Urlop w 2024. Co zrobić, gdy pilnie potrzebne wolne od pracy?
Potrzebujesz pilnie dnia wolnego od pracy? Urlop na żądanie to niejedyne rozwiązanie. Z jakiej jeszcze opcji możesz skorzystać? W ubiegłym roku doszła nowa możliwość.
Jeśli pilnie potrzebujemy dnia wolnego od pracy, możemy skorzystać z urlopu na żądanie lub — w niektórych przypadkach — ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej. Pracujący rodzice mają też do dyspozycji urlop opiekuńczy — przypomina portal infor.pl.
Urlop w 2024. Działanie siły wyższej
Jak pisaliśmy w Business Insider Polska, pracownicy coraz częściej składają wnioski o zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej. Tak wskazują prawnicy, którzy specjalizują się w prawie pracy. Firma nie może odmówić takiego wolnego ani żądać od zatrudnionego dokumentów potwierdzających, że jest ono uzasadnione.
Możliwość skorzystania z dwóch dni wolnych lub 16 godzin w ramach wolnego z powodu działania siły wyższej pojawiła się w 2023 r. To rozwiązanie, które można wykorzystać w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli natychmiastowa obecność pracownika jest niezbędna.
Zwolnienie przysługuje w wymiarze dwóch dni albo 16 godzin – o sposobie jego wykorzystania w danym roku kalendarzowym decyduje pracownik w pierwszym wniosku złożonym w danym roku. Wniosek ten może złożyć nawet w trakcie dnia pracy, gdy już podjął czynności zawodowe.
Zatrudnionym sprzyjają przepisy, w tym to, że pracodawca nie może w praktyce weryfikować zasadności udzielenia wolnego.
Jeżeli pracownik pracuje w niepełnym wymiarze czasu pracy, zwolnienie w wymiarze godzinowym ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika (np. pracując na pół etatu, pracownik będzie mógł skorzystać z ośmiu godzin zwolnienia od pracy). Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.
Zobacz też: Spółka z o.o. Dobra do każdego biznesu, w tym samozatrudnionych? [ANALIZA]
Urlop na żądanie w 2024
Zgodnie z Kodeksem pracy pracownik może wykorzystać cztery dni urlopu na swój wniosek, który pracodawca uwzględnia. O tzw. urlop na żądanie można wystąpić nawet tego samego dnia, którego on dotyczy, ale przed rozpoczęciem pracy. Nie trzeba przy tym podawać powodu.
Za każdy taki dzień należy się wynagrodzenie w pełnej wysokości, wyliczane na takich samych zasadach, jak każdy inny dzień urlopu wypoczynkowego.
Jest to rozwiązanie lepsze ze względu na sposób wynagradzania. Jeśli jednak ma się już wykorzystany w całości urlop wypoczynkowy, zwolnienie z powodu działania siły wyższej jest jedynym sposobem (poza urlopem bezpłatnym) na wolne od pracy w przypadku losowej sytuacji — zauważa portal infor.pl.
Urlop opiekuńczy
Od 23 kwietnia 2023 r. nową instytucją prawa pracy jest urlop opiekuńczy. Jednak zgodnie z Kodeksem pracy o wolne trzeba w tym przypadku wnioskować co najmniej jeden dzień wcześniej. Pracownik może skorzystać z pięciu dni takiego urlopu.
Urlop opiekuńczy przysługuje w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Za członka rodziny uważa się syna, córkę, matkę, ojca lub małżonka.
Okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.