Kup subskrypcję
Zaloguj się

W PRL mówili na to "polski Balaton". Tu miała powstać pierwsza elektrownia jądrowa

Żarnowiec nie był pierwszym pomysłem na lokalizację elektrowni jądrowej w Polsce. Położenie pierwszej takiej elektrowni miało być bardziej centralne. Znajdujący się nieopodal Warszawy Zalew Zegrzyński nie powstał tylko w celach rekreacyjnych — czytamy na portalu "Nasze Miasto".

Jezioro Zegrzyńskie było elementem większego projektu niż atrakcja wypoczynkowa.
Jezioro Zegrzyńskie było elementem większego projektu niż atrakcja wypoczynkowa. | Foto: Filip Naumienko / East News

Jeszcze w 1962 r. nie było tu zbiornika wodnego, ale łąki, pola i zarośla. Wtedy jednak kończono już umocnione betonem nasypy ciągnące się od Dębego do Serocka. Rok później zalano te tereny wodą i tak powstało Jezioro Zegrzyńskie, nazywane potocznie Zalewem Zegrzyńskim.

Zbiornik budowano jako najniżej położony element kaskady zbiorników na Bugu, które miały umożliwić żeglugę. Pozostałe zbiorniki ostatecznie nie powstały, a i sam Zalew Zegrzyński nie tylko do celów transportowych i turystycznych miał służyć. Chodziło o pierwszą planowaną w Polsce elektrownię jądrową — pisze portal "Nasze Miasto".

Czytaj też: Lokalizacja pierwszej elektrowni jądrowej ostateczna. "Rozpoczęły się pierwsze prace"

W roku 1956 utworzono urząd Pełnomocnika Rządu ds. Wykorzystania Energii Jądrowej i wtedy właśnie po raz pierwszy pojawiają się plany stworzenia w Polsce energetyki jądrowej. Najpierw planowano budowę eksperymentalnej elektrowni o mocy 200-300 MW nad Narwią i Bugiem. Do utworzenia takiej elektrowni potrzebny jest w pobliżu duży zbiornik wodny do chłodzenia reaktora.

Zaporę na Narwii połączono wtedy z elektrownią wodną o mocy 20 MW. Elektrownię Dębe oddano do użytku w lipcu 1963 r. Eksploatowana jest obecnie przez spółkę PGE Energia Odnawialna.

Podczas budowy utworzono ok. 60 km wałów ochronnych, co zmniejszyło możliwość powstawania powodzi w dolnym biegu Narwi i Bugu. Powstanie zbiornika przyczyniło się do nawodnienia ok. 80 km kw. łąk i gorszych gruntów oraz uregulowania gospodarki wodnej na terenie ok. 130 km kw. Zbiornik połączony jest z Bugiem, Narwią oraz Wisłą (poprzez Kanał Żerański). Stanowisko Pełnomocnika Rządu ds. Wykorzystania Energii Jądrowej istniało jeszcze do 1973 r., czyli to rząd pierwszego sekretarza Edwarda Gierka zamknął realizację pomysłu.