Wakacje kredytowe już w tym tygodniu. Przepytaliśmy banki o składanie wniosków, nie przegap terminu

To oznacza, że klienci, którzy płacą raty na początku sierpnia (a szczególnie 1 sierpnia), będą musieli pośpieszyć się ze złożeniem wniosku, jeśli chcą zawieszenia płatności sierpniowej raty. Przypomnijmy, że wakacje kredytowe przewidziano dla osób spłacających hipotekę złotową finansującą zakup mieszkania lub domu, w którym mieszkają. Chodzi więc tylko o jedną hipotekę, nie ma możliwości zawieszenia spłaty rat kredytu zaciągniętego na mieszkanie, które wynajmujemy innym osobom. Objęte moratoriami będą mogły być kredyty mieszkaniowe o zmiennym i stałym oprocentowaniu.

Minister finansów Magdalena Rzeczkowska podkreśliła, że zawieszenie spłaty raty nie zależy od decyzji banku, przysługuje to z mocy prawa. Zaznaczyła, że "bank nie może nam tego odmówić". O ile tylko wniosek zostanie złożony w odpowiednim terminie i będzie kompletny. Powinien zawierać oświadczenie, że dotyczy on nieruchomości, która nam służy do zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Jest ono składane pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Wprawdzie zgodnie z zapisami ustawy bank będzie miał 21 dni (licząc od dnia doręczenia wniosku) na jego potwierdzenie, ale to jedynie formalność, ponieważ w ustawie wskazano, że brak potwierdzenia nie wpływa na rozpoczęcie zawieszenia spłaty kredytu. Dla każdego miesiąca zawieszenia trzeba złożyć osobny wniosek.

Spłatę kredytu można zawiesić od 1 sierpnia 2022 r. do 30 września 2022 r. (maksymalnie dwa miesiące bez spłaty), od 1 października 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. (także na maksymalnie dwa miesiące) oraz w całym 2023 r. (maksymalnie jeden miesiąc na kwartał). Jeśli klient zawiesi spłatę kredytu, wtedy okres kredytowania zostanie automatycznie wydłużony przez okres zawieszenia, czyli za każdym razem o jeden miesiąc (a więc maksymalnie łącznie o osiem miesięcy). W czasie zawieszenia spłaty banki nie mogą pobierać rat ani naliczać odsetek (mogą jedynie pobierać składki ubezpieczeniowe).

Kiedy banki rozpoczną przyjmowanie wniosków o wakacje kredytowe

Banki powinny umożliwić składanie wniosków od piątku 29 lipca. Rzecznik rządu Piotr Müller sugerował, że umożliwianie wnioskowania dopiero od 1 sierpnia nie spełnia wymogów ustawy. Zgodnie z jej zapisami wniosek musi być złożony najpóźniej na dzień przed wymaganą płatnością raty. Jednak niektóre banki, jak wynika z naszych informacji (szczegóły poniżej), umożliwią zawieszenie raty, nawet jeśli wniosek został złożony w dniu wymagalności płatności. Żaden ankietowany przez nas bank nie będzie przyjmował zgłoszeń przed wejściem w życie ustawy.

PKO Bank Polski informuje, że udostępni wnioski o zawieszenie kredytu 29 lipca, więc klienci będą mieć dłuższą chwilę, żeby takie wnioski wypełnić np. w serwisie transakcyjnym (według zapewnień banku trwa to około trzech minut). Dzięki temu mają zdążyć na 1 sierpnia.

