała się "bohaterem" skandalu, który do dziś kojarzony jest z osobą Ćwika. Zaczął działać m.in. na rozwijającym się pod koniec lat 90. rynku leasingowym, tworząc przedsiębiorstwo PolCar. Właśnie o tej ostatniej firmie zrobiło się głośno w związku z aferą korupcyjną, związaną z wojewodą śląskim Markiem Kempskim. Aleksander Ćwik miał być wtedy jego nieformalnym doradcą, a według "Forbesa", "beneficjentem kontrolowanego przez niego układu miała być właśnie firma PolCar".

W swoim raporcie ówczesny minister spraw wewnętrznych Marek Biernacki tak skomentował sposób prowadzenia biznesu przez Aleksandra Ćwika: "Działalność ta z reguły prowadzona była na granicy prawa, a w kilku przypadkach poza tymi granicami". Finalnie prokuratura jednak nie dopatrzyła się żadnych nielegalnych powiązań i sprawa została umorzona. Do dzisiaj jednak można o "aferze" z Aleksandrem Ćwikiem w jednej z głównych ról przeczytać w lokalnych serwisach internetowych.

Zobacz także: Pierwsze prace najbogatszych i najbardziej wpływowych ludzi. Zobacz, jak zaczynali kariery

Agata wkracza do gry

Handel meblami stał się głównym biznesem rodziny Ćwików. W ciągu pierwszych siedmiu lat przybyło pięć nowych salonów Agaty. Sieć jednocześnie wyszła poza Górny Śląsk. Sklepy pojawiły się m.in. we Wrocławiu, Łodzi i Warszawie. Do 2007 r. przychody firmy zwiększyły się do 300 mln zł, a zysk sięgnął już 20 mln zł. Od 2008 r. Agata postawiła na zupełnie nową koncepcję sprzedaży mebli, uzupełnionych o dekoracje, oświetlenie, dywany itp. Jest dziś praktycznie siecią sklepów wnętrzarskich, oferujących wszystko to, co potrzebne jest w domu. Po czasowym spadku przychodów w czasie kryzysu Agata znów ruszyła do przodu, osiągając w 2015 r. przychody rzędu 1 mld zł. Nadeszła pora na modernizację, zmianę identyfikacji wizualnej i dalszy rozwój sieci.

Na liście najbogatszych Polaków "Forbesa" rodzina Ćwików pojawiła się dopiero od 2016 r. Zadebiutowała na 58. miejscu z majątkiem wartym 510 mln zł. Już rok później awansowała na 24. pozycję z majątkiem 1,13 mld zł. W 2021 r. wielkość ich majątku urosła do prawie 2 mld zł (23. miejsce w setce najbogatszych).

Meble niemal od każdego producenta

W badaniu przeprowadzonym przez Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna w sierpniu 2022 r. Salony Agata wypadły najlepiej na tle wszystkich marek meblowych w kategorii "top of mind".

"W przeprowadzonej ankiecie aż 37 proc. konsumentów wskazało naszą markę jako pierwszą, którą kojarzą. Zajmujemy również czołowe miejsce w wynikach świadomości spontanicznej marek na rynku meblarskim" – poinformował Krzysztof Wadas, dyrektor ds. marketingu sieci Agata, w komunikacie podsumowującym 70 lat działalności przedsiębiorstwa.

Sieć Agata na polskim rynku nie ma zbyt dużej konkurencji w swojej półce cenowej. Jest oczywiście niedościgniona Ikea z 5,5-miliardowym przychodem w 2022 r., która jednak przyciąga nieco bardziej zamożnego klienta. Za konkurencję można uznać także np. Black Red White. Spółka ta szacuje swoje udziały w polskim rynku pod względem wartości sprzedaży na ok. 20 proc. Posiada 80 salonów firmowych. Jest wreszcie Abra Meble, z ponad setką placówek handlowych w całym kraju. Są to jednak znacznie mniejsze sklepy, z uboższym asortymentem.

Sieć salonów Agata to obecnie 33 placówki. Najstarszy powstał w latach 70. w Katowicach. Najnowszy — w październiku 2022 r. w Radomiu. Jednym z przełomowych wydarzeń ostatnich lat był proces rebrandingu marki w 2015 r. Zmiany obejmowały zarówno modyfikacje wizerunkowe, jak i wewnątrz organizacji. W 2016 r. firma otworzyła magazyn centralny w Majkowie pod Piotrkowem Trybunalskim. Jest to największe centrum logistyczne sieci. W sklepach Agata można kupić meble praktycznie od każdego polskiego producenta – obecnie firma współpracuje z 240 dostawcami, spośród których 90 proc. to firmy rodzime.

Dziś siecią Agata zarządzają synowie Aleksandra Ćwika: Grzegorz, Sebastian i Marcin. W najnowszym rankingu najbogatszych Polaków "Forbesa" zajmują 36. miejsce, z majątkiem szacowanym na ponad 1,6 mld zł. Sama spółka z kolei trafiła na 74. miejsce w rankingu największych polskich firm prywatnych "Forbesa" w 2022 r. Jej wartość oszacowano na ponad 1,3 mld zł.

Źródło: forbes.pl, biuroprasowe.agatameble.pl, finanse.wp.pl

NOTA od wydawcy: tekst został opublikowany po raz pierwszy w lutym 2023 r.