"Należy też pamiętać, że zgodnie z zapisami ustawy — jeśli klient złoży wniosek 1 sierpnia — to okres zawieszenia spłaty kredytu rozpocznie się 1 sierpnia. W przypadku wniosków złożonych pomiędzy 29 a 31 lipca okres zawieszenia również rozpoczyna się 1 sierpnia. Jeżeli rata pobiera się pierwszego dnia miesiąca i klient chciałby skorzystać z ustawowych wakacji jeszcze w sierpniu, wystarczy, że złoży wniosek 1 sierpnia. Jeżeli rata kredytu pobierana jest 1 sierpnia, a klient złoży wniosek po terminie pobrania raty, czyli 2 sierpnia, wtedy zawieszona zostanie spłata kredytu po 2 sierpnia, co oznacza, że dopiero rata płatna 1 września nie zostanie pobrana" — tłumaczy PKO BP. W tym banku wniosek będzie można złożyć w serwisie transakcyjnym iPKO oraz w oddziałach.

Bank Pekao podaje, że proces przyjmowania wniosków uruchomi w dniu wejścia w życie ustawy, czyli 29 lipca. Z zastrzeżeniem zawartym w ustawie, że zawieszenia będą obowiązywać od 1 sierpnia. "Zgodnie z ustawą zawiesimy spłatę rat od dnia złożenia wniosku. Jeśli dzień płatności raty będzie wypadał w dniu złożenia wniosku – pobrana rata zostanie klientowi zwrócona" — zapewnia Pekao. Udostępni możliwość składania wniosków poprzez serwis transakcyjny Pekao 24 oraz aplikację mobilną PeoPay. Składanie wniosków będzie również możliwe w oddziałach.

Santander Bank Polska wskazuje, że udostępni przyjmowanie wniosków od 29 lipca włącznie. Będzie to można zrobić w bankowości internetowej i w oddziałach. "Wnioski dotyczące rat płatnych w danym miesiącu będzie można składać najpóźniej do terminu ich płatności zgodnie z harmonogramem spłat kredytu" — informuje Santander. Wyjaśnia, że np. w przypadku raty płatnej 1 sierpnia wniosek trzeba będzie złożyć do 1 sierpnia włącznie.

W mBanku wniosek będzie można złożyć od 29 lipca od godzin przedpołudniowych przez serwis transakcyjny i w oddziale banku. Nie będzie można go złożyć przez aplikację mobilną ani przez infolinię. "Ostateczny termin złożenia wniosku to dzień, w którym pobierana jest rata kredytu, tzn. jeśli rata jest pobierana 2 sierpnia, to wniosek należy złożyć najpóźniej 2 sierpnia" — wyjaśnia biuro prasowe mBanku.

ING Bank Śląski wnioski o zawieszenie rat będzie przyjmować od 29 lipca (wejście w życie ustawy). "Przygotowaliśmy wygodną ścieżkę wnioskowania przez bankowość elektroniczną – klient w trakcie krótkiego czasu złoży wniosek oraz otrzyma potwierdzenie wykonanej prośby o zawieszenie raty. W celu zawieszenia raty w danym miesiącu konieczne jest złożenie wniosku najpóźniej dzień przed płatnością zawieszanej raty. W dniu płatności raty nie będzie możliwości zawieszenia spłaty kredytu" — informują przedstawiciele ING.

W BNP Paribas Bank Polska klienci będą mogli składać wnioski o wakacje kredytowe od 29 lipca. Będzie to można zrobić w systemie bankowości internetowej GOonline. "Kredytobiorca powinien złożyć wniosek najpóźniej w dniu pobierania raty z rachunku bankowego, ale zachęcamy, aby zrobić to chwilę wcześniej. Nie ma również potrzeby składania wniosków w okolicach 1 sierpnia, jeśli płatność raty wypada później. Najlepiej zrobić to po prostu kilka dni przed datą płatności" — wskazuje biuro prasowe BNP Paribas.

Bank Millennium udostępni możliwość składania wniosków o zawieszenie płatności rat w ramach ustawowych wakacji kredytowych od 1 sierpnia. "Aby skorzystać z wakacji kredytowych, klient powinien złożyć wniosek najpóźniej do godziny 19 w dniu, w którym płatna jest rata. Spłatę kredytu zawiesimy z dniem złożenia wniosku w bankowości internetowej Millenet lub z dniem wpływu papierowego wniosku do banku" — podają przedstawiciele Millennium. Wnioski będzie można też składać w placówkach banku.

W Alior Banku możliwe będzie składanie wniosków w bankowości internetowej (Alior Online) od 29 lipca, czyli podobnie jak w innych bankach. "Jeżeli klienci złożą wniosek 1 sierpnia, a rata przypada na pierwszy dzień każdego miesiąca, ich rata ulegnie zawieszeniu. Jednak zachęcamy klientów do składania wniosków już od 29 lipca" — zaznacza biuro prasowe Aliora.

Także w przypadku Getin Noble Banku wnioski będzie można składać od 29 lipca za pośrednictwem bankowości internetowej i w oddziałach. Aby zawiesić ratę w danym miesiącu, klient powinien złożyć wniosek najpóźniej na jeden dzień roboczy przed datą zapadalności danej raty. "W przypadku raty należnej na 1 sierpnia, z uwagi na krótki termin na złożenie wniosku, planujemy umożliwić złożenie wniosku za pośrednictwem bankowości internetowej do 31 lipca" — podał Getin Noble.

Duże korzyści, ale trzeba pamiętać o minusach

Powszechne wakacje kredytowe to rozwiązanie bardzo korzystne dla klientów i jednocześnie kosztowne dla banków (Narodowy Bank Polski szacuje maksymalny koszt na około 20 mld zł). Dzięki przeniesieniu na koniec harmonogramu płatności ośmiu rat klienci zyskają nie tylko korzyść w postaci chwilowej ulgi płynnościowej (przez dwa lata tego programu zostanie im w kieszeni od kilku do nawet 40 tys. zł w przypadku dużych kredytów), ale także de facto spadnie średnie oprocentowanie kredytu w całym jego okresie (dzięki temu, że wartość pieniądza w czasie jest różna, np. za dzisiejsze 100 zł za kilkanaście lat będzie można kupić znacznie mniej niż teraz).

Klientom nieradzącym sobie ze spłatą rat wakacje kredytowe powinny pozwolić złapać przynajmniej chwilowy oddech. Jeśli jednak kredytobiorca nie ma kłopotów z regulowaniem rat, może przeznaczyć pieniądze, które zostały mu w kieszeni dzięki wakacjom, na nadpłatę kredytu (do czego zachęca m.in. Komisja Nadzoru Finansowego). W przypadku kredytów wartych 330 tys. zł i 500 tys. zł oszczędności dzięki nadpłatom kapitału mogłyby w pierwszym roku wynieść odpowiednio 2400 zł i 5700 zł. Więcej o korzyściach finansowych piszemy w tym tekście.

Zobacz też: Banki "odbiją sobie" wakacje kredytowe na klientach. Ekspert nie ma wątpliwości

Klienci wyrażali jednak obawy, czy po skorzystaniu z wakacji kredytowych będą odnotowani w Biurze Informacji Kredytowej, co obniży ich scoring i utrudni im uzyskanie w przyszłości kredytu. BIK na pewno odnotuje ten ruch, choć trudno jeszcze przewidzieć, jakie to będzie miało konsekwencje. — Dyskusje na ten temat trwają. Pamiętajmy jednak, że banki prognozują wiarygodność finansową klientów na bazie historycznych zachowań — mówił w rozmowie z Business Insider Polska Artur Głembocki, zastępca głównego oficera ryzyka w Santander Banku Polska.

Dodał, że większy wpływ może mieć to, czy banki będą musiały przeklasyfikować kredyt objęty "wakacjami" do kategorii zagrożonych. — To spowodowałoby, że taki klient nie może dostać nowego kredytu w najbliższych 12 miesiącach od momentu takiej klasyfikacji, ale to nie ma nic wspólnego z wpisaniem do BIK — mówił Głembocki. Sprawa w tym zakresie nie jest jasna, bo jedna z rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego może pozwalać na zastosowanie wyjątków od tej reguły.

Maciej Rudke, dziennikarz Business Insider Polska